Urganch davlat universiteti "pedagogika" fakulteti


Tadqiqotning ilmiy yangiligi


Download 0.66 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/22
Sana24.12.2022
Hajmi0.66 Mb.
#1064106
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Bog'liq
1 Mahmud Qashg\'ariyning ,,Devoni lug\'atit turk\'\' asarida tarbiya

Tadqiqotning ilmiy yangiligi:“Devoni lug‘otit turk” asari orqali hali fanga 
ma’lum bo‘lmagan jihatlari yoritilgan.Olimlar tomonidan o‘rganilmagan ayrim 
badiiyat namunalari keng yoritilgan. 
Kurs ishining tuzilishi va hajmi. Kurs ishi kirish, 2 bobni o’z ichiga olgan 
asosiy qism, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatidan iborat. Ishning 
umumiy hajmi 35 sahifani tashkil etadi. 



I BOB. Mahmud Qashg’ariyning “Devonu lug’atit-turk” asari va bu 
asarda tarbiyaga oid fikrlarning dolzarbligi 
1.1.“Devonu lug’atit-turk” – didaktik adabiyot namunasi 
Mahmud Koshg‘ariyning “Devoni lug‘otit turk “ asari avlodlar uchu juda 
boy meros hisoblanadi. Sababi shuki, “Devoni lug‘otit turk” asari orqali bizga juda 
ko‘plab badiiyat namunalari yetib kelgan. Bu xususida ko‘plab Yevropa olimlari 
va turkologlar izlanish olib borganlar. 
«Devon»dagi she’riy parchalar ko‘p turkologlar o‘rtasida munozaraga sabab 
bo‘lib kelgan. Ko‘pchilik yevropalik turkologlar «Devon»da keltirilgan 
to‘rtliklarni dastlab turkiy xalqlarning qadimgi folkloriga mansub deb qaragan 
edilar. Jumladan, K. Brokkelman shunday fikrni aytgan edi. Ammo u «Devon»dagi 
ikkilik va to‘rtliklar unutilib ketgan ma’lum bir shoirlar ijodiga mansubligini ham 
e’tibordan chetda qoldirmaydi. Uningcha, asardagi asar yozilgan davrdan ilgari 
mavjud bo‘lgan va islomga hech qanday aloqasi yo‘q. Brokkelman ham 
«Devon»dagi she’riy parchalar misralari teng bo‘g‘inli (yetti bo‘g‘indan o‘n to‘rt 
bo‘g‘inga) qofiyalangan she’rlardir.
2
V.V.Bartold esa «Devonu lug‘atit-»dagi she’riy parchalarga nisbatan 
tamomila boshqacha fikrda. Uningcha, «Devonu lug‘atit-turk»dagi she’rlar orasida 
xuddi «Qutadg‘u bilig» dagi singari, saroy adabiyotiga xos xususiyatlar bor. 
Buning isboti sifatida V.V.Bartold quyidagi to‘rtlikni keltiradi: 

Download 0.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling