Turkm dili-7 2017. indd

nji gönükme. Aýyrgyçlary tapyň. Baglanýan sözlerini anyklaň. Aýyrgyçlar haýsy söz toparyndan hasyl bolupdyrlar?

Ýaşulyny sylamak däbi köp halklarda, şol sanda türkmenlerde-de bolupdyr, bu däp häzir hem ýaşaýar. Türkmen halky özüniň nakyllarynda, olaryň durmuşda oýnaýan roly hakda asylly pikirleri ýöredipdir. Ýaşlary ýaşululara hormat goýmak ruhunda terbiýelemäge köp üns beripdir. «Garryly öý gazna», «Peri bilmedigini garry bi- ler», «Ulynyň diýenini etmeseň uwlarsyň», «Ulyny uly bil- medige ýagy ne hajat» ýaly dürdäne sözlerde ýaşulularyň mertebesi ýokary göterilýär. Bu öwütler ösüp gelýän ýaş nesle sagdyn terbiýe bermäge ýardam edýär. (Gazetden).

95. 
    nji gönükme. Aýyrgyçlary tapyň, olaryň hyzmatyny düşündiriň. Ýazuw kadasyna laýyklap göçüriň.
    

Lukman we ýazyjy W. Weresaýew öz belliklerin- de şeýle ýazypdyr. «Çilim çekilen howada bolmagyn hatda sag adama hem zyýanlydygyny bilmeýän bir kişi- de ýokd..r. Öýkeni inçekeselli, ýüreginiň işleý(?)şi näsaz adamlar barada-ha aýdyp oturmagyň hajatam ýok».
Anton Pawlowiç Çehow öz iş otagynda uly harplar bi- len ýaz(?)lan: «Çilim çekmezligiňizi haýyş edýäris!» diý(?) len ýazgyny asyp goý..pdyr. («Nikotiniň we alkogolyň zyýany hakynda»).

96. 
    njy gönükme. Aýyrgyçlaryň aýyklaýan sözlerini nähi- li ýol bilen baglanýandygyny aýdyň, olaryň sözlemdäki hyzmatyny düşündiriň. Göçüriň. Aýyrgyçlaryň aşagyny çyzyň.
    

Bir gün öýle uçurlarynda bagşyň ýanyndan turup gaýdan oglan ýeňňesi Akgyzyň ortada kän şaýy ýaýradyp oturandygynyň üstünden geldi. Tumar – gönjük, bukaw- bilezik – gymmatbaha gyzylly şaýlar tüýnükden düşýän
gün şöhlesine lowurdap, tärime gerilgi çuwal-torbalaryň ýüzüne sary tegmiltler saçypdy. Muny gören badyna oglanyň ýüregi gopup, bokurdagyna geldi. «Ejem pahyryň şaýlary!» Oglan Muhammet sapa öýlenende ejesiniň şu şaýlary tutuş dakynyp, gelnalyjy gitjek bolup duran dis- dirije keşbini gözüniň öňüne getirdi. (S.Annasähedow
«Göroglynyň gözleginde»).