U j o ‘rayev jahon tarixi

I. Tashkiliy qism.
0 ‘quvchilarni darsga jalb etish. Ulami eng so ‘nggi m uhim xalqaro 
voqealardan xabardor qilish.
II. 0 4 ilg a n dars m avzusi m azm unini takrorlash.
Darsning bu bosqichi quyidagi test topshiriqlari orqali bajariladi:
1. Nega Angliya
-
Fransiya munosabatlari keskinlashgan?
A. Angliyaning Yevropada yetakchilikka intilganligi uchun.
B. Angliyaning Fransiya separatchilarini qoMlab-quvvatlagani uchun.
D. Angliyaning Fransiya birlashuvini istamaganligi uchun.
E. Angliyaning Fransiyadagi mulklaridan ajralishni istamaganligi 
uchun.
F. X alqaro m asalalarda F ransiyaning A ngliyaga yon bosishni 
istamaganligi uchun.
2. 
Angliya
-
Fransiya o'rtasida kelib chiqqan yuz yillik urushning 
boshlanishiga nima sabab bo'lgan?
A. Fransiya separatchilarining Angliyadan yordam so ‘rashi.
B. Angliya qiroli Eduard III ning Fransiya taxtiga d a’vogar b o ‘lib 
chiqishi.
D. Filipp IV ning Eduard HI ning Angliyadagi hokim iyatini tan 
olmaganligi.
E. A n g liy an in g F ran siy a ichk i ish la rig a aralash ish id an voz 
kechmaganligi.
F. A va D.
3. Yuz yillik urush boshlanganida Fransiyaning qaysi viloyati 
Angliyaga ittifoqchilik qildi?
A. Burgundiya.
B. Flandriya.

---

97
D. Akvitaniya.
E. Sen-Jermen.
F. Tuluza.
4. Qanday omillar Angliya qo^shininingg'alabasini ta ’minladi?
A. Separatchilar yordami.
B. A ngliya q o ‘shinining har jihatdan ustunligi.
D. Fransiya q o ‘shinining urushga tayyor emasligi.
E. Fransiya q o ‘shinining umumiy safda turib jang qila olmasligi.
F. В va E.
5. Puate jangida Angliya nimaga erishdi?
A. G ‘alabaga erishdi.
B. Fransiya qiroli asir olindi.
D. G ‘arbiy va Shimoliy Fransiyaning katta qism ini bosib oldi.
E. Fransiya flotini c h o ‘ktirib yubordi.
F. Parij shahrini egalladi.
6. Jakeriya qo^zg^olonining sabablari.
A. B a rc h a m e h n atg a y a ro q li d e h q o n la rn in g q o ‘shin safig a 
chaqirilganligi.
B. Dehqonlarning sudxo‘rlar sirtm og‘iga tushib qolganligi.
D. Urushning dehqonlarni xonavayron qilganligi.
E. Q irolning soliqlar miqdorini oshirganligi.
F. В va D.
7. 
Jakeriya qo^zg'oloni qachon bo ‘‘lib o ‘tgan?
A. 1365- yil.
B. 1 3 6 1 -yil.
D. 1358- yil.
E. 1337- yil.
F. 1356- yil.
8. Jakeriya qoizg iolonining ahamiyati.
A. A ngliyaga qarshi xalq q o ‘z g ‘oloniga aylandi.
B. Fransiyaning o g ‘ir ahvolini yanada ogMrlashtirdi.
D. Dehqonlarni to io v evaziga shaxsiy qaram likdan ozod etishni 
tezlashtirdi.
E. Feodallar majburiyatlarni k o ‘paytirmaydigan b o ‘ldilar.
F. В va E.
9. 1360- yildagi Angliya
-
Fransiya sulhining Fransiya uchun 
oqibatlari.
7-5

---

98
A. Hududining 1/3 qismi A ngliya q o ‘liga o ‘tdi.
B. Akvitaniya viloyatidan voz kechdi.
D. Eduard III ning Fransiya taxtiga d a’vosi qonuniy deb tan olindi.
E. Davlat mustaqilligini butunlay y o ‘qotdi.
F. Angliya vassaliga aylandi.
10. Siyosiy inqiroz nima?
A. Davlatning barham topishi.
B. Hukmron tabaqalar o ‘rtasidagi kurash.
D. Toj-taxt uchun kurashning kuchayishi.
E. Davlatning b o ‘linib ketishi.
F. Qirol hokim iyatining o ‘z ahamiyatini y o ‘qotishi.
Topshiriqni boshqalardan avval bajarib b o ig a n
10 o ‘quvchining
javobi eshitiladi. Keyin barcha o lquvchilar javoblarini 
doskaga 
avvaldan yozib q o ‘yilgan javoblarga solishtirib chiqadilar. 
Eng k o ‘p  
to ‘g ‘ri javob topgan o'quvchilar baholanadi.
III. Yangi dars mavzusi mazm unini tushuntirish.
0 ‘qituvchi bu vazifani quyidagi reja asosida bajaradi:
1. 1415- yilda A ngliya va Fransiya o ‘rtasida boshlangan yangi 
urush va uning oqibatlari.
2. Janna d ’Ark qahram onligi va uning qismati.
3. Yuz yillik urushning tugashi.
4. Fransiyada mutlaq monarxiyaning qaror topishi.
5. Fransiyani birlashtirishning ahamiyati.
IV. G uruhlarda ishlash. (Qisqa konspekt tuzish va jadvallarni 
to ‘ldirish).
0 ‘quvchilar 4 guruhga b o ‘linadi va ularning har biriga alohida 
topshiriq beriladi:
7- 
guruhga topshiriq.
1415- yildagi yangi urush, uning oqibati, 1420- yilgi shartnoma, 
uning F ransiya uchun oqibati haqidagi m a ’lum otlarga aso slan ib
„F ransiya va A ngliya o ‘rtasida yangi urush va uning oq ib atlari" 
mavzusida qisqa konspekt tuzish.
2- guruhga topshiriq.
„Janna d ’A rk“ m atni asosida „Janna d ’Ark — Fransiya milliy 
q a h r a m o n i" , „Y uz y illik u r u s h n in g tu g a s h i" , „ M a m la k a tn i 
birlashtirishning tarixiy aham iyati" m atnlari asosida „M am lakatni 
birlashtirishning tarixiy aham iyati" m avzusida qisqa konspekt tuzish.

---

99
3-, 4-у 5-, 6- guruhlar ga topshiriq.