Epizootologik ma’lumotlar. Gemorragik enterit bilan kurka va g‘ozlar
kasallanadi. Kasal qushlar o‘zlaridan axlati orqali virus ajratadi. Kasallanish
o‘zaro aloqada bo‘lgan 2-5 haftalik kurkalar virusga sezuvchanligi yuqori
bo‘ladi. Erta yoshida kurkalar orasida kasallik tez-tez uchrab turadi. Kasallikni
keltirib chiqaruvchi antisanitar sharoitlar (boqish texnologiyasini buzulishi
ikkilamchi infeksiya kolibakterioz pasterellyoz va mikoplazmoz va hokazolarni)
o‘z ichiga oladi.
Patogenezi. Qo‘zg‘atuvchisi yaralangan joyda giperemiya (qizarish)
kuzatiladi. Ikki kun o‘tib taloq, limfositlarda, 2-3 kun o‘tib qon va to‘qima,
organlarda rivojlanadi. Kurkalarga 19 kun o‘tib kasallik yuqtirilgandan so‘ng
organizmda antitela hosil bo‘ladi va kasallik asta-sekin chekinadi. Kasallangan
kurkalarda immuno depressiya holatlari kamaygani, parrandalarda sog‘ayishi
kuzatiladi.
Klinik belgilari. Gemorragik
enterit o‘tkir, yarim o‘tkir, va
surunkali oqimda kechadi. O‘tkir
oqimda kasallik to‘satdan klinik va
patanatomik xususiyatlarini
namoyon qila boshlaydi. O‘lim kun
davomida sodir bo‘ladi. Yarim 63-rasm. Kasal kurkaning kloaka atrofi
o‘tkir oqimida kechganda kasal qonli axlat bilan ifloslangan
188
kurkalarda diareya, kloaka atrofida ifloslanish kuzatiladi. Axlati shilimshiq,
ko‘kimtir, yashil mallaranglarda kuzatiladi. Kasallangan kurkalarda nafas
olishni qiyinlashuvi, depressiya holatlari, tana haroratining pasayishi
organizmning suvsizlanishi kuzatiladi. Kasal kurkalar suv va oziqani istamay
qabul qiladi. 1-2 kun yoki 5-7 kundan keyin kasallik belgilari to‘lig‘icha
namoyon bo‘lganda kasallangan parrandalarda umumiy o‘lim kuzatiladi.
Gemorragik enterit bilan kasallangan kurkalarda o‘lim darajasi yosh va
kasallangan parrandalarning holatiga bog‘lash mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
