TüRKİYE’de bölgesel geliŞme poliTİkalari ve projeleri İsmail sarica

DOKAP Nihai Raporu 
DOKAP 
çalışmaları kapsamında hazırlanan “Nihai Rapor Taslağı”; Ana 
Plan, Sektör Raporları (Ekonomi, Sosyal Yapı, Çevre, Mekan/Altyapı Gelişimi, 
Kurumsal Düzenleme) ve Proje Raporu ile Yönetici Özeti’nden meydana 
gelmektedir. Ana Plan’da yer alan bölge ile ilgili saptamalar ve buna yönelik 
gelişme stratejisi aşağıda özetlenmiştir. 
DOKAP Bölgesinin Sosyo-Ekonomik Yapısı
Sektörel 
bazda 
yapılan mevcut durum analizi temel alınarak, DOKAP 
bölgesindeki sosyo-ekonomik yapının en önemli özellikleri beş başlık altında 
tanımlanmaktadır:
a. Türkiye’nin az gelişmiş bölgelerinden birisi olması: 1996 
yılında, DOKAP bölgesinde kişi başına düşen Gayri Safi Bölgesel 
Hasıla(GSBH) 1,107,381 TL ile, Türkiye genelinde kişi başına GSYİH’nın 
(1,670,656 TL) sadece yüzde 66’sı kadardır. Bölgede GSBH’da tarımın payı 
(yüzde 30) büyük olup, Türkiye genelinde GSYİH’daki tarım payının (yüzde 
15.5) yaklaşık iki katıdır. Önemli gelişmişlik göstergelerinden birisi olan kişi 
başına elektrik tüketimi, 1997 yılı için DOKAP bölgesinde sadece 543kws 
olup, ülke ortalamasının (1,282kws ) yarısından daha azdır.
b. Dışarıya net göç veren bir bölge olması: 1985-1990 döneminde 
DOKAP bölgesindeki tüm illerde dışarıya göç olduğu belirlenmiş ve yıllık 
ortalama net dış göç oranlarının yüzde 1.10 (Ordu) ile yüzde 2.41 (Bayburt) 
arasında değiştiği tespit edilmiştir. Bu dönemde DOKAP nüfusu yılda 
sadece yüzde 0.17 oranında artmış, bu da yıllık net dış göç oranının yaklaşık 
yüzde 1.5 olduğunu göstermiştir. 
c. Hizmet 
sektörünün görece büyük olması: 1994 yılı için 
DOKAP bölgesinde hizmet sektörünün GSBH’daki payı yüzde 56.0’dır. Bu 
oran Türkiye ortalamasının (yüzde 58.1) biraz altında olmasına karşılık, 
ülkenin diğer az gelişmiş bölge ortalamalarından büyüktür. Bu durum 
Trabzon, Gümüşhane ve Bayburt illerinin tarihi İpek Yolu üzerinde yer 
almasının bir sonucu olarak bölgede yüzyıllar içinde gelişen ticaret ve 
dağıtım faaliyetlerinin önemini yansıtmaktadır. Hizmet sektörü bünyesinde 
ticaret, taşımacılık ve iletişim ile mali hizmet alt sektörleri görece büyük 
paylar alırken, özel iş ve hizmetler ile konut sahipliğinin paylarının küçük 
oluşu özel sektörün zayıf ve fazla faal olmayan bir yapıya sahip olduğunu 
göstermektedir. 

---

 
İsmail Sarıca