Umumiy doc

дифманометрнинг принципиал 
схемаси
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

115 
qurilmasi 9 ga keladi. SHu bilan birga bu signal masofaga uzatish liniyasiga keladi va 
o‘lchanayotgan parametr qiymatini bildiradi. SHunday qilib, asbobning chiqish 
signali o‘lchanayotgan bosimlar farqiga to‘g‘ri mutanosib. Asbobning nol belgisiga 
sozlanishi prujina 4 yordamida bajariladi. Bu turdagi asboblar bosimlarni 100 Pa dan 
6,3 kPa gacha chegaralarda o‘lchash uchun moslangan, asboblarning aniqlik sinfi 1. 
Membranali asboblarning kamchiligi — sezgir element qo‘zg‘aluvchan 
markazining sust yurishi, membrana bikrligini hisobdan cheklanishi va uni rostlash 
murakkabligidadir. Sezgir elementlarning bu kamchiligi elektr va pnevmatik kuch 
kompensasiyasi sxemasi bo‘yicha qurilgan asboblarda bartaraf etiladi. 
Qovushoq suyuqliklar va kimyoviy agressiv muhitlar bosimini o‘lchash uchun 
membranali manometrlar eng qulay, chunki asboblar nippelidagi to‘g‘ri va keng 
kanal hamda membrana ostidagi katta bo‘shliq qovushoq suyuqlik uchun erkin yo‘l 
ochib beradi va ifloslanish ehtimolining oldini oladi. Asbob sezgir qismining sodda 
shakli membranani agressiv muhit ta’siridan engillik bilan himoya qiladi. Buning 
uchun membrananing pastki sirti kimyoviy chidamli metalldan qilingan yupqa folga 
bilan yoki chidamli plastmassa (ftoroplast va h.)dan qilingan plyonka bilan 
qoplanadi. 
3.4- §. ELEKTR ASBOBLAR 
Elektr asboblarning ishlash prinsipi bosimni u bilan funksional bog‘liq 
bo‘lgan biror elektr kattalikka bevosita yoki bilvosita o‘zgartirishga asoslangan. 
Bularga induktiv, sig‘imli, qarshilikli, pezoelektr va boshqa manometrlar kiradi. 
Bosim o‘lchashning eng ko‘p tarqalgan vositalari kuch kompensasiyasi asosida 
qurilgan asboblar hisoblanadi. Biroq ular harorat xatoligi, tez ta’sirchanligi, gabarit 
o‘lchamlari va massasi bo‘yicha ancha mukammal induktiv, sig‘imli, tenzorezistorli, 
pezoelektrik o‘zgartkichlardan orqada qoladi. Bundan tashqari, kuch kompensasiyali 
o‘zgartkichlarning va pishangli tizimlarning tuzilishida harakatlanuvchi qismlarning 
bo‘lishi o‘lchash vositalarining zarbga chidamliligiga 
qo‘yiladigan zamonaviy talablarning qondirilishini 
qiyiilashtiradi. 
Hozir mikroelementli texnikani keng joriy 
Р
1
2
3
б
3.7 – расм. Индуктив манометр 
схемаси 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

116 
kilish xamda konstruktiv echimlarni takomillashtirish asosida yuqorida qarab 
chiqilgan bosimni o‘lchashning an’anaviy vositalari yanada zamonaviy kompleks 
qurilmalar bilan siqib chiqarilmoqda. Bu albatta, turli tarmoqlarda TJABT ni 
yaratishda shart va talablarning
turli tumanligi sababli avval ishlab chiqarilgan bosimni o‘lchash o‘zgartkichlaridan 
(BO‘O‘) 
foydalanishdan to‘la voz kechish kerakligini anglatmaydi.