Vakolatxonasi ya. Mamatova, S. Sulaymanova

Ayollarning yetakchilik vazifalaridagi ishtirokini kengaytirishga oid ijobiy

bet	6/8
Sana	06.11.2017
Hajmi	0.6 Mb.
	#19518

1 2 3 4 5 6 7 8

Ayollarning yetakchilik vazifalaridagi ishtirokini kengaytirishga oid ijobiy

tajribalarni ommalashtirish

Quruq bayonotlar gender tengligiga erishishda natija bermaydi, ayniqsa,

ayollarga nisbatan bevosita yoki bilvosita kamsitishlar uchrab turadigan muhitda. Shu

bois ham xorijiy mamlakatlar kasaba uyushmalari ayollarning yetakchilik

vazifalaridagi ishtirokini yanada kuchaytirish maqsadida quyidagi kabi dasturiy

harakatlar, ijobiy chora-tadbirlarni amalga tatbiq etmoqda:

• ayollarga ijroiya va boshqaruv organlarida zaxira yoki qo‘shimcha o‘rinlar

ajratish;

• kongresslar, ijroiya va boshqaruv organlari, qo‘mitalar, muzokara guruhlari,

ta’lim va malaka oshirish dasturlarida va boshqalarda ayollar ishtiroki bo‘yicha

kvota yoki muayyan miqdoriy mezon belgilash;

• mutanosiblik tamoyiliga amal qilish;

• qo‘sh nomzod, ya’ni kasaba uyushmalari saylovlarida nomzodlar ro‘yxatiga bir

paytning o‘zida ayol va erkaklarni kiritish.

Gender tengligini qo‘llab-quvvatlash: Kasaba uyushmalari uchun ma’lumotlar

to‘plami. Xalqaro Mehnat Tashkiloti.

4 -bob. MANBALAR VA MANZILLAR

1. Gender tengligi

Birlashgan Millatlar Tashkiloti

Inson huquqlari umumjahon Deklaratsiyasi//

http://un.org/Overview/rights.html

Ayollarga nisbatan kamsitishlarning barcha shakllariga barham berish to‘g‘risidagi

Konvensiya va uning Fakultativ protokoli//

http://www.un.org/womenwatch/daw/cedaw

Ayollar ahvoli bo‘yicha IV umumjahon anjumani, Pekin, 1995//.

http://www.un.org/womenwatch/daw/beijing/platform/plat1.htm

BMTning Mingyillik rivojlanish maqsadlari.//

http://www.un.org/millenniumgoals/

2. OAVda gender tengligi bo‘yicha Genderga oid havolalar

Ayol va erkak yangilik yozadi.//

http://www.genderlinks.org.za/page.php?p_id=236

“Oynavand shift”ni tadqiq etish//

http://www.genderlinks.org.za/page.php?p_id=360

OITS/OIV va gender masalalarining boshlang‘ich tadqiqi.//

http://www.genderlinks.org.za/page.php?p_id=308

NNTlarning OAV gender auditi.//

http://www.genderlinks.org.za/page.php?p_id=320

3. Yangiliklarni kim yaratadi?

Jahon OAV monitoringi loyihasi (2005). //

http://www.whomakesthenews.org/

4. Xalqaro jurnalistlar federatsiyasi

Ayol jurnalistlar maqomi, 2001.//

http://www.ifj.org/en/articles/ifj-survey-on-the-status-of-womenjournalists-2001

Yevropa jurnalistlari federatsiyasi tadqiqoti: Yevropa birlashuvi jarayonida ayol

jurnalistlarning o‘rni, 2006.

//

http://www.ifj.org/assets/docs/118/144/bad0a76-d2b7b90.pdf

Gender va OITS/OIVga oid ma’lumotlar to‘plami.//

http://www.ifj.org/en/articles/resource-pack-on-gender-and-hivaids

-

Siyosatchilar Portreti. //

www.portrayingpolitics.net

Ayollarga qarshi zo‘ravonliklarni yoritishga doir tavsiyalar.//

http://www.ifj.org/assets/docs/185/063/c3093b9-8c8e63f.pdf

5. YUNESKO

Gender bilimdonligi: ta’lim sohasi rahbarlari, o‘quv dasturlari va moddiy-texnika

