Tuz hosil qilmaydi bunday oksidlar ishqorlar yoki kislotalar bilan o'zaro ta'sir qilmaydigan va tuzlar hosil qilmaydigan oksidlar deyiladi. Ulardan bir nechtasi bor, ular orasida metall bo'lmaganlar mavjud. Tuz hosil qiluvchi

Tuzlarni olish

Tuzlar – metall atomlari va kislota qoldiqlaridan tashkil topgan birikmalar tuzlar deyiladi.
Elektrolitik dissotsilanish nazariyasiga ko’ra, suvli eritmalarda dissotsilanish paytida metall kationlari va kislota qoldiqlari anionlarini hosil qiluvchi elektrolitlar tuzlar deyiladi: KCl → K ⁺ + Cl¯; Na₃ PO₄ → 3Na⁺ + PO₄¯
Tuz tarkibiga qarab tuzlar quyidagi turlarga bo’linadi: oddiy, kislotali, asosli, qo’shaloq, aralash, murakkab tuzlar. Kislota molekulasidagi barcha vodorod atomlarini metall atomlari bilan almashtirish natijasida olingan tuzlar o’rta yoki oddiy tuzlar deyiladi: Na₃PO₄ , Al (NO₃)₃ va boshqalar.
Kislota molekulasidagi vodorod atomlarining bir qismini metall atomlari bilan almashtirish natijasida olingan tuzlarga kislotali tuzlar (gidrodozalar) deyiladi. Na₂HPO₄ , Ca(HS)₂ va boshqalar.
Metall ionlari va kislota qoldiqlaridan tashqari gidroksidlar guruhini o’z ichiga olgan tuzlar asosiy tuzlar (gidroksidlar) deyiladi: Mg(OH)Cl, Fe(OH)₂ Cl va boshqalar.
Kislota molekulasidagi vodorod atomlarini ikki xil metall atomlari bilan almashtirish natijasida olingan tuzlar (shuningdek, NH ₄ + ioni bilan) qo’shaloq tuzlar deyiladi: NaKCO ₃ , KAl (SO ₄ ) ₂ va boshqalar.
Vodorod atomlarini bir vaqtning o’zida ikki xil kislotaga metall atomi bilan almashtirish natijasida hosil bo’lgan tuzlar aralash tuzlar deyiladi: CaCl (OCl), BaCl (NO ₃ ) va boshqalar.
Kristalli panjara tugunlarida murakkab ionlarni ushlab turadigan tuzlar murakkab tuzlar deyiladi: K ₃ [Fe (Cn) ₆ ], Fe ₃ [Fe (Cn) ₆ ] ₂ va boshqalar.
Tuzlarni olish
Tuzlarni quyidagi yo’llar bilan olish mumkin:
1. Metall va metallmaslarning o’zaro ta’siri:
Fe + S → FeS; 2Na + Cl₂ → 2NaCl
2. Metall va tuzlarning o’zaro ta’siridan: