Uglevodlar lipdlar va aminokislotalarning almashinovida jigarning roli. Jigarda qon plazmasi oqsillarning sintezi reja


Uglevodlar almashinuvining boshqarilishi va uning patalogiyasi


Download 32.56 Kb.
bet3/4
Sana23.03.2023
Hajmi32.56 Kb.
#1289454
1   2   3   4
Bog'liq
Uglevodlar lipdlar va aminokislotalarning almashinovida jigarning roli. Jigarda qon plazmasi oqsillarning sintezi

Uglevodlar almashinuvining boshqarilishi va uning patalogiyasi
Ma’lumki, tirik organizmlarda kechadigan barcha jarayonlar markaziy nerv sistemasi va gormonlar tomonidan boshqariladi. Ugle­vodlar almashinuvi ham asosan ular tomonidan boshqari­ladi. Fermentlarning faolligi marka­ziy nerv sistemasi boshqarishi ostida boʻlib, iqlim Sharoitiga, yil fasliga, harorat, bosim, substrat konsentratsiyasi kabi omillarga birmuncha bogʻliq. Lekin uglevodlar almashinuviga insulin, adrenalin kabi gormonlar bevosita ta’sir etadi. Insulin gormoni qon tarkibidagi ortiqcha glyukozaning toʻqimalarga oʻtishida ishtirok etadi, hujayralar membranalarining oʻtkazuvchanligini kuchaytiradi. Glikolizda ishtirok etadigan fermentlarning sintezlanishini tezlashtiradi.
Insulin gormonining miqdori qonda oʻzgarsa, jumladan kamaysa, qonda glyukoza koʻpayib ketib, u siydik bilan chiqa boshlaydi. Glyukozaning qonda koʻpayishi adrenalin gormonining organizmdagi miqdoriga ham bogʻliq boʻladi. Adrenalinning miqdori esa organizm holatiga, ya’ni tinch yoki notinchligiga bogʻliq boʻladi. Ayniqsa notinch hollarda uning miqdori organizmda koʻpaygan boʻlib, u glyukozaning qondan toʻqimaga oʻtishiga toʻsqinlik qiladi va jigar, muskul kabi glikogenning glyukozaga parchalanishini tezlashtiradi va natijada bu holda ham qonda glyukoza koʻpayib ketib, siydik bilan chiqa boshlaydi. Qonda glyukozaning koʻpayib ketishini giperglikemiya deyilib, uning siydik bilan chiqishini glyukozuriya yoki qand kasalligi deyiladi.
Qonga oʻtgan glyukoza toʻliq oʻzlashtirilishi uchun organizm, ayniqsa insulin gormonini ishlab chiqaruvchi oshqozon osti bezi sogʻlom boʻlishi va organizm salbiy omildan xoli boʻlishi kerak. Qand kasalligi paytida boshqa ba’zi moddalar almashinuvi, ayniqsa yogʻlar almashinuvi izdan chiqa boshlaydi, natijada glyukozuriya ogʻiPPoq hollarda boʻlganda, qonda keton tanachalari koʻpayib ketib, ular siydik bilan ajralib chiqa boshlaydi.
  1. Oqsil Sintezi azotli makromolekll deb nomlangan oqsillar organik moddalar. Ular aminokislotalar quriladi. Oqsillar, ularning asosiy tarkibiy qismi va zarur deb, tuzilishi va organizmlarning hayotiy funktsiyalari asosiy vazifalarni bajarish. Tufayli bu uchun organik birikmalar bir almashinuvi, energiya aylantirish hisoblanadi.


Tufayli molekulalar nisbatan katta hajmiga, tuzilishi murakkabligi, shuningdek moddalar eng tarkibiy tuzilishiga doir ma'lumotlarning yo'qligi oqsillarning oqilona yagona klassifikatsiyasini tashkil emas. Hozirgi ajratish tizimi asosan o'zboshimchalik hisoblanadi. uning qurilishi oqsillar, ularning manbalari, biologik faoliyati va boshqa, ko'pincha tasodifiy, oyat-belgilaridan jismoniy va kimyoviy xususiyatlari asoslangan bo'lsa.
Shunday qilib, xavfsiz holatga yumaloq va tolali, (erimaydigan) hidrofobik va hidrofılik (eruvchan) moddiy. Bu bo'lim birikmalar fizik-kimyoviy xususiyatlari asoslangan. asab to'qimalarining, izolyatsiya qilingan oqsillar manbai qarab zardobida, mushak va boshqalar. bakterial, hayvon va o'simlik aralashmalari, shuningdek, mavjud. izolyatsiya qilingan biologik faoliyati muvofiq -hormones oqsillar, fermentlar, oqsil, qisqarish va strukturaviy proteinlar, antijismlar, va boshqalar. Bu yuqorida guruhlar har qanday tegishli bo'lgan bo'lishi mumkin emas, ayrim moddalar, bor ta'kidlash lozim. Bu tufayli tasniflash tizimi nomukammallik va oqsillarni o'zlari istisno xilma-xilligi bilan.

Download 32.56 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling