Абу Ибн Сино болани мактабда ўқитиш ва тарбиялаш масаласига катта аҳамият бериб, “Тадбир ал манозил” асарининг бир бўлимини шу масалага бағишлаган. Унинг таъкидлашича, мактабга барча кишиларнинг болалари жалб этилиши ва ҳамма болалар бирга ўқитилиши ва тарбияланиши лозим, болаларни алоҳида ўқитиш маъқул эмас. У буларни қуйидагича асослайди; - Абу Ибн Сино болани мактабда ўқитиш ва тарбиялаш масаласига катта аҳамият бериб, “Тадбир ал манозил” асарининг бир бўлимини шу масалага бағишлаган. Унинг таъкидлашича, мактабга барча кишиларнинг болалари жалб этилиши ва ҳамма болалар бирга ўқитилиши ва тарбияланиши лозим, болаларни алоҳида ўқитиш маъқул эмас. У буларни қуйидагича асослайди;
- 1. Агар болалар бирга ўқиса, зерикмайди, уларда фанни эгаллашга қизиқиш пайдо бўлади, бир-биридан қолмаслик учун ҳаракат, мусобақалашиш истаги ривожланади. Буларнинг ҳаммаси ўқишнинг яхшиланишига ёрдам беради;
- 2. Ўзаро суҳбатда болалар бир - бирларига китобдан ўқиганларини, катталардан эшитганларини ҳикоя қиладилар.
- 3. Болалар бирга тўпланганларида бир бирларини ҳурмат қила бошлайдилар, дўстлашадилар, ўқув материалларини ўзлаштиришда бир-бирларига ёрдамлашадилар, бир-бирларидан ўрганадилар.
Агар хонадонда ҳаддан зиёд зиёфат бўлса, у яхши хонадон эмас. Агар ёшлар бутун куч-қудрати билан шон-шуҳратга интилса, улар яхши ёшлар эмас. Агар фуқаро унвон, мукофот ҳақида кўп ўйласа, у яхши фуқаро эмас. - Агар хонадонда ҳаддан зиёд зиёфат бўлса, у яхши хонадон эмас. Агар ёшлар бутун куч-қудрати билан шон-шуҳратга интилса, улар яхши ёшлар эмас. Агар фуқаро унвон, мукофот ҳақида кўп ўйласа, у яхши фуқаро эмас.
- Руҳи уйғонган кишининг сўзи назокатлидир. Донишмандлар сўзи содда ва зангламас олтиндир. Муносиб кишилар сўзи аниқ-тиниқ.Чакана одамлар сўзи кўп сўзли. Арзимас одамлар сўзи ўта зерикарли.
(Кўҳна Хитой донишмандлари ҳикматлари). - Ўқи, илмли бўл, ёки илмга таяниб иш тутадигин бўл, лоақал илмни тинглаб эшитадиган бўл, аммо тўртинчиси бўлма, чунки касодга учраб ҳалок бўласан.
Do'stlaringiz bilan baham: |
