«transport mashinalari» fanidan kurs loyihasi

4-uchastkadagi Avtosamosvalning dinamik omili:
D_гр4=

D_пор4=

Avtomobilning tortish xarakteristikasidan foydalanib (1-rasm) biz qiymatlarni aniqlaymiz

Uchastkalar bo'yicha ma'lumotlar 4-jadvalda keltirilgan.

Trassaning har bir uchastasida F≥W shartiga muvofiq tekshirishni amalga oshiramiz. Yuk tashish yo'nalishida bu shart barcha bo'limlarda bajarilmaydi, shuning uchun qabul qilamiz:

tortish xususiyatiga ko'ra aniqlaymiz:

Rasm 3. Avtomobilning tortish va dinamik xususiyatlari (masala hisobi uchun)

Jadval 4
Avtomobil tezligi va tortish kuchi qiymatlari

Uchastka	Dinamil omil Д, N/t					υ, km/s	F, kN
	Formula			Qiymati	Natija
	Yuklangan yo’nalish
1.					676	18	186
2.					664,16	19	171
3.					205,8	40	60
4.					1128,2	11	270
		Yuksiz yo’nalish
4.					854,1	16	210
3.					1050	13	260
2.					531	24	124
1.					432	27	100

Tortish kuchining maksimal qiymati quyidagi shartga javob berishi kerak

- g’ildirakning yo’l bilan ilashish koeffisienti (jadvaldan olinadi)

=0,67(130+107)=158,79

Shart bajarildi
3-uchastkada yuklangan avtosamosvalning tormozlash masofasi

bu yerda:


;


2-uchastkada yuksiz avtosamosvalning tormozlash masofasi

bu yerda:


;


4-uchastkada yuksiz avtosamosvalning tormozlash masofasi

bu yerda:


;




Jami tormozlash yo’li masofasi: L_T =14,36+6,4+3,5=24,26 m


1.3 Avtotransportning ekspluatatsion hisobi
Yoqilg’i sarfini aniqlash uchun avval avtomobilning yuk tashish uchun sarflangan ishi aniqlanadi.

– yulni ko’tarib chiqish balandligi.
bu yerda – avtomobil harakatiga o’rtacha muallaq solishtirma asosiy qarshilik N/t.

H – yukni ko`tarib chiqarish balandligi.


Haqiqiy yonilg`i is`temoli quyidagicha hisoblanadi:


– qish mavsumida yoqilg’ining ko`p sarflanishini hisobga oluvchi koeffisient
= 1,05-1,10
– manyovrlar uchun yoqilg’i sarfini hisobga oluvchi koeffisient
= 1,04-1,07
– garajning ichki ehtiyojlari hisobga oluvchi koeffisient = 1,04-1,06
Moy sarfi- 3,28 kg;
Moylash materiallari sarfi- 0,82 kg;


Samosvalning reys vaqti quyidagi formula bilan aniqlanadi:

bu yerda:



Avtosamosvalning unumdorligi quyidagi ifoda bilan hisoblanadi

Avtosamosvalning ishchi va inventar parklarini aniqlash uchun birinchi navbatda karyerning smenali yuk aylanmasini topamiz.

U xolda


Yo'lning o'tkazuvchanligi va yuk o’tkazish qobiliyati:

bu yerda:






Xulosa


Menga berilgan kurs loyihasini ishlash davomida, semestr davomida olingan bilimlarimga tayanib karyer avtomobil transportini tanlash, ularni to’g’ri ekspluatatsiya qilishni o’rgandim. Bundan tashqari karer avtomobil transportini konning qaysi qismiga o’rnatish kerakligini ham, konning geologik sharoitlaridan kelib chiqib qabul qilindi.
Men kurs loyiha uchun berilgan uchastkaga ayni damda Qolmoqir koni sharoitida qo’llanilayotgan ЭКГ – 15 ekskavatorini tanlandi. Undan keyin ekskavatorning smenalik unumdorligi, ekskavatorning yillik ekspluatatsion unumdorligi va karyer berilgan unumdorligini ta’minlash uchun zarur bo’ladigan ekskavatorlar soni aniqlandi. Shundan keyin topilgan ekskavatorning soni va uning unumdorligi va tashish
masofasidan kelib chiqqan holda avtosamosval soni va rusumi aniqlandi. Tashilayotgan yukning zichligi > 2,1 t/ dan oshiq bo’lganligi uchun avtosamosval БелАЗ - 75131 tanlandi.
Karyerning bеrilgan yuk aylanmasi hajmini tashuvchi avtоsamоsvallar ishchi parki 44 tani tashkil etdi. Avtоsamоsvallar invеntar parki ishchi sоnidan ko’p bo’lishi kеrak, chunki bir qismi tеxnik xizmat ko’rsatish va ta’mirlashda bo’ladi shundan kelib chiqqan holda 59 ta avtosamosllar tanlandi. 1 ta avtosamosvalning haqiqiy yoqilg’i sarfi ko’pgina omillarga bog’liq ravishda pasportdagisidan farq qiladi, shuning uchun uning miqdorini formula asosida aniqladim va 100 km ga sarflaydigan haqiqiy yoqilg’i sarfi 4-6 % ni tashkil etib 3,28 kg chiqdi.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. Андреев А,В. и др. Транспортные машины и автоматизированные
комплексы открытых разработок. М., "Недра", 1975.
2. Спиваковский А.О., Потапов М.Г. Транспортные машины и комплексы
открытых горных разработок. М., "Недра", 1974.
3. Спиваковский А.О. и др. Карьерный конвейерный транспорт. М., "Недра",
1979.
4. Транспортное и вспомогательное оборудование на карьерах. М,
"Недра",1976.
5. Шахмейстер Л.Г, Дмитриев В.Г. Расчет ленточных конвейеров, для шахт
и карьеров, МГИ, М., 1972,
6. Мельников Н.В. и др. Теория и практика открытых разработок.
К.,"Недра", 1979.
7. Кузнецов Б.А. и др. Транспорт на горных предприятиях. М.,"Недра", 1976.
8.Murotov G’.G’. Maxamadjonov R.K. Tog’ayev A.S. Transport mashinalari
fanidan Kurs loyihasini bajarish uchun Uslubiy ko'rsatma, Olmaliq 2021.


Foydalanilgan saytlar


1. www.mybelaz.ru
2. www.belaz.by
3. www.zaogm.ru
4. www.exkavator.ru