132
sir qilgan. Imom Qurtubiy va Abu Hafs Hanbaliy ham shunday taf-
sir qilganlar.
Tohir Qodiriy
Pokistonlik hanafiy ulamo,
«Xalqaro Qur’on yo‘li» tashkilotining asoschisi
1
.
Musulmon va musulmon bo‘lmagan aholini o‘ldirishlik orasida
hech qanday farq yo‘q.
Payg‘ambarimiz (s.a.v.) o‘zlarining oxirgi xutbalarida inson
lar hayoti, molmulkini va obro‘e’tiborini saqlash haqida shunday
dedilar: «Albatta,
Alloh taolo qoningiz, molingiz va nomusingizni
birbiringiz uchun
mana shu muqaddas shahringiz, tabarruk oyin
giz va ulug‘ ayyomingiz kabi muqaddas ayladi».
Ushbu hadisga ko‘ra, bir odamni nohaq o‘ldirish, uning moli
ga tajovuz qilish, obro‘siga putur yetkazish mutlaqo taqiqlanadi.
Darhaqiqat, musulmon yoki boshqa din vakilini ular qayer
da yashashlaridan qat’i nazar ularning
hayotiga tajovuz qilishlik
mumkin emas. Bu haqda Qur’oni Karimda quyidagicha ba yon
etiladi: ya’ni «... biron jonni o‘ldirmagan va Yerda (buzg‘unchi
lik va qaroqchilik kabi) fasod ishlarni qilmagan insonni o‘ldirgan
odam xuddi hamma odamlarni o‘ldirgan kabidir» (Moida, 32).
Ushbu oyatda «nafs» so‘zining ishlatilishi barcha bashari
yat uchun dalolat qilishni anglatadi. Islomda har bir jon ju
da qadrlanadi.
Shu bois, bir beayb insonni o‘ldirgan odam bu
tun boshli insoniyatni o‘ldirgandek jinoyat qilgan hisoblanadi.
Chunki jonlar ko‘p bo‘lgani bilan hayot kechirish haqqi bit
ta. Har bir jon ha yot kechirish haqqiga ega. Ana o‘sha jon
lardan bittasini o‘ldirgan odam hamma jonlarning hayot ke
chirish haqqiga tajovuz etgan bo‘ladi. Shuning uchun bir jonni
nohaq
uni qaysi dinga mansubligidan, tilidan yoki qaysi mam
lakat fuqarosi ekanligidan qat’i nazar qatl etish islom dinida
1
Tohir ul-Qadri. Fatwa on terrorism and suicide bombings. Printed by Biddles
Book Printers, Norfolk UK, 2010. – P. 62–65.
133
qat’iyan man etiladi. Aksincha, bitta
jonning hayotini saqlab
qolish esa, hamma jonlarning hayot kechirish haqqini saqlab
qolgan bilan teng bo‘ladi
1
.
Do'stlaringiz bilan baham: