Va texnologiyalar universiteti yer osti konchilik ishlari

11.1-jadval.

№	Tsm	q	Tp,mm	A,m	dcp,mm	V1, km/ch	tp	L,m
1	12	20	15	150	0,48	20	10	500
2	8	5	12	300	0,5	40	11	600
3	12	10	14	180	0,6	20	10	700
4	8	15	15	220	0,72	30	11	800
5	12	20	14	230	0,88	20	10	900
6	8	5	12	240	0,71	30	11	1000
7	12	10	18	200	0,59	40	10	1100
8	8	15	14	150	0,45	20	11	1200
9	12	15	13	160	0,44	30	10	1300
10	8	10	15	170	0,38	40	11	500
11	12	20	14	180	0,4	20	10	600
12	8	5	13	190	0,45	30	11	700
13	12	20	15	200	0,46	40	10	800
14	8	5	14	210	0,5	20	11	900
15	12	10	13	280	0,55	30	10	1000
16	8	15	12	200	0,81	40	11	1100
17	12	10	15	300	0,9	20	10	1200
18	8	5	14	180	0,32	30	11	1300
19	12	15	13	160	0,44	30	10	1000
20	8	10	15	170	0,38	40	11	1100

Amaliyot ishi №12

Mavzu: Lahimning kesim konturida jinslar mustahkamligini baholash, lahim ko‘ndalang kesimi shakllarini asoslash. YOrug‘likda lahim kesimini hisoblash.

Mashg‘ulot maqsadi: Lahim ko‘ndalang kesim shaklini aniqlash va yorug‘likda lahim kesimini hisoblash.
Krepni oldindan tanlash, shunga mos ravishda, lahim ko‘ndalang kesimi shakllarini P_u mustahkamlik parametrini hisoblash asosida o‘tkazamiz

bunda, ρ – jinsning yuqorida yotgan qalinlik zichligi – 2600 kg/m3;
N – 300 m – lahim joylanishi chuqurligi;
σ_cj – lahim o‘tkaziladigan tog‘ jinslarining bir o‘qli qisilishidagi mustahkamlik chegarasi , MPa.
bunda, f – jinslar qattiqligi koeffitsienti – 17.
SHaroitni qoniqtirib, P_u [1] mustahkamlik parametri asosida, krepni tanlash bo‘yicha tavsiyalarga muvofiq P_u (0,045)≤0,05
loyihalanadigan lahim mahkamlashsiz o‘tkaziladi .
Massiv mustahkamligi chegarasida mavjud kuchlanishdagi maksimalni taqqoslab, jinslarning mustahkamlik zahirasining tekshiriladigan hisoblashini hosil qilamiz. Loyihalanadigan gorizontal lahimning yonlari uchun mustahkamlik zahirasini n_b formula bo‘yicha hisoblaymiz:
bunda, K_s – tuzilmali susayish koeffitsienti – 1
K_∞ – uzoq davomli mustahkamlik koeffitsienti – 1
K₁ – lahim yonlaridagi konsentratsiyalar koeffitsienti – 2,96
SHunga o‘xshash lahim shipidagi mustahkamlik zahirasini baholaymiz (buning ustiga bu etapda lahim shipi baholanishi tekis deb qabul qilinadi)

