Urganch davlat universiteti geodeziya, kartografiya va kadastr kafedrasi zamonaviy geodezik asboblar va jihozlar

Asboblar va uskunalar: 
1. Teodolit 2T5K.
2. Teodolit 2T2.
3. Burchaklarni o'lchash jurnali.
Adabiyot: 
1. «Zamonaviy geodezik asboblar»,
2. «Геодезическое инструментоведение», ,
3.Методические указания по дисциплине «Геодезическое инструментоведение» (в 
электронном виде).
Ishning mazmuni: 
1. T5 va T2 tipdagi teodolitlar tuzilishini o'rganish.
2. Gorizontal va vertikal burchaklarni o'lchashni ikki bosqichda bajaring.
3. Ishning borishi haqida qisqacha ma’lumot bering.
Teodolit - gorizontal va vertikal burchaklarni o'lchash uchun mo'ljallangan qurilma. U mexanik 
va optik qismlardan iborat:
- Ko`rish trubasi
- Sanoq olish moslamasi
- Mikrometr \ qisqich \ ko'rsatuvchi qurilmalar
 
- Treger (taglik)
- Adilaklar
- Gorizontal va vertikal limb.
Qurilmaning aniqligiga qarab, 30˝ dan 0,1˝ gacha bo'lgan turli xil sanoq olish moslamalari 
qo'llaniladi. Zamonaviy teodolitlarda shisha limblar (avval metall) ishlatiladi. 
 
2T5K teodolitning tashqi ko`rinishi 
Aniq teodolitlar - Gorizontal burchaklarni o'lchash uchun o`rta kvadratik xatosi 2 dan 7˝ gacha 
bo'lgan. Bularga, GOSTga ko'ra, T2 va T5 turdagi teodolitlar kiradi.

---

2T2 teodolitda sanoq olish mikroskopning ko'rish maydoni shunday ko'rinishda bo`ladi. 
Hisoblash quyidagi tartibda amalga oshiriladi:
1. yuqori katta oynada graduslar soni yuqorida yozilgan raqamga teng va faqat yordamchi 
shkala chegarasida joylashgan (145˚) hisoblanadi. 
2. Yuqori katta oynada graduslar ostida joylashgan yordamchi shkalaning raqamiga teng 
bo'lgan o`nli daqiqalar soni (2, ya'ni 20 ') hisoblanadi. 
 
3. O'ng tomondagi oynada daqiqa, o'nlik, birlik va soniyaning o'ndan birliklari (6'26,9˝) 
hisoblanadi. Toʻliq sanoq 145˚26'26.9˝ ga teng.
2T5K teodolitda sanoq olish mikroskopning ko'rish maydoni quyidagi ko'rinishda bo`ladi. 
 

---

2T5 va 2T5K teodolitlarida vertikal doira yordamida nol o`rni va qiyalik burchaklarini aniqlash 
quyidagi formulalar bo'yicha amalga oshiriladi: