Умумий Геологя Тошкент 2007 Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта


Расм. Бирламчи ва иккиламчи миграция тасвири


Download 0.91 Mb.
bet8/8
Sana23.12.2022
Hajmi0.91 Mb.
#1044807
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
neft va gaz

18 Расм. Бирламчи ва иккиламчи миграция тасвири.
1-бирламчи; 2-иккиламчи; 3-коллектор; НГМП - нефть ва газ хосил килувчи (яратувчи) жинслар.



дейилади. Нефтгазни нефтгаз яратаолувчи жинслардан ташкаридаги миграцияси иккиламчи дейилади (18- расм).
Нефт ва газ миграцияси муаммоси учта асосий масалани уз ичига олади: миграцияни юзага келтирувчи омиллар; флюидларни силжиш холати; миграция масштаблари (масофаси).
Миграция харакат масштаби буйича регионал, нефт хосил булиш ва нефт тупланиш минтакалари оралигидаги масштабларини назорат киладиган, локал, алохида тузилма ва турли тузилмалар билан (узилмали силжишлар, литологик ва стратиграфик экранлар) назоратланган турларга булинади. Углеводородларнинг миграцияси масофаси, йуналиши ва тезлиги уларнинг холатидан ва уюмларни вужудга келишидаги геологик вазиятга боглик.
Бирламчи локал миграцияда углеводородлар гилли ярата олувчи жинслардан сув билан сикилиб чикиб коллектор катламларга утади. Углеводород миграция тезлиги бу холатда сувдан кам булмайди. Бирок бирламчи регионал миграцияда газ жадаллиги эриган холатда элизион сувлар билан бирга уртача чукишнинг кайсидир боскичида гилли ярата олувчи жинсларни тавсифловчи етарли паст микдорда булади.
Иккиламчи газ миграцияси (нефт хам булиши мумкин) эриган холатда узи эриган суюкликда катлам сувлари харакати тезлиги ва йуналишида содир булади. Катлам сувлари асосан лотерал йуналишда жойлашадилар (катлам босими кам жойларда). Миграция килувчи газларнинг катлам сув билан бирга максимал масофаси артезиан хавзалар узунлигига боглик ва бу эса бир неча юз километрни ташкил этиши мумкин (масалан Амударё нефтгаз вилояти ).


Миграция омиллари. Узок вактларгача нефт хосил булишидаги органик назарияни нозик томони бирламчи миграция эмиграция омили хакидаги савол эди. Ноорганик назария тарафдорлари нефт яратаолувчи жинслардан нефтгазни бирламчи миграциясини умуман хамма имкониятларини рад этадилар.
Бирламчи миграция омиллари ва миграцияланувчи углеводородлар холати тугрисидаги замонавий тасаввурлар куйидагилардан иборат.
Диагенез боскичида пайдо булган нефтли углевород («ёш нефтчи») чукиндиларни зичлашишидан сув билан бирга сикиб чикаради. Жинсларни чукиши билан улар купрок кизийди. Харорат ошиши билан нефт ва газни хажми купаяди ва шу билан уларнинг силжишига имконият яратади. Углевородларнинг харакати янги моддаларнинг хажмини катталашишини окибатида босимнинг ошиши хисобига хам фаоллашиши мумкин. Тог жинсларини катта чукурликка тушганда газларнинг генерацияси кучаяди ва бирламчи нефт газли эритма уринишида нефтгаз ярата олувчи жинсдан чикади. Нефтли углеводородларнинг бирламчи миграцияси газли эритма куринишида булиши экспериментал йул билан исботланган.
Дархакикат диффузия ходисасини хам, газ ва газли эритмалари нефтли углеводородларнинг бирламчи миграциясига реал омилдек курсатиш мумкин. Л.М.Зоркин тадкикотлари шуни курсатадики, тахминан 65-70% газ гил катламларидан диффузия йули билан сувли коллекторга эмиграцияланади.
Нефт ва газнинг иккиламчи миграцияси гравитацион, гидравлик ва бошка омиллар таъсирида булиши мумкин. Иккиламчи миграцияда нефт ва газ сувга туйинган коллекторга тушиб унинг энг юкори кисмини эгаллашга харакат килади, бошкача килиб айтганда юкорига караб вертикил силжийди.
Флюидларнинг коллектор катлам буйлаб сезиларли масштабда миграцияси катлам киялиги ва босим узгаришидаги имкониятлари билан узгаради. А.Л.Казаков фикрича катламнинг киялиги 1-2 м\км булганда гравитацион куч таъсирида нефт ва газ силжиши учун етарли имконият яратилади. Гидравлик омилнинг мохияти шундан иборатки, коллектор катламдаги сув уз харакати давомида газ пуфакчалари ва нефт томчиларини эргаштириб кетади. Харакатланиш жараёнида сув, нефт ва газ мустакил фазани хосил килиши мумкин. Кейинги жойлашишда сувдан ажралган нефт ва газ гравитацион омил хисобига деворсимон кутарилмалар (валообразный поднятый) буйлаб оким куринишида харакатланади. Нефт ва газни бундай миграция омиллари яхши утказувчанликка эга булган коллекторлар билан богликдир.
Ёмон утказувчан жинсларда (алевролит ва гилларда) миграцияни асосий омили газларининг диффузиясини юзага келтирувчи газ билан туйинган куйи катламлардаги ортикча босим (избыточное давление) хисобланади.
Шундай килиб, турли геологик шароитларда иккиламчи миграция турли услубларда булади.
Download 0.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling