Utayeva feruza xolmamatovna

1-mavzu: O‘rta Osiyo shaharlarining paydo bo‘lishi va 
rivojlanishi 
 
Reja: 
1.1. Fanning obyekti, predmeti, maqsad va vazifalari 
1.2. Shaharlarni shakllantiruvchi shart-sharoitlar va omillar 
1.3. Shahar belgilari 
1.4. Ilk shaharlar 
1.5. Shahar davlatlarning paydo bo‘lishi 
Tayanch so‘z va iboralar: Madaniyat, sivilizatsiya, davr 
yodgorliklari, 
shahar 
belgilari, 
shaharlar, 
shahar-davlatlar, 
hunarmandchilik, metallurgiya va kulolchilik, mudofaa devorlari. 
1.1. Fanning obyekti, predmeti, maqsad va vazifalari 
O‘rta Osiyoning qadimgi va o‘rta asrlar urbanizatsiya fanining 
obyektini ilk shaharlarning paydo bo‘lishi va rivojlanishi davrida 
shahar aholisining madaniyati, ijtimoiy-iqtisodiy hayoti, shahar - 
davlatlarning paydo bo‘lishi, rivojlanishi qolaversa, vatanimiz va 
jahon tarixida tutgan o‘rni. 
Fanning maqsadi - O‘rta Osiyo shaharlarining rivojlanish 
jarayonlarini tariximizda kengroq yoritish, talabalarning tarixiy 
tafakkurini yuksaltirish, tarixga nisbatan xolisona baho berishga 
o‘rgatishdan iborat.
Fanning vazifalari: 
- O‘rta Osiyoning shaharlarining rivojlanish jarayonida xalqimiz 
turmush tarzining yuksalib borishining muhimligini anglash; 
- Dunyo ahamiyatiga molikligi ya’ni iqtisodiyotning turli 
sohalarida savdo aloqalari olib borganligi; 
- O‘rta Osiyo shaharlarida olib borilgan arxeologik tadqiqotlar 
natijasida topilgan ashyolar xalqimiz tarixining ma’naviy moddiy 
merosining 
tarixiy 
ahamiyatini 
talabalarga 
tushuntirish; 
- Shaharlar tarixining keng o‘rganilishi, yurtimiz tarixini 
qadimiylashtirishda muhim ahamiyatga ega ekanligini talabalarga 
tushuntirish; 
 
 
Fanning boshqa fanlar bilan aloqadorligi: 
O‘rta Osiyoning qadimgi va o‘rta asrlar urbanizatsiyasi fanining 
maqsad va vazifalarini yechishda bir qator fanlarga tayanadi. Xususan, 

---

6 
arxeologiya, xronologiya, etnografiya, numizmatika, tarixiy badiiy 
asarlar, me’morchilik, adabiyot va boshqa sohalar. 
Jumladan, adabiyot fani bilan bog‘liqligi izoh;