ishlab chiqaruvchilar hamda OAV xodimlarining genderga oid bilimlarini oshirish

bo‘yicha o‘quv qo‘llanma.//

http://portal.unesco.org/en/ev.php-

URL_ID=39252&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html

Gender, ixtiloflar va jurnalistika. Janubiy Osiyo mintaqasi bo‘yicha ma’lumotnoma.//

http://unesdoc.unesco.org/images/0014/001439/143925E.pdf

Axborot

jamiyatida gender

masalalari.//

http://unesdoc.unesco.org/images/0013/001329/132967e.pdf

6. Yetakchilik

Yetakchilik iqtidorini oshirish bo‘yicha qo‘llanmalar.//

http://leadershiptrainingtutorials.com/index.php?q=Women_Leadership_roles

Huquqlar, taraqqiyot va tinchlikni o‘rganish bo‘yicha ayollar birdamligi.//

http://www.learningpartnership.org/docs/engltcmanual.pdf

7. Ziddiyatlar va qonli to‘qnashuvlarni yoritish

“Dart” markazi

Fojialar va jurnalistika. /

/

http://www.dartcenter.org/media/en_tnj.pdf

Bolalar va qonli to‘qnashuvlarni yoritish.//

http://www.dartcenter.org/media/covering_children_web.pdf

Bolalar va qonli to‘qnashuvlar, tabiiy ofatlar, qotilliklar, o‘z joniga qasd qilish

hamda maishiy zo‘ravonliklarni yoritish, jabrdiydalardan intervyu olish, fojiadan

keyingi ruhiy beqarorlik, jurnalistlarning o‘z-o‘zini himoya qilish, jinsiy zo‘ravonlik

hamda fojiaviy sanalarga oid tavsiyalar.//

http://www.dartcenter.org/quick_tips/index.php

8. Xalqaro axborot xavfsizligi instituti

INSI- SIDA. Urushni yoritayotgan ayollar haqida hisobot.//

http://www.newssafety.com/images/stories/pdf/programme/wrw/

wrw_finalreport.pdf

Chegara bilmas reportyorlar tayyorlagan risola: Jang maydonida faoliyat

yuritayotgan ayollar.//

http://www.newssafety.com/images/stories/pdf/programme/wrw/wrw_brochure.pdf

9. Ishchi ayollar huquqlari

Xalqaro Mehnat Tashkiloti

• XMTning Asosiy tamoyillar va huquqlar to‘g‘risidagi Deklaratsiyasi.

• XMTning Teng haq to‘lash to‘g‘risidagi 100-konvensiyasi, 1951

• XMTning Oilaviy majburiyatli mehnatkashlar to‘g‘risidagi 156-konvensiyasi, 1981.

• XMTning To‘liqsiz ish vaqti to‘g‘risidagi 175-konvensiyasi, 1994.

• XMTning Uyda ishlash to‘g‘risidagi 177-konvensiyasi, 1996.

• XMTning Onalikni muhofaza qilish to‘g‘risidagi 183-konvensiyasi, 2000.

http://www.ilo.org/ilolex/english/convdisp1.htm

Gender tengligini qo‘llab-quvvatlash: kasaba uyushmalari uchun ma’lumotlar

to‘plami.//

http://www.ilo.org/public/english/employment/gems/advance/trade.htm

Ishchi ayollar huquqlari va gender tengligining “alifbo”si.//

http://www.ilo.org/dyn/gender/docs/RES/68/F1962744474/ABC%20

of%20women%20workers.doc

10. Xalqaro kasaba uyushmalari konfederatsiyasi (ITUC)

Ishxonalarda jinsiy zo‘ravonlikni to‘xtatish.//

http://www.ituc-csi.org/IMG/pdf/Harcelement_ENG_12pgs_BR.pdf

ITUC hisoboti: Dunyo bo‘ylab noteng maosh amaliyoti, 2008./

http://www.ituc-csi.org/IMG/pdf/gap-1.pdf

Gender tengligiga erishish: kasaba uyushmalari uchun qo‘llanma.//

http://www.ituc-csi.org/IMG/pdf/manuel_ENGOK.pdf

11. FOYDALI MANZILLAR

Jurnalistlar xavfsizligi va jarohatlanishlar “Dart” markazi.//

www.dartcentre.org/global/europe/index.php

Xalqaro axborot xavfsizligi instituti (INSI).//

http://www.newssafety.com

Matbuot erkinligi. 19-modda – Article 19.//

www.article19.org

Jurnalistlarni himoya qilish qo‘mitasi .//

http://www.cpj.org/

Fikr erkinligi bo‘yicha xalqaro almashuv – International Freedom of expression

exchange (IFEX). //

http://www.ifex.org/

Xalqaro jurnalistlar federatsiyasi (IFJ).//

www.ifj.org

Xalqaro matbuot instituti (IPI).//

http://www.freemedia.at/cms/ipi/

Chegara bilmas reportyorlar.//

http://www.rsf.org/rubrique.php3?id_rubrique=20

12. OAVda ayollar

Amerika radio va telekanallarida faoliyat yurituvchi ayollar.//

http://www.awrt.org/

Arab ayollari matbuot markazi.//

http://www.ayamm.org/index2.htm

Asmita (Nepal).//

http://www.asmita.org.np/

Sportga ixtisoslashgan ayol-jurnalistlar uyushmasi (AQSH).//

http://www.awsmonline.org/

Ayol-jurnalistlar uyushmasi (Fransiya).//

http://www.femmes-journalistes.asso.fr/

Kanada kommunikatsiya tizimida faoliyat yurituvchi ayollar///

http://www.cwc-afc.com/

Famedev (Afrika).//

http://www.famedev.org/

Genderlinks (Janubiy Afrika).//

http://www.genderlinks.org.za/page.php?p_id=1

Global Media Monitoring Project (GMMP).//

http://www.whomakesthenews.org/

Radio va TVda faoliyat yurituvchi ayollarning xalqaro uyushmasi. //

http://www.iawrt.org/

Xalqaro jurnalistlar federatsiyasi. //

www.ifj.org/en/pages/gender-issues

(genderga oid sahifa)

OAV jamg‘armalarida faoliyat yurituvchi ayollarning xalqaro tashkiloti. //

http://www.iwmf.org

Internews //

http://www.internews.org/

O‘rta yer dengizi mintaqasi OAV uyushmasi–Mediterranean Media

Associazione //

http://www.medmedia.org/

Mediz (Turkiya) //

http://www.mediz.org/Kategori/13/1/English.aspx

OAVda faoliyat yurituvchi ayollar tarmog‘i, Hindiston.//

http://www.nwmindia.org/

Nasroniy OAV xalqaro uyushmasi. //

http://www.waccglobal.org/

Matbuot erkinligi bo‘yicha ayollar instituti.//

http://www.wifp.org/index.html

Finlandiya ayol jurnalistlari. //

http://www.kaapeli.fi/naistoimittajat/

OAV va yangiliklar sohasidagi ayollar (AQSH)///

http://www.wimnonline.org/

Women’s Image Network. //

http://www.winfemme.com/

13. Ayollarga bag‘ishlangan yangiliklar

Women’s features service.//

http://www.wfsnews.org/

Ayollarga oid elektron yangiliklar.//

http://www.womensenews.org

Ayollar tarmog‘i (Janubiy Afrika).//

http://womensnet.org.za/

Ayollarga oid yangiliklar tarmog‘i. //

http://womennewsnetwork.net/

14. Ishchilar huquqlari

Xalqaro Mehnat Tashkiloti (ILO). //

http://www.ilo.org/gender/lang--en/index.htm

Xalqaro kasaba uyushmalari federatsiyasi (ITUC).//

http://www.ituc-csi.org/spip.php?rubrique1

Amnesty International.//

http://www.amnesty.org/en

Taraqqiyot jarayonida ayol huquqlari uyushmasi (ayol huquqlariga oid

yangiliklar).//

http://www.awid.org/

Beyond Media education. //

http://www.beyondmedia.org

European Women Lobby.//

http://www.womenlobby.org/site/hp.asp?langue=EN

Gender statistikasi (Jahon banki tadqiqoti).//

http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/TOPICS/EXTGENDER/

EXTANATOOLS/EXTSTATINDDATA/EXTGENDERSTATS/0,,menuPK:

