Tuzuvchi : shohruh arabjonov


qiladi.  Yakka o‟zi bo‟g‟in hosil qilmaydi, faqat


Download 2.34 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/91
Sana16.11.2023
Hajmi2.34 Mb.
#1778889
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   91
Bog'liq
1-KITOB (SH.A.H.)

qiladi. 
Yakka o‟zi bo‟g‟in hosil qilmaydi, faqat 
unli bilan birga bo‟g‟in hosil qiladi. 
Unlilar og‟iz bo‟shlig‟ida to‟siqqa 
uchramaganligi sababli ular cho‟ziqlik 
xususiyatiga ega.
Undoshlar talaffuzini cho‟zib bo‟lmaydi, 
ular qisqalik xususiyatiga ega. 


A - quyi, keng, lablanmagan 
- o'rta keng, lablanmagan 
- yuqori tor, lablanmagan 
O - quyi keng, oraliq(lablangan) 
U - yuqori tor, lablangan 
O' - o'rta keng, lablangan  
So'z yasovchi unlilar : 
A - son+a, yosh+a I - jannat+i, boy+I O - ayir+o
Shakl yasovchi unlilar :
A - ayt+a olmoq I  - 
kitob+i
"Õ" tovushidan tashqari barcha unlilar fonetik hodisaga uchraydi :
A - bo'ya+q - bo'yoq 
- borar ekan - borarkan 
- ko'ngil+im = ko'nglim 
O - son+a=sana 
U - buyur + uq = buyruq
Og'zaki nutqiy faoliyat :
1.segment 2.ustsegment


Segment birliklar - bo'linuvchanlik xususiyatiga ega bo'lgan, matnda asosiy axborot 
tashuvchi birliklar. 
M : so'z birikmasi, so'z, bo'g'in, tovush
Ustsegment birliklar - Bo'linuvchanlik xususiyatiga ega bo'lmagan, segment 
birliklarga yordam beruvchi birliklar. 
M : urg'u, intonatsiya, pauza, ritm, takt
Omofoniya - Bir tor unlining boshqa bir tor unli kabi aytilishi.
Tursun - tursin, uzuk - uzik
☝bu holatdagi so'zlar omofoniya hodisasi yuz berganda umuman boshqa ma'noni 
ifodalaydi. 
AYRIM UNLILARNING TALAFFUZI VA IMLOSI 

Download 2.34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   91




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling