Umumiy pedagogika va psixologiya

Рейтинг - баҳолаш, татибга келтириш, классификациялаш, биронта ҳодисани олдиндан белгиланган шкала бўйича баҳолаш.


Шкалалаш - аниқ жараёнларни рақамлар тизими ёрдамида моделлаштириш.


Тест - аниқ мақсад асосида муайян ҳолат даражасини сифат ва миқдорий кўрсаткичларда белгилашга имкон берувчи синов воситаси.

Назорат учун саволлар:

1. 
   Таълимни ташҳис этиш нима? Унинг моҳияти ҳақида гапириб беринг.
   
2. 
   Таълимни баҳолаш ёки текшириш ва ташҳис ўртасидаги фарқ нималарда кўринади?
   
3. 
   Назорат ва текшириш тушунчаларини изоҳлаб беринг.
   
4. 
   Текшириш тизими қандай босқичлардан ташкил топади?
   
5. 
   Назорат (текширишдан ташқари) ўз ичига қандай тушунчаларни олади? Улар ҳақида маълумот беринг.
   
6. 
   Ўқувчиларнинг ўзлаштириш натижаларини ҳисобга олишда нималарга эътибор бериш лозим?
   
7. 
   Таълим жараёнини назорат қилиш ва ҳисобга олишнинг вазифалари нималардан иборат?
   
8. 
   Таълим натижаларини текшириш ва баҳолашга қўйиладиган педагогик талаблар нималардан иборат?
   
9. 
   Ўқув фаолияти натижаларини ҳисобга олишнинг турлари ва уларнинг вазифаларини кўрсатиб беринг.
   
10. 
    Ўқувчилар фаолиятини ҳисобга олишнинг қандай методларини биласиз? Уларнинг ҳар бири ҳақида маълумот беринг.
    
11. 
    Рейтинг тизими нима? У қандай афзалликларга эга?
    
12. 
    Қайси сабабларга кўра беш балли баҳолаш мезони ўзини оқламади?
    
13. 
    Ўқувчиларнинг билим, кўникма ва малакаларини баҳолаш мезонлари қаҳида маълумот беринг.
    

Тест топшириқлари:

1. 
   Ўқувчиларнинг билим, кўникма ва малакаларини текшириш қуйидаги функцияларни бажаради:
   

а) билим бериш, тарбиялаш, ривожлантириш;
в) ўқитиш, ташкил этиш, тизимлаш;
с) назорат қилиш, ўқитиш, тарбиялаш;
д) умуминсоний, гуманистик, демократик.

2. Ўқувчиларнинг билим, кўникма ва малакаларининг якуний назорати нима?

а) ўқувчилардан сўраш;
в) янги билимларни мустаҳкамлаш вақтида сўраш;
с) бўлим якуни, ярим йил ёки ўқув йили охирида сўраш;
д) дарс якунида сўраш.
Адабиётлар:

1. 
   Ўзбекистон Республикасининг «Таълим тўғрисида»ги Қонуни //Баркамол авлод – Ўзбекистон тараққиётининг пойдевори. – Тошкент, Шарқ нашриёт-матбаа концерни, 1998.
   
2. 
   Ўзбекистон Республикасининг «Кадрлар тайёрлаш Миллий дастури» //Баркамол авлод – Ўзбекистон тараққиётининг пойдевори. – Тошкент, Шарқ нашриёт-матбаа концерни, 1998.
   
3. 
   Ўзбекистон Республикаси Халқ таълими Вазирлигининг «Ўқувчиларнинг таълим тайёргарлиги даражасини баҳолашда кўпбалли рейтинг тизимига босқичма-босқич ўтиш ҳақида»ги 121-сонли буйруғи Таълим тараққиёти ж., 2002. № 4.
   
4. 
   «Умумий ўрта таълим муассаса (мактаб)ларида ўқувчиларнинг билимини назорат қилишнинг рейтинг тизими тўғрисида»ги муваққат Низоми Маърифат г., 2002 йил, 5 август.
   
5. 
   Шайгайдуллина О.Д. Рейтинговая система контроля качества обучения учаҳихся. – Тошкент, Ўқитувчи, 1998.
   
6. 
   Педагогика /А.Қ.Мунавваров таҳрири остида. – Тошкент, Ўқитувчи, 1996.
   
7. 
   Подласўй И.П. Педагогика. В 2 кн. Кн 1. – Москва, ВЛАДОС, 1998.
   
8. 
   Ортикова Л., Ферелов В. Как разработать школьнўй рейтинг //Г. Учитель Узбекистана. 1997 год, 8 октяря.
   
9. 
   Ферелов В. Школьному рейтингу – прочную основу //Г. Учител Узбекистана. 1997 год, 3 декабря.