3237391~pagePK:64168427~piPK:64168435~theSitePK:3237336,

00.html

Dunyodagi ayollar tashkilotlari ro‘yxati.//

http://www.distel.ca/womlist/womlist.html

Human Rights Watch. //

http://www.hrw.org/

Mahalliy ayollarga ko‘mak berish instituti.//

http://www.iaaw.ca/

BMTning Jenevadagi vakolatxonasi kutubxonasi. //

http://www.unog.ch/library

YUNESKO (Gender tengligi bo‘yicha portal).//

http://portal.unesco.org/en/ev.php-

URL_ID=3160&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html

BMTning Ayollar taraqqiyoti jamg‘armasi (UNIFEM).//

http://www.unifem.undp.org

BMT Taraqqiyot dasturi (UNDP).//

http://www.undp.org/

BMTning Ayollar taraqqiyoti bo‘yicha bo‘linmasi (UNDAW).//

http://www.un.org/womenwatch/daw/

Ayollar harakati.//

http://www.womenaction.org

BMTning Ayollar taraqqiyoti bo‘yicha ilmiy-tadqiqotlar o‘tkazish va ular

malakasini oshirish instituti.//

http://www.un-instraw.org/

Women Watch.//

http://www.un.org/womenwatch/

O‘zbekiston bo‘yicha manzillar

O‘zbekiston Xotin-qizlar Qo‘mitasi

//

http://ru.wcu.uz

Tel.: +32 2 235 2200. Faks: +32 2 235 2219

“Tadbirkor ayol” Assotsiyatsiyasi

Tel. : +998 (71) 144–35–22, 148–08–75

Faks: +998 (71) 144–35–22

e-mail bwa@freenet.uz

Toshkent sh. Tadbirkor ayollar uyushmasi

Tel.: +998 (71) 144–84–11

Faks: +998 (71) 144–39–74

e-mail

osutas@rol.ru

“Opa-singillar” Qibray sh. Nogiron ayollar Assotsiyatsiyasi

Tel.: +998 (37195) 611–17

«Sharq ayoli» Xalqaro jamg‘armasi

Tel: +998 (712) 49–47–11

Faks: +998 (712) 49–42–39

e-mail:

sharqayoli@mail.ru

Ayol-Yuristlar jamoat uyushmasi

Tel.: +998 (71) 135–81–42

Mobil tel. +998 (93) 180–77–09

e-mail:

wbau@rambler.ru

Qoraqalpog‘iston Respublikasi bo‘yicha:

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (3612) 222–94–54

e-mail:

kkael@nukusfreenet.uz

“Perzent” NNT

Tel.: +998 (361) 223–66–00

Faks: +998 (361) 222–27–94

Mobil tel.: +998 (361) 221–01–04

e-mail: oral@online.ru

Andijon viloyati bo‘yicha:

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (3742) 22–22–54

Faks: +998 (3742) 24–23–77

e-mail:

saidahon@rambler.ru

“Madad” Markazi

Tel.:: +998 (3742) 25–49–19

Faks: +998 (3742) 25–44–84

e-mail: Cdmadad@jahon.uz

“Hunarmand” Markazi

Tel.: +998 (3742) 25–94–34, 29–12–34

Buxoro viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (3652) 23–67–64

Faks: +998 (3652) 23–60–21

e-mail:

bswn@bu.uzpak.uz

“Oydin nuri” krizis Markazi

Tel.: +998 (65) 223–58–58

Jizzax viloyati bo‘yicha:

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (37222) 240–51

e-mail:

osudzh@rol.ru

“Imkon” tadbirkor-ayollarni qo‘llab-quvvatlash Markazi

“Hamdard” ishonch Markazi

Tel.: +998 (37222) 240–51, 444–72

Faks: +998 (37222) 358–58

Navoiy viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (43622) 545–82

Faks: +998 (43622) 545–82

e-mail: osunav@rol.ru,

larvet@online.ru

“To‘maris” markazi

Tel.: +998 (346) 512–19–03, 512–29–61

Faks: +998 (346) 512–15–05

e-mail:

tumaris@mail.ru

Namangan viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (36922) 650–19

Faks: +998 (36922) 615–33

e-mail: osunam@rol.ru,

tadbir@uzpak.uz

“Zamondosh” Markazi

Tel.: +998 (36922) 37–09–53

Faks: +998 (36922) 34–09–95

e-mail:

zamondosh@mail.ru

Samarqand viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (3662) 33–40–03, 33–58–51

