Umumiy tushunchalar. Fanning maqsadi va vazifalari

Kuchning o‘qdagi va tekislikdagi proyeksiyasi.

Faraz qilaylik, F kuch bilan x va y o’qlar bilan bir tekislikda yotsin. Bu holda kuchning boshi A va oxiri B nuqtalardan x va y o’qlariga 90 burchak ostida yotgan perpendikulyarlarni tushiramiz. x va y o’qlarga tushirilgan proyeksiyalar A1 va B1 hamda A2 va B2 lar orasidagi kesmaning mos ishora bilan olingan uzunligi kuchning ushbu o’qlardagi proyeksiyasi deyiladi. F kuchning x va y o’qlaridagi proyeksiyalarning miqdori quyidagi formulalar orqali aniqlanadi (2.5-rasm): 𝐹𝑥 = 𝐹 ∙ 𝑐𝑜𝑠𝛼 𝐹𝑦 = 𝐹 ∙ 𝑠𝑖𝑛

8. 
   Kesishuvchi kuchlar sistemasining muvozanat shartlari.
   

Kesishuvchi kuchlar sistemasiga qo‘yilgan shart bajarilsa va ulamir teng ta ’sir etuvchisi R = 0 bo’lsa, u holda bu shartga kesishuvchi kuchli sistemasining muvozanat sharti deyiladi. 1. Muvozanatning geometrik sharti. Ma’lumki, kesishuvchi kuchlarga qurilgan kuch ko’pburchagi yopiq boiganda, faqat shu holdagina R=0 bo’ladi. Kesishuvchi kuchlar sistemasi muvozanatda bo’lishi uchun, kuch koʻpburchagining yopiq bo’lishi zarur va yetarlidir.

9. 
   Kuchning nuqtaga momenti.
   

Berilgan nuqtadan kuchning ta’sir chizig’iga tushirilgan perpendikulyar uzunligi kuch yelkasi deyiladi. Kuch yelkasi odatda h bilan belgilanadi [8]. F kuchning O nuqtaga nisbatan momenti deb, mos ishora bilan olingan kuch miqdorini uning yelkasiga ko’paytmasiga teng kattalikka aytiladi : 𝑚0(𝐹⃗) = ±𝐹 ∙ ℎ Kuchning momenti hisoblanadigan nuqta moment markazi deb ataladi. Kuch momenti SI birliklar sistemasida Nyuton·metr (N·m) bilan o’lchanadi


10.Kuchning o‘qqa nisbatan momenti.
Kuchning o`qqa nisbatan momenti deb, kuchning o’qqa perpendikulyar qilib olingan tekislikdagi proyeksiyasidan o’q bilan tekislikning kesishgan nuqtasiga nisbatan olingan momentiga aytiladi. Kuchning o’qqa nisbatan momentining matematik ifodasi: 𝑚𝑧(𝐹⃗) = 𝑚0(𝐹⃗ 𝑥𝑦) = ±𝐹𝑥𝑦 ∙ ℎ.