Uch o‘lchovli modellashtirish kasbi bo’yicha o’quv materiallari

---

Uch o‘lchovli modellashtirish 
kasbi bo’yicha o’quv materiallari 
YORUG‘LIK MANBALARI VA KAMERALAR
YORUG‘LIK MANBAI TUSHUNCHASI 
Standart yorug‘likni alohida yoqish va sozlash kerak emas.
Yorug‘likning standart shulalari foydalanuvchining ko‘rish rakursiga 
nisbatan o‘ngda yuqoridan tushadi. Bunga tezda tushunish mumkin.
Masalan, agarda sahnada sfera yaratilsa, u holda uning yuqorigi o‘ng 
tarafi yoritilgan bo‘ladi. 
Standart yoritgich shuning uchun kerakki, sahna ustida ishlash 
qorog‘ida bo‘lmasligi kerak. Bu o‘zgacha ishchi yorug‘likdir. Bunday 
yorug‘lik yakuniy, haqiqiy vizualizatsiyani bajarishga yetarli emas. Yakuniy 
kadrda sahnaning yoritilishi yorug‘, to‘yingan va harakatchan bo‘lishi 
kerak. Buning uchun birinchidan fazoda yorug‘lik manbaalarini to‘g‘ri 
joylashtirish kerak, ikkinchidan, ularning intensivligini (shiddatliligini) va 
boshqa ko‘rsatkichlarini tog‘ri sozlash lozim. Bu tasvirni ko‘rish hajmini 
kuchaytirishga imkon yaratadi, uni ancha tabiiy va yoqimli qiladi. 
Ana shunday effekt yaratish uchun, alohida yorug‘lik manbai 
uskunasidan foydalanish kerak. Ma’lum yorug‘lik manbalarini qo‘shib va 
to‘g‘ri sozlansa, har xil yoritish usullarini imitatsiya (o‘xshatish) qilish 
mumkin: lampa, kunduzli lampa, quyosh shulalari, oynadan porlab 
chiquvchi, oddiy ch o‘g‘lanma lampa yoki xonani g‘ira-shirada qoldirish 
mumkin. Yorug‘lik manbaining o‘rnini kombinatsiyalashtirish mumkin: 
qandil, stolda turadigan bra, ochiq eshik yoki oddiy ochilgan derazadan 
yorug‘likning tarqalishi. 
STANDART YORUG‘LIK MANBAALARINING TURLARI VA YORUG‘LIK 
MANBASINING KONFIGURATSIYA PARAMETRLARI 
Standart yorug‘lik manbalari sodda va ko‘rinishda bo‘ladi. Uning 
misolida sodda uncha qiyin bo‘lmagan yoritish sxemalarini yaratish 
o‘rganiladi. Standart yoritish manbaalari asosan Scanline vizualizator 
bilan ishlashda qo‘llaniladi. Keyinchalik mental ray vizualizator bilan 

---