Tushunchalari

1.2. Konstruksiya elementlari va tuzilmalari 

 

Amaliyotida  uchraydigan  konstruksiya  elementlari  quyidagi  guruhlarga 

bo‘linadi. 

1. Bruslar guruhi. Ko‘ndalang kesim o‘lchamlari uzunlik o‘lchamiga nisbatan juda 

kichik  bo‘lgan  konstruksiya  elementlariga  bruslar  deb  ataladi  (1.1,a-chizma)  va 

ular quyidagilarga bo‘linadi: 

a)  cho‘zilish  yoki  siqilishiga  qarshilik  ko‘rsatuvchi  ingichka  brus  sterjen  deb 

ataladi (1.1,b-chizma). 

b) buralishga qarshilik ko‘rsatuvchi brusga val deb ataladi (1.1,c-chizma).  

v) egilishga qarshilik ko‘rsatuvchi brusga to‘sin deb ataladi (1,d-chizma). 

2.  Plastinka  yoki  plita  yoxud  qobiqlar  guruhi.  Jismning  qalinligiga  nisbatan 

qolgan  boshqa  o‘lchamlari  katta  bo‘lgan  tekis  sirt  bilan  chegaralangan 

konstruksiya qismiga plita yoki plastinka deb ataladi (1.1,e-chizma). 

3.Qalinligi qolgan boshqa o‘lchamlariga nisbatan juda kichik bo‘lgan egri sirt 

bilan chegaralangan konstruksiya qismiga qobiq deb ataladi (1.1,f-chizma).  

4. Massivlar guruhi. Uchala o‘lchami bir xil tartibda bo‘lgan jismga massiv deb 

ataladi (1.1,g-chizma). 

5.  Ferma  deb  bir  necha  sterjenlarni  sharnirlar  yordamida  biriktirishdan  hosil 

bo‘lgan geometrik o‘zgarmas sistemaga aytiladi (1.1,h-chizma). 

 

a) 

b) 

c) 

g) 

f) 

e) 

d) 

h) 

i) 

 

 

1.1-chizma. Konstruksiya elementlari. 

---

 

 

6.  Rama  deb  bir  necha  bruslar  bikir  qilib  tutashtirilishidan  hosil  bo‘lgan 

sterjenlar  sistemasiga  aytiladi  (1.1,i-chizma).  Ramalar  yuklanganda  sterjenlari 

egilib, ular tutashgan nuqtalaridagi to‘g‘ri burchaklari o‘zgarmaydi.