Faks: +998 (3662) 34–34–93

e-mail: bwa@online.ru,

osusan@roll.ru

“Sabr” krizis Markazi

Tel.: +998 (3662) 33–66–66

Faks: +998 (3662) 33–76–90

e-mail:

sabr@online.ru

“Muruvvat” Markazi

Tel.: +998 (3662) 33–50–30

“Bibixonim”

Tel.: +998 (3662) 35–21–02, 31–12–62

Sirdaryo viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (3672) 26–34–67

Faks: +998 (3672) 26–34–67

e-mail:

osugul@rol.ru

Surxondaryo viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.:: +998 (37622) 373–38

Faks: +998 (37622) 276–62

e-mail: usoterm@rol.ru,

termezbwa@mail.ru

Farg‘ona viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (3732) 24–56–47

Faks:: +998 (3732) 24–56–47

e-mail:

osufer@rol.ru

“Mohlaroyim” xotin-qizlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi Markazi

Tel.: +998 (37355) 253–67, 341–19

Faks: +998 (37355) 214–75

e-mail: bwa@dinosoft.uz

Xorazm viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (36222) 617–66

Faks: +998 (36222) 617–66

e-mail:

osuurg@rol.ru

Qashqadaryo viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (37522) 21–04–95

Faks: +998 (37522) 360–17

e-mail:

osukar@rol.ru

Toshkent viloyati bo‘yicha

“Tadbirkor ayol” uyushmasi filiali

Tel.: +998 (71) 144–39–74

Faks: +998 (71) 144–84–11

e-mail: bwa-gmn@g,obalnet.uz

XULOSA

Huquqiy davlat, kuchli fuqarolik jamiyatini barpo etishni o‘z oldiga strategik

maqsad qilib qo‘ygan O‘zbekistonning har bir fuqarosidan, xoh u ayol, xoh erkak

bo‘lsin, bugun, birinchi navbatda, azmu-shijoat, ijtimoiy faollik, mas’uliyat va yuksak

huquqiy madaniyat talab etiladi. Oilada, ishxonada, mahallada, turli darajadagi davlat

hokimiyati va boshqaruvi organlarida, tadbirkorlik va siyosat jabhasida

millatimizning ayolu-erkaklari yurtimizning ertangi kuniga teng ravishda

mas’uldirlar. Bunday mas’uliyatni shakllantirishda, inson huquqlari va manfaatlarini

himoya qilishda, ayolu-erkalarning qadr-qimmatini teng ta’minlashda milliy OAV va

jurnalistlar oldida qator vazifalar turibdi. Ularni bajarish davomida OAV

xodimlarining o‘zi ham gender muvozanatiga rioya qilishi, tahririyatlarda faoliyat

olib borayotgan xotin-qizlarning ijodiy, kasbiy va tashkiliy salohiyati to‘la-to‘kis

namoyon bo‘lishi uchun barcha sharoitlarni yaratish zarur bo‘ladi.

O‘zbekiston OAV bu boradagi jahon ilg‘or tajribalarini o‘zlashtirgani holda

milliy taraqqiyotga yuz tutish jarayonida milliy jurnalistikamizga xos bo‘lgan ilg‘or

an’analarni ham rivojlantirishi, xotin-qizlarimiz hayotida, kasbiy faoliyatida ro‘y

berayotgan ijobiy o‘zgarishlar, ularning ruhiyati va ertangi kunga bo‘lgan chuqur

ishonchini tasvirlovchi ixcham portret, suhbat, esse, lavha, tahliliy materiallar berib

borish davr taqozosidir. OAV chiqishlarida dialogning ustivorligi, ularning muayyan

auditoriyaga yo‘naltirilganligi, erkak va ayollar timsollarining teng ravishda va teng

kesimda gavdalantirilishi jurnalistlarning gender savodxonligi va madaniyatidan

darak beradi. Mazkur o‘quv qo‘llanmada jamlangan OAVning gender borasidagi

tajribasi tahlili va tavsiyalar jurnalistlarda gender sezgirligi, savodxonligi va

madaniyatini oshirishda amaliy ko‘mak beradi, degan umiddamiz.

GLOSSARIY

Download 0.6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5 6 7 8