Toshkent moliya instutiti andijon fakulteti “ijtimoiy–gumanitar va mutaxassislik fanlari” kafedrasi “sbia” yo‘nalishi 70. 22-guruh talabasi Abdulazizova Yorqinoy Shuxratjon qizining Iqtisodiyot nazariyasi fanidan “Kreditning mohiyati va vazifalari”

TOSHKENT MOLIYA INSTUTITI ANDIJON FAKULTETI “IJTIMOIY–GUMANITAR VA MUTAXASSISLIK FANLARI” KAFEDRASI “SBIA” yo‘nalishi 70.22-guruh talabasi Abdulazizova Yorqinoy Shuxratjon qizining Iqtisodiyot nazariyasi fanidan “Kreditning mohiyati va vazifalari” mavzusidagi

TAQDIMOTI

REJA:

1. Krеdit tizimi haqida tushuncha va uning tarkibiy qismi
2. Kredit munosabatlari rivojlanishining asosiy bosqichlari. Kredit resurslari
3. Kreditning chegaralari. Kredit foizi va unga ta’sir qiluvchi omillar
4. Markaziy va tijorat banklarining ahamiyati va vazifalari
5. O‘zbekiston banklarining rivojlanish yo‘llari va islohotlari

Krеdit tizimi haqida tushuncha va uning tarkibiy qismi.

Kredit - bu vaqtincha bo‘sh turgan pul mablarlarini ma’lum muddatga, haq to‘lash sharti bilan qarzga olish va qaytarib berish yuzasidan kelib chiqqan iqtisodiy munosabatlar yig‘indisidir.

Kredit (lotincha – “ishonish” – “verit, doveryatsya”) deganda o‘z egalari qo‘lida vaqtincha bo‘sh turgan ayrim qiymat yoki pul mablag‘larining boshqalar tomonidan ma’lum muddatga xaq to‘lash sharti bilan qarzga olish va qaytarib berish yuzasidan kelib chiqadigan munosabatlar tushuniladi.

Kredit yordamida tovar - moddiy boyliklari, turli mashina va mexanizmlar sotib olinadi, iste’molchilarning mablag‘lari yetarli bo‘lmagan sharoitda to‘lovni kechiktirib tovarlar sotib olishlari va boshqa har xil to‘lovlarni amalga oshirish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. Kredit iqtisodiy kategoriya bo‘lib, ijtimoiy munosabatlarning aniq bir ko‘rinishi sifatida yuzaga chiqadi.

Bozor iqtisodiyoti sharoitida kreditning ahamiyatini oshishi quyidagilar bilan bog‘liq:

1. Naqd puldan foydalanishni kamaytirib, muomila harajatlarini, pul emissiyasini kamayishini ta’minlaydi.
2. Korxonalar va axolining vaqtinchalik bo‘sh pul mablag‘lari kredit muassasalarida saqlanishi tufayli ulardan unumli foydalanish ta’minlanadi.
3. Bank muassasalariga tuplangan pullar xalq xujaligi tarmoqlari, korxonalarning asosiy va aylanma mablaglarining tuldirishning qarzga olingan manbai sifatida muhim ahamiyatga ega.
4. Kredit tufayli xujaliklar urtasidagi shartnoma majburiyatlarining bajarilishi ta’minlanadi, mahsulot ishlab chiqarish va sotish jarayonining o‘zluksizligi ta’minlanadi va boshqalar.