Tuzuvchi : shohruh arabjonov


Biz tovush hosil qilganimizda qatnashuvchi nutq apparatlari


Download 2.34 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/91
Sana16.11.2023
Hajmi2.34 Mb.
#1778889
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   91
Bog'liq
1-KITOB (SH.A.H.)

Biz tovush hosil qilganimizda qatnashuvchi nutq apparatlari : 
1.O'pka 2.Tog'ay 3.Til 4.Lab 5.Tish 6.Burun bo'shlig'i 
7.Og'iz bo'shligi 8.Bo'g'iz bo'shligi 9.Un (tovush) paychalari  


Unli tovushlarni talaffuz qilganimizda un paychalari, til, lab ishtirok etadi. 
Undosh tovushlarni talaffuz qilganimizda og'iz, bo'g'iz, til faol ishtirok etadi.
NUTQ TOVUSHLARI 
Nutq tovushlari – inson nutq a‘zolari orqali yuzaga keladigan tovushlar. 
Es : Nutq tovushlarining asosiy vazifasi ma'no farqlashdir.
 
Nutq tovushlari : unli va undosh 
Unli tovushlar : A, E, I, O, U, O' 
UNLILAR TASNIFI 
1.Lablarning ishtirokiga ko'ra :
a)lablangan - U, O' b)lablanmagan - A, E, I c) oraliq – O 
2)Tilning vertikal holatiga (og'izning ochilish darajasiga) ko'ra : 
a)tor unli (yuqori tor) : I, U (ukki) 
b)keng unli (o'rta keng) : O', E (o'zbek) 
c) keng unli (quyi keng) : A, O (ona) 
3)Tilning yotiqligiga (gorizontal holatiga) ko'ra :
a)Old qator : A, E, I b)Orqa qator : U, O, O'
Unli va undosh tovushlarning farqli belgilari
 
UNLILAR 
UNDOSHLAR 
Sof ovozdan iborat 
Shovqindan iborat (sonor va jarangli 
undoshlarda shovqindan tashqari ovoz 
ham ishtirok etadi). 
O‟pkadan chiqayotgan havo og‟iz 
bo‟shlig‟ida to‟siqqa uchramaydi. 
O‟pkadan chiqayotgan havo og‟iz 
bo‟shlig‟ida to‟siqqa uchraydi. 
Bo‟g‟in hosil qiluvchi asosiy vosita, yakka 
o‟zi va undoshlar bilan birga bo‟g‟in hosil 

Download 2.34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   91




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling