Урду жисмоний маданият факультети «Умумий жисмоний тарбия» кафедраси ўқитувчилари п ф. н. В рахимов, п ф. н. А шариповлар томонидан

Гуруҳҳаракатлари.
Ҳимоячиларнинггуруҳбо`либҳаракатқилиши-жамоао`йининингасосидир. То`сиқларгақаршиҳаракатқилишда, то`пбилано`тишгато`потишгақаршикурашда, рақибларсонжиҳатданустунликкаегабо`лгандашундайҳаракатларниқо`ллашзарурдир.
Ҳимоячиларасосанучхолатдаҳаракатқилишгатайёрбо`лишларикерак: сонжиҳатдантенгбо`лганда (2х2, 3х3 ваянабошқалар), ҳужумчиларсонжиҳатданустунликкаегабо`лганда (2х1, 3х2 ваянабошқалар).
Сонжиҳатдантенгбо`лишрақибларнингпозицияданҳужумқилишидаучрайди; ҳимоячиларҳужумнистраховкақилишҳаракатигақарши, қо`шилиш, гуруҳлито`сиқ, сирг`анибо`тишвадарвозабонбилано`зароҳаракатдақо`лланилади.
«Страховка» то`пегаллаганҳужумчиларгақаршиқо`лланилади, ҳимоячиларҳужуминингхавфлироқбо`лгантомонигасилжишадивабо`шбо`либқолганзонаниёпишади. Агарҳимоячито`пбиланбо`лгано`йинчинито`хтатишучунчиқса, уҳолдаунингжойиниунгаяқинбо`лганбошқаҳимоячиегаллайди.
О`тиш – то`сиқёрдамидаҳаракатқилибёкиалдабо`тиб, то`потишпозициясигачиқмоқчибо`лганҳужумчиларнидоимоназоратқилишнисақловчиасосийусулбо`либҳисобланади. Уҳужумчиларнингжойалмашинишиданиборатдир. Бундайжойалмаштиришларбирмартабо`лишимумкин, ундапаноҳгоҳиданқутулгануйинчиниҳимоячиларданбириоладиёкио`риналмашинишдаиккио`йинчиқатнашса, ундаиккио`зароҳаракатқилувчиҳимоячиларвасийликқилувчио`йинчилариниалмаштиради.
То`сиқёрдамидақутулиб, зонагакирмоқчибо`лгано`йинчинизичушлагандасирг`анибкиришқо`лланилади. Унингкиришигаё`лқо`ймасликучун, ҳимоячиунияқинмасофадакузатишикерак. Бунингучуно`йинчипаноҳгоҳликқилувчишеригито`сиқсифатидафойдаланишиучунорқагачекинадиваҳаракатқилувчиҳимоячиниолдингао`тказади.
Гуруҳбо`либто`сиққо`йишто`потувчиҳужумчигақаршиҳужумқилганҳолатлардаишлатиладиваунибир-биригаяқинжойлашганикки-учҳимоячиамалгаоширади.
Дарвозабонбилано`зароҳаракатто`сиққо`ювчиҳимоячиларбиландарвозабоннингкелишибқилганҳаракатлариданиборатдир. Бундайҳолатдао`йинчиларҳаракатиолдиндано`заробо`лишилганвазифашартиниҳисобгаолибҳимоячиохиргипозицияниегаллайди. Ко`пинчато`сиққо`ювчиҳимоячиларгадарвозанингуларгаяқинбурчагиниберкитишюкланади.
Рақибларсонжиҳатданустунликкаегабо`либқолганҳолатда, ҳимоячилараввалҳужумнингривожланишинито`хтатишгаҳаракатқилишларикерак. Иккиҳимоячиучҳужумчигақаршикурашдақуйидагичаиштутмог`илозим. Агарто`пбурчакдагиҳужумчидабо`лса, унгаяқинҳимоячиҳужумгао`тади, бошқасиесахавфлибо`лганзонанитахминандарвозақаршисинингмарказидаегаллайди. Агарто`по`ртадагио`йинчидабо`лса, унгаҳимоячиларданбириҳужумқилади, иккинчисиесақолганиккиҳужумчигабараварбо`лганоралиқдагипозицияниегаллайди.
Агаржамоасонжиҳатданкамчиликниташкилқилса (5х6), уҳолдаҳимоячиларто`пбиланҳужумқилаётгантомонгазичлашишитуфайлиқарама-қаршитомондабо`шо`йинчиниқолдиришгаимконяратади. Демак, сонжиҳатданкамчиликниташкилқилишҳимоячиларнито`пё`налишитомонсилжишгамажбуретади. О`йиндавомидасонжиҳатданустунликҳолатидантўг`рифойдаланишзарурдир. Агаржамоадаолтиҳимоячибешҳужумчигақаршио`йнаса, уҳолдабо`шкелганҳимоячи, марказдадарвозақаршисигажойлашадивабошқаларни «страховка» қиладиёкирақибларданто`пниолибқо`йишгаинтилади.
О`йиннингайримҳолларидато`пбиланбо`лгано`йинчинииккиҳимоячибиланҳужумқилишиниқо`ллашмумкин.