Tuz hosil qilmaydi bunday oksidlar ishqorlar yoki kislotalar bilan o'zaro ta'sir qilmaydigan va tuzlar hosil qilmaydigan oksidlar deyiladi. Ulardan bir nechtasi bor, ular orasida metall bo'lmaganlar mavjud. Tuz hosil qiluvchi

Oksidlarning fizik xossalari
Aksariyat oksidlar xona haroratida qattiq moddalardir (CuO - qora kukun, CaO - oq kristall qattiq, Cr 2 O 3 - yashil kukun va boshqalar). Ayrim oksidlar suyuqliklar (suv - vodorod oksidi - rangsiz suyuqlik, Cl 2 O 7 - rangsiz suyuqlik) yoki gazlar (CO 2 - rangsiz gaz, NO 2 - jigarrang gaz). Oksidlarning tuzilishi ham har xil, ko'pincha molekulyar yoki ionli.
Oksidlarni olish
Deyarli barcha oksidlarni ma'lum bir elementning kislorod bilan o'zaro ta'siri reaktsiyasi orqali olish mumkin, masalan:
2Cu + O 2 \u003d 2CuO.
Bundan tashqari, oksidlarning paydo bo'lishiga olib keladi. termal parchalanish tuzlar, asoslar va kislotalar:
CaCO 3 \u003d CaO + CO 2;
2Al(OH) 3 \u003d Al 2 O 3 + 3H 2 O;
4HNO 3 \u003d 4NO 2 + O 2 + 2H 2 O.
Oksidlarni olishning boshqa usullari orasida qovurish ajralib turadi. ikkilik birikmalar, masalan, sulfidlar, yuqori oksidlarning quyi oksidlarga oksidlanishi, quyi oksidlarning yuqoriroqlarga qaytarilishi, metallarning yuqori haroratda suv bilan o'zaro ta'siri va boshqalar.

Kislotalar va asoslar

Kislota tushunchasiga suvdan vodorod ionini ajratib chiqaradigan modda deb; yoki, o‘zidagi protonni boshqa moddaga uzata oladigan modda deb; yoki, elektron juftlikni o‘ziga biriktirib olish xususiyatiga ega bo‘lgan modda deb ta'rif berish mumkin.
Asos tushunchasiga esa, suvdan gidroksid-ion ajratib chiqaradigan modda deb; yoki, proton qabul qila oladigan modda deb, yoki, elektron juftlikni uzata oladigan modda deb ta'rif berish mumkin.
Biz o‘zimizning kundalik maishiy turmush tajribamizdan kelib chiqib, ayrim moddalarning o‘ta faol korrozion xossalarga ega ekanini yaxshi bilamiz. Masalan, avtomashina akkumulyatoridagi kislota kiyimga tegib ketsa, u kiyimning o‘sha joyini darhol kuydiradi va teshib qo‘yadi (yemirib yuboradi). Biz uyni tozalash, xususan, kafellar va vannani artish uchun ba'zan ammiak eritmalaridan, yoki, boshqa tozalash vositalaridan foydalanamiz. Ushbu korrozion faol moddalar kimyogarlarga professional tilda kislotalar va asoslar nomi ostida yaxshi ma'lum.
Yuzaki jihatda ularni o‘zaro farqlash unchalik ham qiyin emas. Kislotalarning ta'mi nordon bo‘ladi va indikator qog‘ozni (lakmus qog‘ozini) qizil rangga bo‘yaydi. Asoslar esa, qo‘lga tekkanda, sovun singari sezgi uyg‘otadi va indikator qog‘ozni ko‘k rangga bo‘yaydi. Lekin, kimyogarlar bu kabi fenomenologik aniqlash usullari bilan kifoyalanmaydilar. Ular, moddaning aynan kislota yoki, asos bo‘lib qolishiga molekulyar darajadagi sabab nima ekani haqidagi savol bilan ko‘proq qiziqadilar. Mana, deyarli bir asrdan ko‘proq muddat o‘tibdi-ki, kimyogarlar kislotalar va asoslarni eng fundamental miqyosda farqlash ustida kalla qotirib kelmoqdalar.
Kislotalarga ta'rif berishga qaratilgan birinchi urinish - 1778-yilda Antuan Lavuaze tomonidan amalga oshirilgan edi. U, o‘sha paytda trendda bo‘lgan flogiston nazariyasini inkor etuvchi qator ilmiy tekshirishlar olib borgan va yonish jarayonida aynan qanday fizik-kimyoviy hodisalar sodir bo‘lishini ko‘rsatib bergan edi. Lavuaze, moddalar yonayotganda ular bilan birikib oladigan havodagi gazni kislorod (oxygen) deb atagan. Bu so‘zning ma'nosi "kislota tug‘diruvchi" degani bo‘lib, lekin, Lavuaze nom tanlashda biroz adashgan edi. U barcha kislotalar tarkibida albatta kislorod bo‘ladi deb ishongan va shu sababli, havoda 21% ulushda mavjud bo‘lgan, hamda, yonishga yordam beradigan gazni aynan "kislota tug‘diruvchi" deb nomlab qo‘ygan.