Unumdorligi G= 35000 kg/soat bo‘lgan S5 va yuqori bo‘lgan uglevodorodlarni izomerlash va yuqori oktan sonli benzin ishlab chiqarish qurilmasini moddiy va issiqlik xisoblarini bajaring. Asosiy qurilma reaktor

9. Mehnatni va atrof muhitni muhofaza qilish.

Farg’ona neftni qayta ishlash zavodidagi atrof-muhit, mehnatni muhofazalash chora tadbirlari. O`zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgandan buyon ekologik muammolarini yechish borasida qator yutuqlarga erishmoqda. O`zbekiston Respublikasi qonunchiligida atrof muxit muhofazasi borasida 30 dan ortiq qonun va qarorlari tabiiy resurslardan foydalanish va atrof muhitga ta`sirini nazorat qilib kelinmoqda.
Korxonaning ishlab chiqarish tsexi yong’inga va portlashga xavfli ishlab chiqarish turiga kiradi. Rejimining buzilishi va avariya xollarida zararli gazlarning ajralishi xavfi paydo bo`ladi va yoniш zaxarlanish xollari yuzaga keladi. SHuningdek eshitish kompressorlar doimiy shovqini oqibatida kasbiy kasalligi yuzaga kelishi xavfi mavjud. Xar qanday texnik ob`ektdagi kabi ishchilarning mexanik moslamalardan elektr tokidagi nurlanish xollari xam yuzaga kelishi mumkin. Ishlab chiqarish xonasi havosining kimyoviy tarkibi ish rejimiga bog’liq xolda turli gazlarga to`yinishi mumkin, bu darhol aniqlanib, ogohlantiriladi.
Ishlab chiqarish xona harorati yoz davrida 13-17 ºC ni tashkil etadi, qish davrida tashqi metireologik (iqlimiy) olimlarga bog’liq. Ishlab chiqarish xonasidagi havoning namligi, me`yoriy normalar atrofida bo`lib, o`zgarmaydi. Demak inson organizimiga ta`sir etuvchi asosiy omillari bo`lib, havo tarkibida zararli gazlar miqdorining ortib ketishi, shovqin, titralash manbalari, haroratining ruxsat etilgandan past bo`lishi hisoblanadi. Neftni qayta ishlash jarayonida vujudga keladigan ko’ngilsiz xolatlar va avariyalarni kelib chiqish sabablari.
1. Neft va neft maxsulotlarini alangalanuvchi, bundan tashqari ma’lum temperaturada o’z-o’zidan yonish xususiyatiga ega. Birlamchi qayta ishlash va bir qancha boshqa jarayonlarida neft maxsulotlari xatto o’z o’zidan yonish xaroratigacha qizdiriladi. Buning natijasida ko’plab qurilmalardagi trubkali pechda yonish manbaasi xosil bo’ladi. 2. Neftni qayta ishlash texnologik jarayonlarda ko’p miqdorda maxsulotlar, bug’ xolatda xavo bilan portlash xavfli aralashma xosil bo’ladi. Bunday aralashmalar yopiq sistemalarda, apparat ichki qismida to’planadi. Yonish kuchlanishi ortishi masalan uchqun ta’sirida aralashma portlaydi va tezlik bilan xarorat ko’tarilib ketadi. Yong’in xosil qilish manbayi uchqun elektr qurilma va jihozlarning ishdan chiqishi, nazoratsiz qolishi natrijasida va shu kabi xolatlar natijasida xosil bo’ladi.
3. Apparat ichida xosil bo’lgan portlashlar, chaqnashlar truba uzatmalarini ichki bosimi ortishi natijasida xosil bo’ladi.
4. neft, neft mahsulotlari va ko’plab reagentlar neftni qayta ishlash zavodlarida qo’llaniladi, ular o’ta o’tkir, zaxarli xidli tarkibi uglevodorodli moddalar xisoblanadi.
5. Texnologik qurilmalarda ko’plab elektrodvigatellar mavjud, probor va boshqa elektrojihozlar bilan ta’minlangan. Elektr toki bilan notog’ri muomalada bo’lish natijasida insonni butun tanasi kuyishi elektrdan jarohatlanishi natijasida inson salomatligiga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.
Xavfga qarshi kurashish chora tadbirlari:
1. Xamma apparatlar 0.07MPa bosim ostidan yuqori ishlaydi, klapanlar yordamida saqlanadi. Apparatlar xavfli darajada bosim oshib ketsa klapan yordamida ortiqcha gaz va suyuqlikni chiqarib yuboriladi.
2. Zavod hududida zaxarli va portlash xavfi mavjud moddalarni o’ta sezgir priborlar orqali aniqlanadi. Ular ruxsat etilgan konsentratsiyaga yaqin ishlashi bilan signal beradi.
3. Ta’mirlash vaqtida ko’ngilsiz xolatlarni oldini olish maqsadida qurilmalarga masofadan jarayonni kuzatuv moslamalari o’rnatilgan.
Loyihalanayotgan qurilmamda unumdorligi 140 t/yil bo’lgan neftni birlamchi qayta ishlash tsexini ish jarayonini davomida atrof-muhitga turli gazlar chiqishi, tashlab yuborilishi mumkin. Shuning uchun zavod miqyosida qo’yilgan talabga binoan ruxsat etilgan konsentratsiyadan oshib ketsa, ma’muriy jazo, pul ko’rinishidagi jazolash turlari ko’riladi. ELOU-AVT qurilmasidan chiqayotgan, atmosferaga tashlab yuborilayotgan gazlarni ruxsat etilgan konsentratsiyasi.