Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 4-sinfi uchun darslik

Yer sharining Quyosh atrofi da bir marta ay-
lanib chiqishi uchun ketadigan vaqt yil deb 
ataladi.
Bir yil 365 sutka va 6 soat bo‘lgani uchun ketma-
ket uch yil 365 sutkadan deb, to‘rtinchi yilni esa 366 
sutka deb olinadi. Masalan, 2013-, 2014- va 2015-yil-
lar 365 sutkadan bo‘lsa, 2016-yil 366 sutkadan iborat. 
365 sutkali yilda fevral oyi 28 kundan, 366 sutkali 
yilda esa fevral 29 kundan iborat bo‘ladi va kabisa 
yili deyiladi.
18-rasm. Yerning Quyosh atrofi da aylanishi.
1-holat
3-holat
4-holat
2-holat
22-dekabr
23-sentabr
22-iyun
21-mart

---

30
Yer shari Quyosh atrofi da bir tomonga og‘gan hol-
da aylanadi. Quyida 18-rasmdagi 4 ta holatni ko‘rib 
chiqamiz.
1-holat. Quyosh nurlari Yer ekvatorining pastki qis-
mini ko‘proq yoritadi. Bu qish fasliga to‘g‘ri keladi. 
Quyosh nurlari Yer shari 
ning ekvatoridan yuqori qis-
miga kam tush 
gani uchun kunlar sovuq bo‘ladi. 
2-holat. Quyosh nurlari ekvatorning yuqori va past 
qis mini birday yoritadi. Bu bahor fasliga to‘g‘ri keladi. 
3-holat. Quyosh nurlari ekvatorning yuqori qismini 
ko‘p roq yoritadi. Bu holat yoz fasliga to‘g‘ri keladi. 
4-holat. Quyosh nurlari ekvatorning yuqori va past 
qismini birday yoritadi. Bu kuz fasliga to‘g‘ri keladi. 
Yer sharining Quyosh atrofi da bir tomonga 
og‘ gan holatda aylani 
shi dan yil fasllari hosil 
bo‘ladi.
Globusni lampa atrofi da aylantirib, 18-rasmdagi 4 ta 
holatni hosil qiling. Har bir holatni tushuntirib bering. 
Tayanch so‘zlar: sutka, kun, tun, yil, yil fasllari.