Tоshkеnt to’qimachilik va yеngil sanоat instituti «Matbaa va qadoqlash jarayonlari texnologiyasi» kafеdrasi


Download 4.28 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/124
Sana15.07.2023
Hajmi4.28 Mb.
#1660394
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   124
Bog'liq
broshyuralash va muqovalash jarayoni texnologiyasi fani boyicha maruzalar kursi

2. Qirqishdagi hodisalar mazmuni
Pichoq qog’oz to‘plamiga kirib borayotgan chog’ida siqish to‘sini ostidagi
bosimdan bir necha bor ortiq bosim xosil qilishi tufayli varaqlar pichoq tig’lari tagida
yana ham ko‘proq eziladi. Bu ezilish to‘plam tagiga nisbatan ustida ko‘proq bo‘ladi.
Pichoq tig’lari ostida qog’oz taxlamining ezilishi xisobiga siqish kuchlanishini
hosil qiladi, pichoq tig’ining varaqlarga kirib borishi bilan bu kuchlanish ham tez o‘sib
boradi. Pichoq tig’i ostida bosim ortib, u qog’ozning mustahkamlik chegarasidan
o‘tgandan keyin varaqlar qirqilib ketadi. Qirqish uchun mustahkamlik chegarasi qirqish
chog’ida taxminan 200 mPa (2 t/sm
2
) ni tashkil etadi. Bunday kuchlanish ostida
tolalarning keskin uzilishi kuzatiladi. Bunday uzilish tufayli qirqish silliq bo‘ladi.
Pichoq taxlamning yarmiga yetganda ponaga o‘xshab ishlay boshlaydi. Natijada
qo‘shimcha ajratuvchi kuch hosil bo‘ladi. Shu kuch ta`sirida qog’oz taxlamining
ikkinchi yarmi qirqiladi. Bu ho‘l qog’ozning tarkibiy qismini uzilishi hisobiga sodir
bo‘lganliga uchun, qirqimi silliq bo‘lmay g’adir-budir bo‘lishiga sabab bo‘ladi.


39
3. Qirqish aniqligiga ta`sir etuvchi ko‘rsatkichlar
Yaxshi tekislangan, o‘lchamlari aniq va to‘plam orqa tirgakka zich joylashgan
qog’oz to‘pining aniq kesilishi varaqlarning uzunligaga va qog’oz taxlamining
balandligiga, pichoqing o‘tkirligiga va ko‘rinishiga, siqish kuchi va qog’oz namliga
hamda uskuna holatga bog’liq.
Qirqish uzunligi - qirqish aniqligiga ta`sir etmaydi.
Qog’oz to‘pining balandligi. To‘pning balandligi ortishi bilan o‘lchamlar
noaniqligi va varaqlar qiyshiqligi ortib boradi. Yuqori aniqlik talab etilgan hollarda, ish
unumi kamaysa ham qog’oz to‘pining balandligini taxminan 1/3 miqdorga
kamaytirish lozim.
Pichoq ko‘rinishi. Pichoqni charxlash burchagi ortishi bilan varaq o‘lchamidagi
noaniqliklar ham ortadi, chunki siquvchi to‘sin tagidagi varaqdarning va qirqilayotgan
qog’oz to‘pining pichoq tig’iga ko‘rsatadigan qarshiligi xam ortadi. Pichoq o‘tmaslasha
borgan sari varaqlardagi o‘lchamlar farqi ham ko‘payib boradi.
Kichik hajm og’irligidagi va qalinligidaga (bosma №3, ro‘znoma, lug’at)
qog’ozlarini qirqish uchun charxlanish burchagi 19°, qattiq qalin, hajm og’irligi katta
bo‘lgan (oxorlangan, jild, forzats, ofset) va boshqa xil qog’ozlarni qirqish uchun 22°
ostida charxlangan pichoq, kartonlarni qirqish uchun esa 30° da charxlangan pichoq
ishlatiladi.
Pichoqni charxlash burchagi to‘g’ri chiziqli (7.3-rasm, a MDH da qo‘llaniladi) va
ikki to‘g’ri chiziqli (7.3-rasm, b GFR) bo‘lishi mumkin. Pichoq ikki chiziqli ko‘rinishda
charxlanganda qog’oz to‘pi uni tig’ini ichiga qayira olmaydi. Shuning uchun bunday
charxlash maqsadga mufoviq xisoblanadi. Bu dastlabki charxlanishni ancha
murakkablashtiradi, lekin uni keyingi qayta charxlash paytida qiyinchilik
tug’diramaydi.

Download 4.28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   124




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling