Tovush talaffuzini shakllantirish va rivojlantirish

ESHITISH QOBILIYATINI RIVOJLANTIRISH
O’quvchilarining og’zaki nutqini kuchaytiradigan apparat bilan va apparatsiz idrok etishni o`rgatishni ko`zda tutadi. Zaif eshituvchi bolalar uchun maktablarda nutqiy eshitishni rivojlantirish ishi butun o’quv tarbiyaviy jarayonni qamrab oladi.
Tayyorlov sinf o’quvchilari bilan individual mashg’ulotlar o’tkazganda avval nutqni eshitib idrok etishni osonlashtiradigan sharoitlarni yaratishga alohida ahamiyat berish kerak. O’quvchilar shaxsiy tajribasiga, ko’zatishlariga yaqin bo’lgan tanish so’zlarni, qisqa, sodda jumlalarni, kichkina matnlarni idrok etishadi. O’quvchilarning ko’pchiligiga tanish nutq materiali darhol eshittirib beriladi. O’quvchilar nutq materialini eshitish apparatining statsionar turi bilan, ikkinchi yarim yillikdan boshlab esa individual eshitish apparati bilan idrok etadilar. Matn avval o’qib eshittiriladi, keyin jumlalarga ajratilib o’qiladi. Faqat shundan keyingina bolalar matnning mazmuni bo’yicha topshiriqlarni eshitib idrok etadilar. Yangi matn bo’yicha ish 2-3 mashg’ulot davomida o’tkaziladi. Har bir mashg’ulotning majburiy qismini o’quvchilarning o’quv faoliyatini tashkil etishga oid so’zlar, so’z birikmalari, odatdagi nutq, o`quv faoliyatini tashkil etishga oid so`zlar, So`z birikmalari odatdagi nutq, o`quv faoliyati bilan bog’liq jumlalarni eshitib (aparat bilan va apparatsiz) idrok etishga o`rgatish tavsiya etiladi.
Dasturda eshitishi har xil darajada pasaygan o’quvchilar uchun nutq materialini apparatsiz va individual eshitish apparati bilan idrok etishga o’rgatish uzun taxminiy optmal masofa ko’rsatilgan.
Nutq materialini eshitib idrok etish turlicha o’tilishi kerak; ma’lum bir holat sharoitida o’qitish boshida mavzu bo’yicha bir xil material tanlanadi,
eshitish mashqlarining mavzusi, matnning sarlavhasi e’lon qilinadi, matn
mazmunini namoyish qiladigan rasm, jumlalar, so’zlar ko’rsatiladi; shovqindan holi sharoitda; odatdagi sharoitlarga yaqin holda.


TALAFFUZNI SHAKLLANTIRISH