Valyuta bozori va valyuta operatsiyalarining xalqaro moliya munosabatlartdagi ahamiyati

UT-Bank. O’zbekiston tomonidan - «Uzpaxtabank», Turkiya tomonidan - «Ziraat bank» ta'sischi bo’lib qatnashgan. Bankning asosiy faoliyati ikki respublika o’rtasida
faol rivojlanayotgan savdo-iqtisodiy munosabatlarga bank xizmatini ko’rsatish, bank
faoliyatini tashkil etishning yangi usullarini joriy etishdan iborat.

1994 yilning mayida "Uzprivatbank" xususiylashtirish va investitsiya bo’yicha
o`zbek Xalqaro banki respublika ichkarisidan va tashqarisidan moliya mablag’larini
jalb qilishni ta'minlash maqsadida tashkil etilgan. Bankning ta'sischilari bo’lib,
Davlat mulk qo’mitasi, «Foton» IIChB va boshqalar hisoblanadilar. Gollandiya
tomonidan esa, «Inter Repablik Xolding» va «Mis Pirson N.V.» Gollandiya banki
qatnashgan.

va boshqa qo’shma banklar. Bularga «ABN Amro bank O’zbekiston MB AJ» o`zbek-gollandiya banki, «UzDEUbank» o`zbek-koreya banki va «Markaziy Osiyo
rivojlanish va taraqqiyot bankining Toshkent sh.» shu'ba bankini misol qilib
keltirish mumkin.

Bunday qo’shma banklar respublikaga bush kapitallarni, investitsiyalarni va xalqaro kreditlarni jalb qilish orqali iqtisodiyotning turli sohalarini kreditlashi, ishlab chiqarishni rag’batlantirishi mumkin.
XMK, ETTB, ORB, Yaponiyaning «Eksimbanki», Markaziy Osiyo-Amerika tadbirkorlikni qo’llab-quvvatlash fondi, Germaniyaning «Rivojlanish kredit agentligi» tomonidan kichik va o’rta tadbirkorlikni rivojlantirishga doir loyihalami amalga oshirish uchun O’zbekiston Respublikasining vakolatli banklariga kredit liniyalari ochildi.
Bozor munosabatlarining rivojlanishini hisobga olib, umuman keltirilgan hamma ma'lumotlar tahlil qilinsa, respublikada tijorat banklarining valyuta operatsiyalarini rivojlanish istiqbollari yetarli ekanligi kurinadi. Iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishning hozirgi bosqichida valyuta operatsiyalarini rivojlantirish uchun quyidagi ishlarni amalga oshirish maqsadga muvofiq:

• 
  valyuta kursini erkinlashtirish;
  
• 
  valyuta va tashqi savdo tizimini yanada erkinlashtirish;
  
• 
  vakolatli banklarning imkon qadar erkin ayirboshlanadigan valyutada qo’shimcha
  resurslar jalb qilishga, shu jumladan, jismoniy shaxslaming xorijiy valyutadagi
  jamgarmalarini rag’batlantirish orqali harakat qilishlariga erishish lozim.
  

Mazkur maqsadlarga erishish uchun birinchidan, valyuta sohasidagi xizmat turini ko’paytirish kerak, ikkinchidan, xizmat xarajatlarini kamaytirish zarur, uchinchidan, xorijiy valyutadagi depozitlar uchun bank tomonidan to’lanadigan foiz stavkalarini qayta ko’rib chiqish kerak.
MiUiy valyutadagi vakillik aloqalarni rivojlan-tirish bevosita xalqaro savdo aloqalarida milliy valyuta - sumdan keng miqyosda foydalanishga asos bo’ladi. Xususan, O’zbekiston Respublikasi bilan erkin savdo tizimi va eng yuqori darajada qulayliklar yaratilishini ko’zda to`tuvchi bitimlar imzolangan davlatlaming xo’jalik yurituvchi sub'ektlari bilan milliy valyutada tovarlar (bajarilgan ishlar, ko’rsatilgan xizmatlar)ni eksport va import qilish uchun respublika korxona va tashkilotlari tomonidan shartnomalar imzolanishini maqsadga muvofiq holda amalga oshishini ta'minlash xalqaro moliya munosabatlari tizimining ajralmas qismi bo’lgan valyuta operatsiyalarining samarasini oshirishga imkoniyat beradi.