Луғатхо
Нутқ –истифодаи забон дар равандҳои баён ва мубодилаи афкор, тарзи муайяни зиндагии забон ҳамчун як намуди алоҳидаи фаъолияти иҷтимоӣ.
Сухани шифоҳӣ- суханест, ки дар ҷараёни гуфтор баён мешавад
Дурустии сухан-дурустии гуфтор ба меъёрҳои забони адабӣ мувофиқ будани он аст.
Стандартҳои талаффуз:
Талаффузи садонок ва ҳамсадоҳо, талаффузи садонокҳои дугона ва ҳамсоя дар калимаҳо, талаффузи ҳамсадоҳо, номи одамон, ихтисорот, феълҳои таркибӣ, таркиби калимаҳо, нишондодҳои морфологӣ, ҳамин тавр талаффузи зарфҳои шаклӣ.
Стандартҳои морфологӣ:
Забони адаби аз рўи меъёрнои морфологии худ аз гўшаву гўишно фарк мекунад. Инро мо дар забони адабй дар навъхои калимахо дар таркиб, тобиши феълхо, тарзи ифодаи мафхумхои микдорй, инчунин дар хусусиятхои калимаю калимахо мушохида мекунем.
Возеҳи сухан:
Возеҳи сухан тавозуни байни ашёву ҳодисаҳои табиат ва ҷомеа ва маводи онҳоро тақозо мекунад, ки истилоҳи сухан аст.
Мантиқи сухан:
Гуфтори мантиқӣ суханест, ки дар асоси як низоми том сохта шуда, инкишофи афкор пайгирона буда, ҳар як калима ва ибора мувофиқи мақсад истифода мешавад.
Соф будани сухан:
Гуфтори бе унсурҳои забони ғайриодӣ сухани пок номида мешавад.
Таъсирбахшии сухан:
Сухане, ки дар рӯҳи шунаванда ва хонанда ҳаяҷон ва дигаргунӣ эҷод мекунад, сухани таъсирбахш номида мешавад.
Рӯйхати адабиёти истифодашуда
1. Ганеев Б.Т. Тазоди забон ва гуфтор. – Уфа: Нашриёти БДПУ, 2004. – 470 с.
2. Левонтина I. B. Гуфтор ва забон дар забони муосири русӣ // Забон дар бораи забон. Мақолаҳои шанбе / умумӣ. дастхо. ва ред. Арутюнова Н.Д. - М.: Забонҳои фарҳанги рус, 2000. - С. 271-289.
3. Ломтев Т.П. Забоншиносии умумӣ ва русӣ. - М., 1976. - С. 54-60
4. Николаев, В.В. Эстетикаи забон ва нутқ / В.В. Николаев.- Л.: Наука, 1979.- 216с.
5. Забони русӣ ва фарҳанги нутқ: китоби дарсӣ / Ад. В.И. Максимова. - М.: Гардарики, 2003 .-- 413 с.
6. Формановская, Н.И. Одоби гуфтор ва фарҳанги муошират / Н.И. Формановская. - М .: Мактаби олї, 1989 .-- 159 с.
www.ziyonet.uz
Do'stlaringiz bilan baham: |
