Umumiy-pedagogika pdf


Download 343.78 Kb.
bet3/3
Sana07.03.2023
Hajmi343.78 Kb.
#1245855
1   2   3
Bog'liq
pdffff

Инновацион фаолият тушунчаси инновация, инновацион жараён каби тушунчалар билон чамбарчас боглш$. Шу сабабли бу тушунчалар мазмунини изо хлам ас дан туриб, ■ инновацион фаолият мазмунини англаш мумкин эмас.
Инновация (инг. Innovation - янгилик киритиш) - тизим ички тузилишини узгартириш, деб таърифланади. Демак, инновация укув жарабнига янгилик олиб кириш, Ухув жараёнини тал аба эхгиёжи, хохиши ва истакларига мослаштириш, Укувчи- талабани мустакил мутолаага Ургатиш, билимларни тайёр холда бериш эмас, Укувчи-талабаларнинг б ил им олиш куникма ва малакаларини шакллантириш га хдракат килиш демакдир. Инновация - амалибт ва назариянинг мухим кис ми булиб, ижтимоий-маданнй объект сифатларини яхшилашга йуналтирилган ижгимоий субъектларнинг хдракат тизимиднр. Бу гоя назарияси мохиятининг яраггилишнга ниобатан турли бндашувлар ва фикрлар мавжуд булиб, унинг мохияти борасида файла ягона фикр мавжуд эмас.
Инновациялар долзарб, мучим ахамиятга эга булиб, бир тизимда шаклланган янгича ёндашувлар. Улар ташаббуслар ва янгиликлар асосида тугилиб, таълим мазмунини ривожлантириш учун истикболли булади, шунингдек, умуман таълим тизими ривожига ижобий таъсир курсатади. Инновация - маълум бир фаолият майдонидаги ёки ишлаб чикаришдаги технология, шакл ва методлар, муаммони ечиш учун янгича ёндашув ёки янги технологик жараённи куллаш, олдингидан анча муваффакиятга эришишга олиб келиши маълум булган охирги натижадир. Демак, инновацион технологияларнинг асосий негизи - бу укитувчи ва укувчи-талабанинг белгиланган максаддан кафолатланган натижага хамкорликда эришишлари учун олдиндан таълим жараёнини лойихалашдир.
Бугун таълим тизимидаги инновацияларни куйидагича таснифлаш маъкулланмокда:

  • фаолият йуналишига караб (педагогик жараёндаги, бошкарувдаги).

  • киритилган узгаришларнинг тавсифига кура (радикал, модификацияланган, комбинацияланган).

  • узгаришлар куламига кура (локаль, модулли, тизимли).

  • келиб чикиш манбаига кура (шу жамоа учун ички ёки ташкаридан олинган).

Инновациявннг максади - сарфланган маблаг ёки кучдан энг юкори натижа олишдан иборат. Бошка турли-туман уз-узидан пайдо булади ган янгиликлардан фаркли уларок, инновация бошкарилувчи ва назорат килинувчи узгаришлар механизмини ташкил этади.
Таълим тизимидаги хар кандай янгилик инновация була олмайди. Шу сабабли «новация» ва «инновация» тушунчалари уртасидаги асосий фаркпарни кУрсатиб утиш зарур. Бунинг учун ислохот фаолиятининг аник шакли, мазмуни ва кулами асос булиб хизмат килади. Агар фаолият муддатли булса ва яхлит
тизим хусусиятига эга булмаса, уз олдига муайян тизимдаги фа^ат баъзи элементларини узгартиришни вазифа iguu6 куйган булса, у %олда биз новация билан муло^от уилаётган буламиз. Агар фаолият маълум концептуал ёндашув асосида амалга оширилаётган булса ва унинг натижаси уша тизим ривожланишига ёки унинг принципиал узгаришига олив келсагина инновация дея оламиз.
Хдр иккала тушунча мезонлари куйидагича: новация амалдаги назария доирасида амалга оширилади, кулам ва вацт буйича чегараланади, методлар янгиланади ва натижаси аввалги тизимни такомиллаштиради. Инновация эса тизимли, яхлит ва давомли булади, маълум амалиётда янги фаолият тизимини лойщалайди, амалиёт субъектлари позицияларини тула янгилайди. Бунда фаолиятнинг янги йуналишлари очилади, янги технологиялар яратилади, фаолиятнинг янги сифат натижаларига эришилади, натижада амалиётнинг узи %ам янгиланади.
Инновациянинг амалиётга киритилиши инновацион жараёнларда амалга оширилади. Инновацион жараён деб - инновацион узгаришларга тайёгарлик куриш ва уни амалга ошириш жараёнига айтилади.
Таълим жараёнидаги инновацион узгаришлар, таълим тизимига \ар кандай янгиликнинг киритилиши бевосита укитувчи фаолиятини янгилаш ва узгартириш оркали амалга оширилиши хам атрофлича урганилган.
Таълим тизимидаги инновациялар, уларни амалиётга киритиш, инновацион жараёнларни бошкаришни тахлил килиш оркали инновацион фаолият тушунчасини таърифлаш имконияти пайдо булди. Инновацион фаолият - педагогик жамоани хдракатга келтирувчи, олга бошловчи, тараккий эттирувчи кучдир. «Инновацион фаолият - бу янги ижтимоий талаблар билан анъанавий меъёрларнинг мое келмаслиги, ёхуд амалиётнинг янги шаклланаётган меьёрининг мавжуд меъёр билан туцнашуви натижасида вужудга келган мажмуали муаммоларни ечишга к/лратилган фаолиятдир»,-деб таъкидлайди В.И.Слобадчиков. Инновацион фаолият бу амалиёт ва назариянинг мухдм кисми булиб, ижтимоий-маданий объект сифатларини яхшилашга каратилган ижтимоий субъекгларнинг харакат тизими булиб, у маълум доирадаги муаммоларни ечиш кобилиятигина эмас, балки хар кандай вазиятдаги муаммоларни ечиш учун мотивацион тайёргарликка эга булишдир. Укитувчи инновацион фаолиятининг марказий масаласи укув жараёнини самарали ташкил этишдан иборат.
Утган асрнинг 70-йиллари охирларида А.М.Арсеньева, К.Н.Вольков, М.Н.Скаткин ва узбекистонлик педагог олимлардан

11 Лепта АДГ Депшаасп. Гипим Лгаостк - М. 1977. с. 30.
1 Звемупиышо» Б Псагот-Т: 2001.47-бет.

2 Кума Н.В. Мегаш снсгашого панипялогоЛашнгряд. ЛГУ. 2008, с. 16

Download 343.78 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling