Toshkent Tibbiyot Akademiyasi “Sog’liqni saqlash menejmenti” 106-guruh Bajardi: Risqulov Sardor

Toshkent Tibbiyot Akademiyasi “Sog’liqni saqlash menejmenti” 106-guruh

Bajardi: Risqulov Sardor

Kafedra: Sud tibbiyoti va tibbiyot

huquqi kafedrasi

Raxbar: Beknazarov Shokir Yo’ldoshevich

MAvzu: O’lish va o’limning ahloqiy jihatlari. Klinik o’lim. Vegetativ holat. “Miyao’limi’’ masalasi va uning zamonaviy tibbiy amaliyotdagi ahamiyati.“Miya o’limining” klinik belgilari.“Miya o’limi”diagnozini belgilash.

REJA

• OʻLIM 
• Klinik o'lim
• Vegetativ holat qanday?
• Davolash
• MIYA HOLDA YASHASH MUMKINMI?

OʻLIM — organizm hayot faoliyatining butunlay toʻxtashi, ortga qaytmas jarayon. Eng sodda hayvonlarning tabiiy oʻlimi ularning boʻlinishidan iborat, bunda 1 individ oʻlsa, oʻrnida 2 ta yangi individ hosil boʻladi. Odam va issiq qonli hayvonlar oʻlimi dastavval nafas olish va qon aylanishiningtoʻxtashiga bogʻliq. Oʻlim organizmning qarishi natijasida tabiiy ravishda yoki kasallik tufayli toʻsatdan, barvaqt yuz beradi. Klinik va biologik Oʻlim farqlanadi. Klinik Oʻlimda organizm hayot faoliyatini baʼzi hollarda tiklash va uni jonlantirish mumkin; u oʻrtacha 2—6 min. davom etadi, shundan keyin biologik Oʻlim yuz beradi. Oʻlim sabablari va mexanizmini tanatologiya oʻrganadi.

Klinik o'lim - Klinik o'lim yurak faoliyati, nafas olish va markaziy asab tizimining faoliyati to'xtagan paytdan boshlab va miyada qaytarilmas patologik o'zgarishlar paydo bo'lgunga qadar davom etadi. Klinik o'lim holatida hujayralarda to'plangan zahiralar tufayli to'qimalarda anaerob metabolizm davom etadi. Nerv to'qimalaridagi bu zahiralar tugashi bilanoq u o'ladi. To'qimalarda kislorod to'liq yo'q bo'lganda, miya yarim korteksi va serebellum hujayralarining nekrozi (miyaning kislorod ochligiga eng sezgir qismlari) 2-2,5 daqiqadan so'ng boshlanadi.

Korteksning o'limidan so'ng, tananing hayotiy funktsiyalarini tiklash imkonsiz bo'ladi, ya'ni klinik o'lim biologik bo'ladi.Muvaffaqiyatli faol reanimatsiya bo'lsa, klinik o'limning davomiyligi odatda yurak to'xtab qolgan paytdan boshlab reanimatsiya boshlanishiga qadar o'tgan vaqt sifatida qabul qilinadi (chunki reanimatsiyaning zamonaviy usullari, masalan, minimal zarur qon bosimini ushlab turish, qonni tozalash, mexanik shamollatish, almashinuv transfüzyonu yoki donorlik sun'iy qon aylanishi, asab to'qimalarining hayotini ancha uzoq vaqt davomida saqlab turishga imkon beradi).Oddiy sharoitlarda klinik o'limning davomiyligi 5-6 daqiqadan oshmaydi. Klinik o'limning davomiyligiga o'lim sababi, sharoitlari, davomiyligi, o'layotgan odamning yoshi, qo'zg'alish darajasi, o'lim paytidagi tana harorati va boshqa omillar ta'sir qiladi. Ba'zi hollarda klinik o'lim yarim soatgacha davom etishi mumkin, masalan, sovuq suvda cho'kib ketganda, past harorat tufayli tanadagi metabolik jarayonlar, shu jumladan miyada sezilarli darajada sekinlashadi.