Umumiy qism I bo‘lim. Umumiy qoidalar

03/23/847/0384-son — 2023-yil 1-yanvardan e’tiboran yuzaga kelgan munosabatlarga nisbatan ham
tatbiq etiladi)
Oldingi
 tahrirga qarang.
(408-modda birinchi qismining 4-bandi O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 29-dekabrdagi O‘RQ-
741-sonli 
Qonuniga 
asosan chiqarilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.12.2021-y.,
03/21/741/1219-son)
Oldingi
 tahrirga qarang.

---

Mehnat stajini hisoblab chiqarish uchun yiliga bazaviy hisoblash miqdorining kamida bir
baravari miqdorida:
o‘zini o‘zi band qilgan shaxslar;
shaxsiy tomorqa yer uchastkalarida band bo‘lgan yoki mazkur maydonda chorvachilik
(qoramol, qo‘ylar, echkilar, otlar va boshqalar), issiqxona xo‘jaligi, parrandachilik (tovuqlar,
bedanalar, kurkalar, g‘ozlar, o‘rdaklar), quyonchilik, asalarichilik, baliqchilik, bog‘dorchilik,
limonchilik, gulchilik bilan shug‘ullanayotgan shaxsiy tomorqa yer uchastkalarining egalari yoki
ularning oila a’zolari bo‘lgan fuqarolar tomonidan (ularga tegishli tomorqa yer uchastkasining
maydonidan yoki ular tomonidan parvarish qilinayotgan uy hayvonlari va parrandalarning
sonidan qat’i nazar);
dehqon xo‘jaligining a’zolari (bundan dehqon xo‘jaligi boshlig‘i mustasno) va dehqon
xo‘jaligida band bo‘lgan jismoniy shaxslar;
mehnat shartnomasi asosida chet elda yollanib ishlayotgan O‘zbekiston Respublikasi
fuqarolari;
O‘zbekiston Respublikasining davlat organlari va boshqa tashkilotlari tomonidan chet
davlatlarda tashkil etilgan (ochilgan) savdo uylarida, vakolatxonalarda (shu jumladan yuridik
shaxs tashkil etmasdan), tashkilotlarda ishlayotgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari;
ishlamaydigan eri (xotini) uchun soliq to‘lovini amalga oshiruvchi ishlayotgan fuqarolar
tomonidan ixtiyoriy tartibda soliq to‘lanadi.
Mehnat stajini hisoblab chiqarish uchun yiliga bazaviy hisoblash miqdorining kamida bir
baravari miqdorida:
“Hunarmand” uyushmasining a’zosi bo‘lgan hunarmandchilik faoliyati subyektlari;
“Usta-shogird” maktablari o‘quvchilari — ular yigirma besh yoshga to‘lguniga qadar
ishlagan davrda;
dehqon xo‘jaligi boshlig‘i;
yakka tartibdagi tadbirkor bilan mehnat munosabatlarida bo‘lgan jismoniy shaxslar
(bundan ushbu modda birinchi qismining 
2-bandida
ko‘rsatilgan jismoniy shaxslar mustasno)
tomonidan majburiy tartibda soliq to‘lanadi.
Yoshga doir pensiya va nafaqa oluvchi hunarmandchilik faoliyati subyektlari bo‘lgan
“Hunarmand” uyushmasining a’zolari soliq to‘lashdan ozod etiladi, ushbu moddaning 
birinchi
,
ikkinchi
va 
uchinchi qismlarida
ko‘rsatilgan, yoshga doir pensiya olish huquqiga ega bo‘lgan
qolgan shaxslar, shuningdek I va II guruh nogironligi bo‘lgan shaxslar uchun esa soliq miqdori
uning belgilangan eng kam miqdorining kamida 50 foizini tashkil etishi kerak. Mazkur imtiyozlar
pensiya guvohnomasi yoki tibbiy-ijtimoiy ekspert komissiyasining ma’lumotnomasi asosida
beriladi. Imtiyozlarga bo‘lgan huquq kalendar yil davomida vujudga kelgan yoki tugatilgan
taqdirda, soliqni qayta hisob-kitob qilish ushbu huquq yuzaga kelgan yoki tugatilgan oydan
e’tiboran amalga oshiriladi.
(408-moddaning ikkinchi va uchinchi qismlari O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 16-iyundagi
O‘RQ-847-sonli 
Qonuniga
asosan ikkinchi, uchinchi va to‘rtinchi qismlar bilan almashtirilgan —
Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 17.06.2023-y., 03/23/847/0384-son — 2023-yil 1-yanvardan e’tiboran
yuzaga kelgan munosabatlarga nisbatan ham tatbiq etiladi)
Oldingi
 tahrirga qarang.
Soliqni to‘lash quyidagicha amalga oshiriladi:
ushbu moddaning 
birinchi qismida
ko‘rsatilgan shaxslar tomonidan — har oyda
tadbirkorlik faoliyati amalga oshirilgan oyning o‘n beshinchi kunidan kechiktirmay;
Oldingi
 tahrirga qarang.
ushbu moddaning 
ikkinchi
va 
uchinchi qismlarida
ko‘rsatilgan shaxslar tomonidan —
hisobot yilining 1-dekabrigacha amalga oshiriladi. Bunda soliqning miqdori to‘lov kunida
belgilangan bazaviy hisoblash miqdoridan kelib chiqqan holda hisoblab chiqariladi.
(408-modda beshinchi qismining uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 16-
iyundagi O‘RQ-847-sonli 
Qonuni
tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 17.06.2023-y.,

