Урду жисмоний маданият факультети «Умумий жисмоний тарбия» кафедраси ўқитувчилари п ф. н. В рахимов, п ф. н. А шариповлар томонидан
Download 1.17 Mb.
|
«Баскетбол ва уни ўқитиш методикаси»
«Жойалмаштириш» - о`зароҳаракатдабо`лгано`йинчиларданбириниҳимоячиларданяширинчаозодетишучунқо`лланилади. То`пегаллагано`йинчишеригитомонҳаракатқиладивато`пниорқадагибо`шжойгао`тганшеригигаузатади.
Ҳужумчиларнинго`зароҳаракатидато`сиққо`йишалоҳидааҳамиятгаега. Унингёрдамидаҳимоячиларқаршилигинибартарафетиш, зонагакираётганҳужумчинингтаъқибқилинишигаҳалакитберишмумкин. То`сиққо`йишнингтурлариқо`йидагилар: мувозанатваҳаракатда, ташқариданваичкаридан. Буларданбошқаларгақарагандабиринчиқатордагиҳужумчиларсамаралифойдаланадилар. Позиционҳужумдажамоаҳаракатлариниташкилетишдачизиқбо`йлабо`йнайдигано`йинчиорқалиҳужумқилишйетакчио`ринниегаллайди. CҲизиқбо`йлабо`йнайдигано`йинчиларсониҳар-хилбо`лишимумкин. (1-2) вауларнинго`йиндагиасосийо`рни-марказда, дарвозақаршисидадир. Аммоуёнтарафгачизиқбо`йлабҳаракатқилиши, олдингаеркинто`пташлашчизиг`игачиқишивато`пнио`йингакиритишдаиштирокетишимумкин. CҲизиқбо`йлабо`йнайдигано`йинчинингасосийвазифасито`пниегаллаб, унидарвозагаотишдир. Бунингучунуҳамишахийлаишлатиб (маневр) ҳолижойга «очилишга», то`потишучункучлиқо`линибо`шотишигаҳаракатқилади. Кейингиҳаракатлариунингҳимоячиданқутулишиниваорқабилантурганҳолдауничалг`итиб, ҳарқайситомонгаалдабкетишинитаъминлайди; чизиқбо`йлабо`йнайдигано`йинчио`зито`сиққо`йишнивато`пузатишдашерикларигаёрдамқилишнибилишишарт. Умуман, олдингақо`йилганвазифаниамалгаоширишучунҳужумчиларкенгжойлашишивабутунмайдонбо`йлабҳужумқилиши, то`сиққо`йиши, бурчакваузоқмасофаданто`потишнибажараолишикерак. CҲизиқбо`йлабо`йнайдигано`йинчиҳолижойгакириб «очилса» вадарвозамайдонигасакрабкирса, уҳолдаунгадарҳолто`пузатилади. Бирнечао`йинчиларчизиқбо`йлабҳужумқилишгандауларнингвазифасичегараланганбо`лади: бириҳамишадарвозагаҳавфтуг`диради, бошқалариесако`пинчашерикларигаёрдамқилади. Жойалмашишгакелишибҳужумқилишсамаралиусулдир. Бунингучунҳужумчиларо`йиннингҳарбирвазиятидамуваффақиятлио`йнайолиши, то`пниузатишвадарвозагаотишнибилиши, о`йинжараёнинияхшитуШунишиваунингривожланишё`линиолдинданқурабилишизарур. Жойалмашишгакелишибҳужумқилишни, ҳимоянингҳарқандайтизимигақаршиқо`ллашмумкин. Бундайҳужумусулларидако`птарқалганвариантлар: «восмерка», «иккибурчак» ҳисобланади. Бувариантларгабирнечао`йинчиларҳаракатинингучрашувтамойилиасоссолган (3-6). Бундаҳужумчиларгуруҳларгабо`линадивао`зларинингё`налишибо`йичаҳаракатқилишимумкин. Бир-биригақарама-қаршиҳаракатқилибучрашишито`пҳаракатинингмунтазамлигигато`сиқларқо`йишга, бирҳимоячизонасигаиккиҳужумчинингтасодифийкиришигақулайшароитяратади. Ко`пинчаҳужумнинг «восмерка» вариантидабутамойилто`лаёритилган. Унингномиҳужумчиларҳаракатинингшаклиданкелибчиққанбо`либкаттавакичик «восмёрка» деганиккитургаажратилади. (19-20 расм.) О`йинчиларкомбинациясибир-биригақарама-қарши «скрест» ҳаракатқилиббог`лайди. Ҳарқачонто`пузатилгандао`йинчидиагоналбо`йлабмайдонбурчагигакетадивао`зито`пузатганжойигақайтади. Бубирнечамартатакрорлангандансо`нгҳимоячиларо`рганибқолади, шунданфойдаланганҳужумчиларто`сатданбошқашериклариниҳамжалбқилганҳолдаҳужумшаклинио`згартирадиварақиблармудофаасинивақтинчасаросимагасолади. Олтиметрличизиқбо`йлаб, бурчаквачизиқбо`йлабо`йнайдигано`йинчиларнингмунтазамҳаракатқилиши, ҳимоячиларҳаракатиучунунданҳамко`пқийинчиликлартуг`диради. Иккикичик «восмерка»даёкииккиучбурчакбиланҳаракатқилишоддийо`зароҳаракатни; 2-3 о`йинчиорасигато`сиққо`йишваасосийто`пузатишларниқо`ллашяхшинатижагаеришишгаимконберади. Ҳаракатқилишдамуҳимибирпозициядаиккихужумчинингтўхтабқолмаслиги; тўпбиланбўлгануйинчиесаҳимоячиларнинголдингачиқишигамажбуретувчиҳужумҳаракатлариниишлатишикерак. Зоналиҳимоягақаршиҳужумдамуҳимиҳимоячиларганоқулайбўлганжойлаштиришданфойдаланишдир. СҲундайқилиб, 6-0 ва 5-1 зонасигақаршикурашдаяхшисииккичизиқбо`йлабо`йнайдигано`йинчибиланҳужумқилиш. 4-2 ва 3-3 зоналиҳимоягақаршикурашдаеса, биро`йинчичизиқбо`йлабо`йнасаяхшинатижаберади. Позиционҳужуммуваффақиятинингохиргинатижасио`йинчиларнинго`зарокелишибқилинадиганҳаракатига, олдиндано`рганганиниқо`ллашигавао`йиндавужудгакеладиганҳолатларниижобийҳалқилишигабог`лиқ. Download 1.17 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling