Урду жисмоний маданият факультети «Умумий жисмоний тарбия» кафедраси ўқитувчилари п ф. н. В рахимов, п ф. н. А шариповлар томонидан

Учтаҳужумчибиланҳужумқилиш.Учтаўйинчисини олдингачиқа-рибҳужумқиладиганжамоалар, одатдаиккитақанотҳужумчисивабиттамар-казийҳужумчибилаи, аҳён-аҳёндаесаиккитамарказийҳужумчивабиттақанотҳужумчисибиланўйнайдилар.
Бундагиҳужумуюштиришнингқуйидагиҳолатлариюқоридабаёнетилганларданфарққилади:
а) ҳужумнингбириичиешелонигамайдонўртасидагиучўйинчиданиккитасиактивқўшилади (кўпинчабу орқароқдаўйнайдиганяримҳужумчивадиспетчербўлади);
б) яримҳимоячиҳужумгасистематиктарздақўшилибтурадиганқанотҳимоячиларибиланбиргаликдаҳужумиккинчиешелониниҳосилқилади;
в) иккитамарказийҳимоячиларданбириепизодиктарздаҳужумгақўшилибтуради (одатдабукатта. тезликдабажариладиварақибдарвозасигареал хавфсолинади).
Ҳужумгақўшиладиганўйинчиларнингҳаммасиҳужумчинингҳаракатларинимоҳиронабажара олиши, яъниуниверсалтайёргарликкўрган, ўйинчиларанчагинабўлишиҳужумчинакамзўрбўлишинитаъминлашучунзарурийшартҳисобланади.
Зоналаригаҳужумиккинчиешелонидагишериклариданбиронтасикирибкелишимумкинбўлганиучунҳамқанотҳужумчиларимайдоннингенибўйлабтез-тезманёврқилибтурадилар. Буларнингҳамасиҳужумчиларгаҳужумйўналишиниузлуксизўзгартириш, кучларниқайтагуруҳлабтуришимкониниберади. Анашунингучунҳамҳозиргизамонфутболидаучта «соф» ҳужумчисиборҳужумуюштиришжудакенгтарқалган.
Агаржамоаиккитамарказийҳужумчибиланўйинқилаётганбўлса, ундақанотларданбирибўшабқолади. Унданқанотҳимоячисиниёкиўртақаторўйинчилариданбириниҳужумгақўшишучунфойдаланганмаъқул.
Иккитаҳужумчибиланҳужумқилиш.Иккитаҳужумчибиланҳужумқилиш олдингиларидананчагинафарққилади. Бу хилҳужумниуюштиришдакамидаиккитаяримҳужумчинингвадиспетчернингқатнашишишарт. ЙАхшитайёргарликкўргананашундайихтисосдагиўйинчиларбўлмаса, иккитаҳужумчилисхема очиқдан-очиқмудофаасхемасибўлибқолади, оқибатматчдавомидаташаббусниқўлга олишниқийинлаштирибқўяди.
Бусхемадагиасосийтактиквариантларданбиришерикларданбирининг (қанотҳимоячисининг, ўртаўйинчисининг) ҳужумгаактивқўшилишиучунбиронқанотнисунъийбўшатибқўйишдир. Ўртақатордагитўртўйинчинингдеярлиҳарбириҳужумчивазифасинизиммасига олабилади. Буиндивидуалтарздагинаемас, балкиикки, учкишибўлибимпровизацияқилишимконинияратиб, майдоннингтурлипозициявануқталариданмуваффақиятлиҳужумқилишгаёрдамберади.
Ҳужумчиларҳужумнитайёрлашдамайдоннингенибўйлабкўпманёврқиладилар. Улартезҳужумпайтидаўйинникескинлаштирадиганқилибуза-тилгантўпни олиб, зарбапозицияснгачиқишимконинияратадиларёкиўзигахос «очиқлик»лар— шерикларкелибқўшилишиучунбўшзоналарҳосилқиладилар. Бу «очиқлик» ларгаўртақаторўйинчилари, қанотҳимоячилариваҳатто марказийҳимоячиларузликсизёрибкирибтурадилар. Буларнингҳаммаси орқадагиаҳволдан хавфсирамайдиганвакўпИюришликомбинация-лардаҳамкорликқиладиган 5—6 активўйинчиҳужумгақўшилиб, тадрижийҳужумқилишигақулайликяратади. Ҳужумдаўртақаторўйинчиларигажудамуҳимўринажратилган.
Уларҳужумҳаракатлариниуюштирибгинақолмай, балкикўпинчаҳужумниякунлайдиларҳам. Вазифасиҳужумдамунтазамравишдаваўйлабиштирокетишданиборатқанотҳимоячилариҳамкўтаринкиактивликбнланҳаракатқиладнлар. Уларёқанотҳужумчиларисингариҳаракатқилиб, қанотданўтибборадилар, ёкииккинчиешелондаҳаракатқилиб, шериклариниқувватлабтурадилар.
Марказийҳимоячиларҳужумҳаракатларинингролиҳам ортиб, уларрақиблармудофаақаторигатез-тезёрибкираверадиганҳамданисбатан «назорацизликлари»данфойдаланиб, зарбаберишпозициясигатез-тезчиқадиганбўлибқоладилар. СҲундайпайтлардауларёдарвозанизабтетишгауринибкўраднлар, ёкимудофаадагиўйинчиларничалғитиб, шерикларинингҳаракатиучунқулайшароитяратибберадилар.