Тошкент «Янги аср авлоди»

машҳур баҳодирларидин Оғуй ботур деганни, бу тарихдин қирқ 
икки йил муқаддам Чўлак мавзейида кўруб сўзлашган эдим. Ки­
насарихон биродарлари илан қирғизларнинг қўлига асир бўлуб 
тушганлигини ул Оғуй ботур ўзи Омонжул деган ўғли илан қочиб 
қутулганини баён қилиб эди.
Гинаким ёвга чопар овлайлаб,
Кетидин биз юрамиз о^-войлаб.
деган иборатни Оғуй ботурдин эшитган эрдим. Хулосаи ка­
лом, Кинасарихон Сарисув, Чу, Хонтоғибой, Қоражамбул, Бад- 
бахтнинг чўли ила атрофини, бир тараф Олмати, бир тараф 
Оқмасжид дашти саҳроларига ҳукумат юргузуб, гоҳ Русия тара­
фига ва Русиядин Туркисгонга келадиган карвон савдогарлари- 
ни талон-торож қилиб, кўп савдогарлар молу дунёларидин айри-

---

либ, дашту саҳрода сарсон ва саргардон булган эрдилар. Бу во- 
қеаларни фаҳмлаган русиялар ўзларига хон ном қўйган йўлбо- 
сарларни барҳам бериб, саҳродаги элатияларни ва ҳам икки ора­
да қатнайдургон савдогарларни тинч қилмоқ муддаосида Тур­
кистон тарафларига аскар юбормоқни лозим билдилар. Кинаса­
рихон неча мартаба Пашпак, Қумоқ, Марки устида сарбоғич 
деган қорақирғизлар устига келиб, чопиб, молларни ҳайдаб ўғул- 
қизларини ўлжа, асир қилиб кетар эди. Ул тураларни золим ва 
хунхўрликларини шул тариқа нақл қилган эдиларким, қирғиз- 
лардин асир тушган бечораларни қатор қуйуб, кимнинг қиличи 
ўткир деб бир-бирларига фахр қилишиб, қатор турган қирғиз- 
лардин икки-учтасини бирдан бўйнига чопиб, калласини узуб, 
ўлдурар экан. Охири Кинасарихон яна бир дафъа кўп қозоқ қўшу- 
ни илан Чу дарёсини Ит кечук ва Қозуқ қоқғон деган мавзеидан 
ўтуб, Қуроғ ўти илан юруб, қорақирғизлардин султа сарбоғиш-