bunda, K_r – CHo‘zilishda va qisilishda jins mustahkamligi chegarasi orasidagi nisbatni hisobga olish koeffitsienti – 0,1;
K₂ – shipda – tekis shipdagi kuchlanish konsentratsiyasi koeffitsienti 1,0;
λ – Puasson koeffitsienti qiymati bo‘yicha hisoblanadigan yonlama (gorizontal) bosim koeffitsienti (μ=0,25) – 0,33 .
Mustahkamlik zahirasi hisoblanish bahosi bo‘yicha n_b>4 i n_k> 4 loyihalanayotgan lahimning to‘g‘riburchakli-gumbazsimon kesimini qabul qilamiz.
YOrug‘likda lahim kesimini hisoblash
YOrug‘likda kon lahimi ko‘ndalang kesimi o‘lchamlari uning vazifasiga bog‘liq bo‘ladi va harakatlanuvchi tarkib gabaritlaridan va lahimda mavjud bo‘lgan jihozlardan, Xavfsizlik Qoidalarida ko‘zda tutilgan harakatlanuvchi tarkib va krepning bo‘rtiq qismlaridagi oraliqlardan (lahim konturi bilan), lahimga yotqiziladigan relsli yo‘llar sonidan va kishilarning harakatlanish usullaridan kelib chiqib aniqlanadi.
Gorizontal lahimlarning to‘g‘riburchakli gumbazsimon shakldagi kesimida, relsli turdagi transportdan foydalanilgandagi, yorug‘likda kesim maydonlari va o‘lchamlarini hisoblash quyidagi sxema bo‘yicha bajariladi:
Lahim kengligi.
bunda, b₀ – tavsiya qilingan asbob kengligi bo‘yicha eng katta gabarit (akkumulyatorli elektrovoz kengligi 2ARP – 0,9 m; vagonetka kuzovi kengligi VB-1,6 – 1,3 m)
m – kishilar uchun erkin o‘tish yo‘li kengligi – 0,7 m
n – gorizontal lahimda ishlaydigan relsli turdagi transport uchun jihoz va lahim yoni o‘rtasidagi oraliq – 0,25 m
YOn tomondan lahim balandligiu (gumbaz tayanchigacha
bunda, 1,8 – 0,7 m. li erkin o‘tish yo‘li kengligi bo‘yicha relslar kallagidan gumbaz tayanchigacha minimal balandlik
Lahimning to‘liq balandligi (qutisimon gumbaz uchun)
Hisoblangan qiymatdagidek bo‘lishini tekshiramiz:

1. 
   h balandaligi, zaboyda cho‘michsimon yuklash mashinasi ishlashi mumkinligi ta’minlangan
   

bunda, h_m – ko‘tarilgan cho‘michli PPN-2 yuklash mashinasi balandligi – 2,35 m
h_k – ship va mashina cho‘michi o‘rtasidagi oraliq – 0,2 m
h_vrp – vaqtinchalik relsli yo‘l balandligi – 0,1 m
h_min, shunday qilib, lahimning to‘liq balandligi qabul qilinadi h=2,65 m

2. 
   b lahim kengligida lentali yuk ortuvchi-yuk tushiruvchi PSK1 ishlashi mumkinligi ta’minlangan
   

bunda, b₀ – PSK1 lentali yuk ortuvchi-yuk tushiruvchining kengligi, m;
m^k – kishilar uchun erkin o‘tish yo‘li kengligi – 0,7 m
n^k – – gorizontal lahimda ishlaydigan konveyer turidagi transport uchun jihoz va lahim yoni o‘rtasidagi oraliq– 0,4 m.
b_min, shunday qilib, lahimning kengligi qabul qilinadi b=2,45 m
YOrug‘likda lahim ko‘ndalang kesimi maydoni.

YOrug‘likda kesim maydonining hisoblanishi bo‘yicha standart kesimlardan yaqin kattasini qabul qilamiz – PS-6,2 (6,2 m²).
Standart kesim maydonli to‘g‘ri burchakli gumbazsimon shakldagi lahimning asosiy o‘lchamlari - 6,2 m².

b, mm	hb, mm	h, mm	R, mm	r, mm	Lahim kesimi maydoni , m^2
2360	2000	2800	1630	620	6,2

Rasm. Lokomotiv otkatkali to‘g‘riburchakli gumbazsimon shakldagi bir yo‘lli lahimning namunaviy kesimi.
Xomaki lahim ko‘ndalang kesimi maydoni va o‘lchamlari.
Xomaki, krepsiz o‘tadigan lahim yonlari bo‘yicha balandlik

bunda, - yorug‘likda standart kesimli lahim balandligi 6,2 m², m
h_bs – ballast qatlam balandligi –0,1 m kam bo‘lmagan;
h_sh – shpal balandligi, m;
h_r – R-24 markali relslar balandligi, m.
Xomaki, krepsiz o‘tadigan loyihalanalayotgan gorizontal lahim ko‘ndalang kesimi maydoni :
Xomaki kesim maydonli loyihalanalayotgan to‘g‘ri burchakli gumbazsimon shakldagi lahimning asosiy o‘lchamlari e 6,95 m².

b, mm	hb, mm	h, mm	R, mm	r, mm	Xomaki lahim kesimi maydoni, m^2
2360	2330	3130	1630	620	6,95

12-Amaliyot ishiga topshiriqlar.

№	H,m	P,kg/m^3	f	µ
1	300	2600	17	0.25
2	310	2700	18	0.30
3	325	2750	19	0.32
4	330	2800	20	0.78
5	285	2500	13	0.36
6	289	2200	15	0.36
7	280	2200	14	0.36
8	350	2500	10	0.22
9	358	2600	9	0.58
10	366	2555	17	0.12