Ushbu o’quv-uslubiy majmua zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida oliy ta’lim muassasalari tabiatshunoslik fakultetlari agrokimyo va agrotuproqshunoslik yo’nalishi 3-bosqich Tuproq biologiyasi fani o’quv dasturi bo’yicha tayyorlangan

Muhokama uchun savollar

1. 
   Biotexnologiya nima va u qanday fan?
   
2. 
   Qishloq xo’jaligi biotexnologiyasi fanining maqsadi va asosiy vazifalari.
   
3. 
   Biotexnologiya fanning yo’nalishlari.
   
4. 
   Molekulyar biologiya va genetika qanday fan?
   

2–Asosiy savol. Biotexnologiya fanining rivojlanishi tarixi.
Ikkinchi savol bo’yicha dars maqsadi: Talabalarga biotexnologiya fanining vujudga kelishi va rivojlanishi haqida ma’lumot berish.
Identiv o’quv maqsadi:

1. 
   Biotexnologiya fanining vujudga kelishi sabablarini bilib oladi.
   
2. 
   Biotexnologiya fani vujudga kelishidagi asosiy kashfiyotlarni izohlang.
   

2-Asosiy savol bayoni.
Biotexnologiya fani mikrobiologiya, fiziologiya, bioximiya, genetika va molekulyar biologiya fanlari yutuqlari asosida tashkil topgan.
Insoniyat paydo bo’lgandan bo’yon bilib bilmay non pishirishda, pivo, vino sirka kislotasi, qatiq tayyorlash kabi qadimiy jarayonlarda mikroorganizmlardan foydalanib kelganlar. Bu texnologik jarayonlar insoniyat hali mikroorganizmlar haqidagi bilimga ega bo’lmasdan oldin paydo bo’lgan. Non yopishda hamirturushdan yoki qatiq tayyorlashda bir qoshiq qatiq mahsulotidan foydalanilishi hammaga ma’lum. Ammo hamirturush tarkibida saxoromitset zamburug’i, qatiqda esa achituvchi bakteriya borligini ko’pchilik bilavermaydi.
Biotexnologiya fani 20 asrning o’rtalarida ya’ni 40 yillarda mikroorganizmlardan pentsilin olish texnologiyasisining yaratilishi bilan vujudga kela boshladi.
Pentsilin ishlab chiqarishning yo’lga qo’yilishi va muvaffaqiyat bilan ishlatilishi keyingi avlot antibiotiklarini qidirib topish, ularni ishlab chiqarish texnologiyalarini yaratishni taqozo qildi. Hozirgi kunda 100 turdan ortiq antibiotiklar ishlab chiqarish texnologiyalari mavjud.
Antibiotiklar ishlab chiqarish bilan bir qatorda aminoksilotalar, fermentlar, garmonlar va boshqa fiziologik faol birikmalar tayyorlash texnologiyalari yaratildi. Bugungi kunda meditsina va qishloq xo’jaligi uchun zarur bo’lgan aminokislotalar, ayniqsa, organizmda sintezlanmaydigan aminokislotalar, fermentlar va boshqa fiziologik faol moddalar ishlab chiqarish texnologiyasi yo’lga qo’yildi.
Keyingi vaqtda biotexnologiyaning rivojlanishi immobillashgan fermentlar va mikroorganizmlar tayyorlash texnologiyalarini yaratilishi bilan bog’liq. Immobilizatsiya kilingan fermentlarni har hil jarayonlarda ishlatilishi bu biokatalizatorlardan foydalanishni yanada faollashtiradi. Endilikda fermentlar bir marotaba emas bir necha marotaba ishlatiladigan bo’lib qoldi.