«veterinariya sanitariya ekspertizasi» kafedrasi “tasdiqlayman”

Mavzu: Sut korxonasiga sutni qabul qilish tartibi.


Mashg‘ulotning maqsadi: Talabalarga sutni qayta ishash korxonasiga sutni qabul qilish tartibi undan namuna olish tartibini o‘rgatish.
Mashg‘ulotning mazmuni. Sutni qayta ishlash korxonalariga turli fermer xo‘jaliklaridan sut olib kelinadi. Sutning birlamchi sifatiga baho berish ishlab chiqariladigan mahsulotlarni sifat ko‘rsatgichlariga tasir qiladi. Shuning uchun qabul qilish jarayonida sutning kislotaligini, yog‘liligini, zichligini tekshirish muhim hisoblanadi.

Sutni qabul qilish qoidalari davlat standartlariga asoslanadi. Xom ashyo organoleptik, kimyoviy hususiyatlariga asoslanib, tabiiyligi bilan baholanadi. Shuningdek, sanitariya-gigiyena ko'rsatkichlariga rioya qilish kerak. Bularning barchasi qabul qilish jarayonini murakkablashtiradi.

Qabul qilingan GOSTlardan, xom ashyo sifatini baholash metodologiyasi, shuningdek, qaysi sutdan voz kechish kerakligi haqida bilib olasiz.
Sut qayta ishlash korxonalari tomonidan vazn yoki hajm bo'yicha qabul qilinadi, mahsulot mos ravishda kilogramm yoki kubometrda o'lchanadi. Ikkinchi holda, hajm birliklari xom ashyoning zichligiga qarab massa birliklariga aylantiriladi.
Qabul qilish uchun mas'ul bo'lgan sexlar va bo'limlar tarozilar, hisoblagichlar, nasoslar, tanklar bilan jihozlangan bo’lishi zarur.
Bundan tashqari, sutning turli partiyalarini aralashtirmaslik uchun qo'shimcha uskunalarni o'rnatish tavsiya etiladi, chunki ular orasida sifat jihatidan sezilarli farq bo'lishi mumkin. Ba'zan qabul bo'limlarida qaymoqni qabul qilish, yog'siz sutni, zardobni qaytarish va boshqalar tizimlari o'rnatiladi.Xom ashyoning soatlik qabul qilinishi qayta ishlash sexining soatlik unumdorligiga to'g'ri kelishi kerak. Odatda qabul qilish ish boshlanishidan yarim soat oldin boshlanadi.
Qoidalarga ko'ra, sutni qabul qilish maxsus xodim tomonidan amalga oshiriladi yoki bu vazifani laboratoriya yordamchisining majburiy ishtiroki sharti bilan ishchi bajarishi mumkin. Ular idishning tozaligi, muhrlarning yaxlitligi va tanklarning nozullarida tiqinlar mavjudligini tekshirish bilan boshlanadi. Agar tashish paytida idishning tashqi yuzasi ifloslangan bo'lsa, ochishdan oldin uni suv bilan yuvish kerak. Keyinchalik, mahsulotning hidini, haroratini aniqlanadi, sifatni tekshirish uchun namuna olinadi.
Xom yoki pasterizatsiyalangan sut, qaymoq organoleptik, fizik-kimyoviy, biokimyoviy va sanitariya-gigiyena me'yorlariga muvofiq bo'lishi muhimdir. Yetkazib beruvchi va xaridor o'rtasida shartnoma tuzishda korxonada xom ashyoni keyingi qayta ishlashni hisobga olgan holda barcha talablar va sifat ko'rsatkichlari belgilanadi.
Sutning xususiyatlari uning tarkibiy qismlarining xususiyatlariga bog'liq. Shuning uchun ularning miqdori va holatidagi kichik o'zgarishlar xom ashyoning fizik-kimyoviy ko'rsatkichlarining o'zgarishiga olib keladi.
Sutning har bir tarkibiy qismi u yoki bu tarzda uning fizik-kimyoviy xususiyatlarining umumiyligiga ta'sir qiladi. Masalan, oqsillarning nisbati kislotalilik va yopishqoqlikka ta'sir qiladi, kislotalilik va elektr o'tkazuvchanligi mineral moddalarga bog'liq.
Sutni qabul qilishning amaldagi qoidalari nuqtai nazaridan sifatga ta'sir qilishi mumkin bo'lgan asosiy fizik-kimyoviy ko'rsatkichlar: