Zichlash g’ildiragi. Gruntlarni va boshqa sochiluvchi materiallarni (shag’al, chaqiq
tosh) qatlam-qatlam qilib solinadigan yo’l to’qimalarida, damba va to’siqlarda, sug’orish
inshootlari va suv saqlovchi xavzalarda, kanallarni tub qismlarini zichlashda va xakazo
ishlarni bajarishda zichlash g’ildiragidan foydalaniladi. Zichlanayotgan gruntga ta’sir
etuvchi kuchni ta’sir etishiga qarab: statistik ta’sir etuvchi va titratuvchi zichlash
g’ildiragiga bo’linadi. Ishchi qismlariga qarab ular: silliq (tekis) yuzali, tirsakli, qovurg’ali,
tursimon g’o’lacha shaklida va damlanma g’ildirakli bo’ladi. SHatakga olinishga qarab:
pritsepli, yarim pritsepli va o’zi xarakatlanuvchi turlari mavjud.
O’zi yurar zichlash mashinalari asosan yo’l qurilishida asoslarni va shuningdek yo’l
qoplamalarini ustki qismlarini zichlash uchun ishlatiladi. Zichlash g’ildiraklari asoan uzun
chiziqli katta oraliqdagi ob’ektlarni yoki katta o’lchamdagi maydonlarni zichlash ishlarida
foydlaniladi.
Silliq yuzali zichlovchi g’o’lachalar. Konstruktsiyasi eng oddiy. Bunday zichlovchi
moslama silliq yuzali ichki qismi bo’sh yumaloq g’o’lachalardan (5) iborat (4.35-rasm, a)
bo’lib, o’ramaga (3) maxkamlangan totuvchi moslama (2) va tortilish uchun tishlagich (1)
moslamasidan tashkil topadi. Yumaloq g’o’lacha yon-chetki qismi maxkamlanuvchi
podshipniklar (4) orqali ramaga ulanadi. Gruntga tushadigan bosimni ko’paytirish uchun
yumaloq g’o’lacha ichi qum bilan teshikcha ( 7) orqali to’ldiriladi. /o’lacha aylanganda unga
yopishib qolgan grunt qirgich (6) yordamida tozalanadi. Bu turdagi zichlash mashinalari
shatakchilar (traktorlar) yordamida tortiladi. Takroran o’tish, orqasiga qaytish yoki yalnochli
usulda olib boriladi. Bunda shatakchi zichlovchi mashinalar gruntlarning qavatlarini 0,15...0,2 m
qalinlikda yuza qismini yumshatmasdan yoki uncha chuqur bo’lmagan (1...3 sm) yumshatish
xisobiga olib boriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |