Tovar ishlov berish fanining vazifalari

Tovar ishlov berish fanini rivojlantirish istikbollari
Tovar xakidagi tushuncha taxminan miloddan III asr avval xunarmandchilikning dexkonchilikdan ajralib chikishi natijasida vujudga kelgan. Tovar ishlov berish ilmining shakllanish davri esa XVI asr urtalarida birinchi kapitalistik sanoat korxonasi manfakturalar paydo bulishi davriga tugri keladi. Bu davrda xalk iste’mol tovarlari va ayniksa, dorivor usimliklar savdosi jaxon bozorida keng rivojlandi, ek­sport kilinishi zarur bulgan maxsulotlarni bartaraf kilish, tekshirish zaruriyati paydo buldi.
Tovar ishlov berishning fan darajasiga kutarilish davri esa XVIII asr oxirlarida sanoatning keskin burilishidan boshlandi. Bu davrda savdo-sotik, ishlarining yanada rivojlanganligi bu borada ilmiy tadkikot ishlari utkazishni takozo kildi. Bu davrlarda kupgina mamlakatlarning universitetlarida Tovar ishlov berish fani ukitilib, mutaxassislar tayyorlana bosh­landi. Tovar ishlov berish fanining asoschilari sifatida M. Кittari, P.Petrov, M. Nikitinskiy, N. Arxan­gelskiy, F. Serevitinov, V. Speranskiy kabi olimlarni kursatish mumkin.
Respublikamizda Tovar ishlov berish fanini yanada rivojlantirish uchun shu soxa buyicha magistrlar tayyorlashni keng yulga kuyish va ularni aspirantura orkali ilmiy - tadkikot ishlarini bajarishga ragbatlantirish, nomzodlik dissertasiyalari demoyalari uchun maxsus ilmiy kengash tashkil etilishi maksadga muvofikdir. Shuningdek, Rossiya, Ukraina, Belorussiya kabi mamlakatlarning etuk tovarshunos olimlari bilan ilmiy muloxazalarni kengaytirish, xamkorlikda ilmiy ishlarni bajarish, xamdustlik mamlakatlarining ilmiy dargoxlarida malaka oshirishni tashkil etish va Respublikamizda xam Tovar ishlov berish muammolari bilan boglik xalkaro ilmiy-amaliy anjumanlar tashkil etish xam bu fanni rivojlantirishga muxim omil bulur edi.
Mevalarning energetik qiymati ulardagi suvning miqdoriga bog’liq. Shu sababli mevalarning energetik qiymati sabzavotlarnikidan yuqori turadi.
Mevalar kimyoviy tarkibining aksariyat qismi suvdan iborat. Mevalar tarkibidagi suvning miqdori 70-90% ni tashkil qiladi. Mevalar tarkibida suv miqdori ko’p bo’lishi va oziq moddalarning mavjudligi mikroorganizmlarning rivojlanishi va xayot faoliyatini jadallashuvi uchun qulay sharoit yaratadi. Bu esa o’z navbatida mevalarni tez buzilishiga olib keladi.
Bundan tashqari mevalar tarkibida suvda eriydigan uglevodlar asosiy o’rinni egallaydi. Uglevodlardan glyukoza, fruktoza, saxaroza va galaktozalar eng ko’p uchraydi. Mevalar tarkibida suvda erimaydigan uglevodlardan kraxmal uchraydi.
O’zbekistonda etishtiriladigan mevalar tarkibidagi uglevodlarning miqdorini boshqa qo’shni Davlatlarnikiga nisbatan yuqori bo’ladi.

1. Шаумаров Х.Б., Исламов С.Я. Қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини сақлаш ва бирламчи қайта ишлаш технологияси. – Т.: ТошДАУ, 2011. 2. Мирхаликов Т.Т., Айходжаева Н.К Дон ва дон маҳсулотларини сақлаш. – Т.: Меҳнат, 2004. 3. Бўриев Х.Ч., Жўраев Р., Алимов О. Дала экинлари маҳсулотларини сақлаш ва уларга дастлабки ишлов бериш. – Т.: УзМЭ., 2004. 4. Трисвятский Л.А., Лесик Б.В., Курдина В.Н Хранение и технология сельскохозяйственных продуктов. – М.: Колос,1991

Фойдаланилган адабиётлар рўйхати