Urganch davlat universiteti geodeziya, kartografiya va kadastr kafedrasi zamonaviy geodezik asboblar va jihozlar

NO`=(L+R)/2, V=(L+R)/2, V=L–NO`, V=No`-R 
Gorizontal va vertikal burchaklarni ikki bosqichda o'lchash (har bir talaba tomonidan amaliy 
mashg'ulotlarda bajariladi).
Gorizontal burchaklarni o'lchash: 
Gorizontal burchaklar yarim qabullar usuli bilan o'lchanadi. Biz birinchi nuqtaga qaratib 
gorizontal doiradan sanoq olamiz. Keyin biz ikkinchi nuqtaga qaraymiz doira chap holatida 
gorizontal doiradan sanoq olamiz. Ko`rish trubasini zenit orqali aylantirib ikkinchi nuqtaga 
qaraymiz doira o`ng holatida gorizontal doiradan sanoq olamiz. Ko`rish trubasini birinchi 
nuqtaga qaytaramiz va doira o`ng holatida gorizontal doiradan sanoq olamiz. Keyin hisob-
kitoblar amalga oshiriladi: DCh2-DCh1 va DO`2-Do`1. Hisob-kitoblar bir daqiqadan ko'proq 
farq qilmasligi kerak. Biz ikkita hisob-kitobning o'rtacha qiymatini olamiz. Bu gorizontal 
burchak bo'ladi.
Vertikal burchaklarni o`lchash. 
2T5K teodolit bilan vertikal burchak quyidagicha o'lchanadi: sanoqlar doira chap va doira o'ng 
holatida, lekin vertikal doiradan olinadi. Keyin nol o`rni hisoblanadi. 
`= ℎ+ `

2 
va shundan keyin vertiqal burchaklar hisoblanadi:
= ℎ− ′ 
= ′− ′ 
= ℎ− ′

2 
Olingan uchta qiymat bir-biridan unchalik farq qilmasligi kerak (maksimal bir daqiqa).
2T2 teodolit bilan vertikal burchak quyidagicha o'lchanadi: sanoqlar doira chap va doira o'ng 
holatida va faqat vertikal doiradan olinadi. Keyin zenit o`rni hisoblanadi.
′= ℎ+ ′−360°

2 
va shundan keyin zenith masofalar hisoblanadi:
= ℎ− ′ 
= ′− ′ 
= ℎ− ′

2 
Olingan uchta qiymat bir-biridan unchalik farq qilmasligi kerak (maksimal sekundning o`ndan 
biriga). 
=90°−
Talaba quyidagilarni bajarishi kerak:  
- 2T5K va 2T2 teodolitlari tuzilishini o'rganish;
- gorizontal va vertikal burchaklarni o'lchash bo'yicha amaliy ko'nikmalarga ega bo'lish;
- gorizontal burchaklarni o'lchashning barcha ma'lum usullarini tavsiflash.
- teodolit 2T5K, 2T2 texnik tavsiflarini bering.
Dars va mustaqil ishlar yakunida o’qituvchi talabaning gorizontal va vertikal burchaklarni 
o’lchash qobiliyatini, 2T5K va 2T2 teodolitlarning asosiy qismlari bo’yicha talabalar bilimini 
tekshiradi. 
Amaliy ishi uchun nazoratga tugallangan amaliy ishini, gorizontal va vertikal burchaklarni 
o'lchash jurnalini topshirishi va nazorat savollariga og'zaki javoblarni tayyorlash kerak.