Тошкент молия институти

Т-схема 

---

224
Аҳоли жон бошига ЯММ ишлаб чиқариш (Жаҳоннинг ўнта 
мамлакати бўйича, 1999 й) 
№ 
Энг бой мамлакатлар 
Доллар 
Энг камбағаллар 
Доллар 
1. 
2. 
3. 
4. 
5. 
6. 
7. 
8. 
9. 
10. 
Люксембург
…
… 
Швейцария
Норвегия 
Япония
Дания
АҚШ
Сингапур
Исландия 
45360
… 
… 
34510 
32880 
32230 
32030 
30600 
29610 
26580 
Нигер
Танзания 
СерраЛеоне 
Руанда 
Малави
Бурунди
Чад
Конго
Эфиопия
Мозамбик 
310 
240 
200 
190 
180 
170 
160 
130 
100 
80 
Талабаларни фаоллаштириш, билимини ошириш 
мақсадида қўлланиладиган методлардан яна бири 
дарс жараёнида фойдаланиладиган жадваллар ва 
графикларни семантик маьносини ифо 
даловчи таҳлил қилиш методидир.
Жадвал ва графиклар дарс жараёнида таклиф этилётган ахборотларни кузатиш 
имконини кўриш орқали маьлум бир майдон жадвалда ифодалашни ташкил этади. 
Жадвал орқали ғоялар, тавсиялар, таклифлар берилади. 
Бу методнинг мазмуни шуки, янги тушунчалар, мавзу, ахборотларни ўрганиш 
аввалги ўрганилганлари билан қисман таққослаш орқали ўрганилади.
Бу метод, айниқса, иқтисодий фанларни ўрганишда жуда қўл келади. Бунда 
талабалар билан маьлум бир мезонларга кўра тузилган жадвал маьлумотлари муҳокама 
қилинади. Бу муҳокамани индивидуал тарзда, кичик гуруҳларда олиб бориш мумкин. 
Сўнгра жадвал маьлумотларида қўйилган мақсадга кўра тўлдириш зарур бўлган қатор ёки 
устунлар қолдирилади. Берилган ахборотлар муҳокама қилиниб бўлингач, талабалар бўш 
қатор ёки устунларни тўлдиришга ҳаракат қилишади. Талаба ўз таҳлилига кўра жадвални 
тўлдиради ёки график чизади. Сўнгра уни кичик гуруҳда муҳокама қилинади. Кичик 
гуруҳда таҳлил қилиб, муҳокама қилингач бутун гуруҳда муҳокама қилинади ва умумий 
қарорга кўра жадвал тўлдирилади, график чизилади.
Масалан, макродаражада иқтисодиётни тартибга солишни ўрганаётганда, уни 
тартибга солишнинг икки механизми: бозор ва давлат механизмини бирбиридан фарқини 
таққослаш орқали ўрганилади. Бунда талабаларга бозор механизми, яъни ўзўзини 
тартиблашнинг хусусиятлари кўрсатилган, давлат томонидан тартиблашни эса мувофиқ 
равишда таққослаб кўрсатиш таклиф қилинадиган қуйидаги жадвал тарқатилади: