Uzluksiz differensialanuvchi boʻlmagan funksiyalar
-bob Hisoblash 4.1 Hosil
Download 284,83 Kb.
|
Uzluksiz differensialanuvchi boʻlmagan funksiyalar 3
4-bob Hisoblash4.1 HosilHosil. Differensiallik va differensiallik. Differentsiallanish qoidalari, elementar funksiyalarning hosilalari. 4.1.1 Hosilning ta'rifi. Geometrik talqin. Differensiallikning zaruriy shartif ( x ) nuqta x 0 nuqtaning qandaydir qo'shnisida aniqlansin . Terminologiya x=x - x 0 – argument oʻsishi. y= f =f ( x ) - f ( x 0 ) – funksiya o‘sishi. Ta'rif. X 0 nuqtadagi hosila nolga moyil bo'lganda, funktsiyaning argument ortishiga o'sishi chegarasi sifatida aniqlanadi. f ( x 0 ) = = . Hosila yozuvi Leybnits, f ( x 0 ) Lagranj, ( x ) Nyuton, Df ( x 0 ) Koshi. Bir tomonlama hosilalar f ( x 0 +0) , f ( x 0 -0) xuddi shunday aniqlanadi. f ( x 0 +0) = , f ( x 0 - 0) = . Teorema. f ( x 0 ) hosilasining mavjudligi uchun f ( x 0 +0) , f ( x 0 - 0) ikkala bir tomonlama hosilalarning mavjudligi va ularning tengligi zarur va yetarlidir. To'g'ridan-to'g'ri mos keladigan bir tomonlama chegara teoremasidan kelib chiqadi. Agar f X to‘plamning hamma joyida mavjud bo‘lsa , u holda hosila funksiya deb ataladigan yangi f ( x ) funksiyani olamiz . Ta'rif. X 0 nuqtaning qo'shnisida aniqlangan f funktsiya x 0 nuqtada differensiallanuvchi deyiladi , agar funktsiyaning o'sishi quyidagicha ifodalanishi mumkin bo'lgan A soni mavjud bo'lsa. f \u003d f ( x ) - f ( x 0 ) \u003d A ( x - x 0 ) +o ( x - x 0 ) , x x 0 Teorema. f ( x 0 ) mavjudligi uchun f ning x 0 nuqtada differentsiallanishi zarur va yetarli . Isbot uchun cheksiz kichiklar nuqtai nazaridan chegara mavjudligi mezonidan foydalanish mumkin. A . Izoh. A= f ( x 0 ) ekanligini unutmang . Hosilni hisoblash operatsiyasi differensiallash operatsiyasi deyiladi. Geometrik talqin. Grafikning x x 0 nuqtalarini tutashtiruvchi akkordning chegaraviy pozitsiyasi f ( x ) funksiya grafigiga x 0 nuqtadagi tangens deyiladi . \u003d arctg \u003d arctg f ( x 0 ). Guruch. 4.1 Tangensda yotgan ( x,y ) nuqtalar uchun tenglik bajariladi , . x 0 nuqtadagi f ( x ) funksiya grafigiga teginish qiyaligining tangensi , . Shunday qilib, x 0 nuqtadagi funksiya grafigiga teginish tenglamasi : . Guruch. 4.2 Oxirgi tenglikni bir nuqtada differensiallik ta'rifi bilan solishtirish mumkin . Tangens gorizontal bo'lmagan nuqtalarda normal :. Umumiy holatda normal tenglama: . Teorema ( Differensiallikning zaruriy sharti ) Agar funktsiya nuqtada differentsiallanuvchi bo'lsa, u holda u shu nuqtada uzluksizdir. To'g'ridan-to'g'ri differentsiallik ta'rifidan kelib chiqadi. Hamma joyda differensiallanuvchi va nolga teng hosiladagi uzilishga ega funksiyaga misol. Xulosa
Download 284,83 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling