“Uztemiryo’lmashta’mir” uk andijon mexanika zavodi ShKdagi 65A60Ф3 vertikal-frezalash dastgohini energiya samaradorligini oshirih.”

I. 4. Frezalash dastgohining boshqarish sxemasini tahlili.
Frezalash dastgohining bosh yuritmasida qisqa tutashtirilgan rotorli asinxron dvigatel qo`llaniladi . Mashinasozlik zavo`dlarining mexanik tsexlarida 65A60Ф3 vertikal-frezalash dastgohlar keng qo`llaniladi .
Dastgohning shpindeli quvvati 7,5 kvt va burchak tezligi 153 rad/sek bo’lgan asinxron dvigatel yordamida xarakatlanadi, dvigatel shpindel bilan tezliklar qutisi orqali ulangan, tezliklar qutisida 18ta tezliklar pog’onasini hosil qilish mumkin (2,5 dan 125 rad/sek gacha).

3-rasm: 65A60Ф3 vertikal-frezalash dastgohining boshqarish sxemasi.
Dastgoh elektr yuritmasining boshqarish sxemasida (3-rasm) sozlash va ishchi rejimni o’rnatish mumkin. Shpindelni aylanish yo’nalishi BП pereklyuchatel yordamida o’zgartirish mumkin. Sxemada ДШ shpindel dvigatelini ishga tushirish uchun КнП1 bosiladi, bunda KШ kontaktor va PП1 relelarga kuchlanish beriladi. Ular kuch va boshqarish zanjirlaridagi kontaktlarini ulab dvigatelni ishga tushiradi. Dvigatelni tez to’xtatish uchun KnC1 stop tugmachasi bosiladi va u 1,5-2 sek davomida ushlab turiladi. Bunda KШ kontaktor o’chiriladi, KT kontaktor ulanadi va bunda stator chulg’ami Bn1 to’g’rilagichga ulanib qo’ladi, natijada dvigatelni dinamik tormozlanishi boshlanadi. KnC1 knopka qo’yib yuborilganda KT kontaktor o’chiriladi va sxema dastlabki holatiga qaytadi.
Sxema sozlash rejimida ishlashi uchun Kn ’tolchok’ knopkasi bir-oz bosib turiladi, bunda ДШ dvigatel knopkani bosib turguncha ishlab turiladi. Boshqarish sxemasida quyidagi himoyalar qo`llanilgan: - ДШ dvigatelni ota yuklanishidan PT1 issiqlik relyesi bilan himoyalanadi, -qisqa tutashuv va yuklanishni ortishidan BA1 avtomatlar yordamida himoya qilandi.





II. Maxsus qism.
II.1. Frezalash dastgohining elektr yuritmasiga va samaradorligini oshirish bo’yicha qo’yiladigan talablar.
65A60Ф3 vertikal-frezalash dastgoh elektr yuritmasi bir qator texnologik va elektrotexnik talablarga javob berishi kerak. Asosiy texnologik talablar quyidagilardan iborat:

• 
  frezalash dastgohlarining telizligini rostlash diapazoni (20÷ 60) : 1 bo’ladi;
  
• 
  tezlikni yuqori qismidagi o’zgarishida quvvatni o’garmas bo’lishi kerak;
  
• 
  past tezliklarda momentni o’zgarmas bo’lishi talab etiladi.
  

Frezalash dastgohlarining bosh elektr yuritmasi sifatida qisqa tutashtirilgan rotorli asinxron elektrodvigatellar qo’llaniladi . Dastgoh shpindelining tezligini rostlash tezliklar korobkasidagi shesternalarni o’gartirish yo’li bilan amalga oshiriladi.
Frezalash dastgohlrida dvigatelni ishga tushirish, to’xtatish va shpidelni aylanish yo’nalishini o’zgartirish elektromexanik usul bilan bjariladi. Dastgoh uzatmasining harakati bosh dvigatel yordmida amalga oshiriladi.
Asosiy elektrotexnik talablar:

• 
  kuchlanish relesini kontaktlari yuklash mexanizmining nazorat
  

qiluvchi o`rgani zanjiriga ulangan bo`lishi kerak ;

• 
  magnit ishga tushirgich va ko`ntaktlarni uzuvchi kontaktlari
  

zahirani ishga tushirish zanjiriga ulangan bo`lishi lozim ;

• 
  magnit ishga tushirgich ,relelarning g`altagini bitta klemmasi
  

neytlar (O) sigma ulangan bo`lishi kerak ,bu boshqarish
zanjiriningbirorta simini erga qisqa tutashuv hodisasini oldini
oladi ;

• 
  sxemada no’l himoyasi bo’lishi kerak, bu kuchlanish yo’qolib, yana qayta paydo bo’lganda dvigatellarni o’z-o’zidan yurib ketishini oldini oladi;
  
• 
  boshqaruv sxemasi qisqa tutashuvlardan himoyalangan bo’lishi shart;
  

Dastgohning boshqarish sxemasini tuzishda yuqoridagi talablar inobatga olinishi shart.