---

03/23/847/0384-son — 2023-yil 1-yanvardan e’tiboran yuzaga kelgan munosabatlarga nisbatan ham
tatbiq etiladi)
Yangi ro‘yxatdan o‘tgan yakka tartibdagi tadbirkorlar va yuridik shaxs tashkil etmagan
holda oilaviy tadbirkorlik shaklidagi faoliyatni amalga oshiruvchi oila a’zolari tomonidan soliqni
to‘lash ular yakka tartibdagi tadbirkor sifatida davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan oydan keyingi oydan
e’tiboran amalga oshiriladi.
Soliqni to‘lash majburiyati:
yuridik shaxs tashkil etmagan holda oilaviy tadbirkorlik shaklidagi faoliyatni amalga
oshirayotgan oila a’zolari uchun — oilaviy tadbirkorlik subyekti nomidan ish yuritadigan, yakka
tartibdagi tadbirkor sifatida ro‘yxatdan o‘tgan oila a’zosining;
Oldingi
 tahrirga qarang.
yakka tartibdagi tadbirkor bilan mehnat munosabatlarida bo‘lgan jismoniy shaxslar uchun
— ushbu xodimlar bilan mehnat shartnomasini tuzgan yakka tartibdagi tadbirkorning
zimmasiga yuklatiladi.
(408-modda yettinchi qismining uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 16-
iyundagi O‘RQ-847-sonli 
Qonuni
tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 17.06.2023-y.,
03/23/847/0384-son — 2023-yil 1-yanvardan e’tiboran yuzaga kelgan munosabatlarga nisbatan ham
tatbiq etiladi)
Oldingi
 tahrirga qarang.
To‘lov topshiriqnomasida (kirim orderida) soliq to‘lovchining familiyasi, ismi, otasining ismi,
identifikatsiya raqami va to‘lov kiritilayotgan davr ko‘rsatilishi shart. Bunda oila a’zolari — oilaviy
tadbirkorlik ishtirokchilari va xodim yollagan yakka tartibdagi tadbirkorlar bo‘yicha to‘lov
topshiriqnomasi (kirim orderi) har bir oila a’zosi uchun va yakka tartibdagi tadbirkorning har bir
yollangan xodimi uchun alohida-alohida yoziladi. Agar to‘lov topshiriqnomasida (kirim orderida)
davr ko‘rsatilmagan bo‘lsa, to‘lov u amalga oshirilayotgan oy (dehqon xo‘jaliklari a’zolari va
dehqon xo‘jaligida band bo‘lgan jismoniy shaxslar, shuningdek ushbu modda uchinchi
qismining 
beshinchi xatboshisida
ko‘rsatilgan jismoniy shaxslar uchun — yil) uchun to‘langan
deb hisoblanadi.
(408-moddaning sakkizinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 16-iyundagi O‘RQ-847-
sonli 
Qonuni
 tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 17.06.2023-y., 03/23/847/0384-son — 2023-
yil 1-yanvardan e’tiboran yuzaga kelgan munosabatlarga nisbatan ham tatbiq etiladi)
Yakka tartibdagi tadbirkorning faoliyati vaqtinchalik to‘xtatib turilganligi to‘g‘risida soliq
organlari tomonidan olingan axborot yakka tartibdagi tadbirkor o‘z faoliyatini amalga
oshirmaydigan davr uchun soliqni hisoblashni to‘xtatib turish uchun asos bo‘ladi.
Soliq organlari tomonidan olingan, har bir yollangan xodim uchun belgilangan tartibda
berilgan hisobga olish kartochkalari yakka tartibdagi tadbirkor o‘z faoliyatini amalga
oshirmaydigan davr uchun yakka tartibdagi tadbirkorning har bir xodimiga soliqni hisoblashni
to‘xtatib turish uchun asos bo‘ladi.
Agar faoliyatini to‘xtatib turgan yakka tartibdagi tadbirkor yakka tartibdagi tadbirkorning
har bir xodimi uchun hisobga olish kartochkasini soliq organiga belgilangan muddatlarda
topshirmasa, yakka tartibdagi tadbirkorning majburiyatlari bo‘yicha soliqni hisoblash
to‘xtatilmaydi.
Oldingi
 tahrirga qarang.
Ushbu moddaning 
birinchi qismida
, uchinchi qismi 
beshinchi xatboshisida
ko‘rsatilgan
soliq to‘lovchilar soliqni ushbu Kodeksning 
405-moddasida
 ko‘rsatilgan soliq stavkalari bo‘yicha
jami yillik daromad to‘g‘risida deklaratsiyada ko‘rsatilgan mehnatga haq to‘lash tarzida olingan
daromadlar summasidan kelib chiqib, biroq ushbu moddada belgilangan uning eng kam
miqdoridan kam bo‘lmagan holda, soliqni ixtiyoriy ravishda to‘lash haqida jami yillik daromad
to‘g‘risidagi deklaratsiyani taqdim etish bilan bir vaqtda beriladigan ariza asosida to‘lashga haqli.
Bunda to‘lanishi lozim bo‘lgan soliqning uzil-kesil summasi ushbu moddaning 
birinchi —
oltinchi qismlariga
muvofiq to‘langan summalarni hisobga olgan holda aniqlanadi.
(408-moddaning o‘n ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 16-iyundagi O‘RQ-847-
sonli 
Qonuni
 tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 17.06.2023-y., 03/23/847/0384-son — 2023-
yil 1-yanvardan e’tiboran yuzaga kelgan munosabatlarga nisbatan ham tatbiq etiladi)

---