M
mp
= I
mhj
: V
bek
(6.5.)
Bir xodim tomonidan bajarilgan ish miqdori mahsuldorlik bilan o’lchanadi.
Mahsuldorlik ko’rsatkichi orqali bajarilgan har qanday ish (tovarlar ishlab chiqish,
ularni sotish yoki xizmatlar ko’rsatish) hajmini aniqlasa bo’ladi.
Mahsuldorlik (M) bajarilgan ish hajmining (I
h
) unga sarf qilingan vaqtga (V
b
)
nisbati sifatida aniqlanadi:
M = V
b
: I
h
(6.6.)
Mahsuldorlik turli vaqt birliklari uchun hisoblab chiqilishi mumkin. Umuman,
ushbu mahsuldorlik quyidagi vaqt birliklariga nisbatan aniqlanadi:
1. Har bir soat o’rtacha mahsuldorligi. Bu ishlab chiqarilgan mahsulot
(ko’rsatilgan xizmat) hajminingmehnat faoliyati amalga oshirilgan mazkur vaqt
birligiga nisbatidir:
Har bir soat o’rtacha mahsuldorligi = Ishlab chiqarilgan mahsulot
(ko’rsatilgan xizmat) hajmi : mehnat faoliyati amalga oshirilgan soat
2. O’rtacha kunlik mahsuldorlik. Bu muayyan vaqt davomida kuninga
qancha mahsulot ishlab chiqarilgani (xizmatlar ko’rsatilgani) ko’rsatkichidir. Kunlik
o’rtachamahsuldorlik ishlab chiqarilgan mahsulot (ko’rsatilgan xizmat) hajmining
barcha xodimlarning odam-ish kunidagi mehnat faoliyatiga nisbatidir:
Har bir kun o’rtacha mahsuldorligi = Ishlab chiqarilgan mahsulot
(ko’rsatilgan xizmat) hajmi : barcha xodimlarning odam-ish kunidagi mehnat
faoliyati
3.O’rtacha oylik mahsuldorlik. Bu bir oy davomida ishlab chiqarilgan
mahsulot (ko’rsatilgan xizmatlar) hajmining xodimlarning ro’yxat bo’yicha o’rtacha
soni nisbatidir.
O’rtacha oylik mahsuldorlik = Ishlab chiqarilgan mahsulot (ko’rsatilgan
xizmat) hajmi : hajmining xodimlarning ro’yxat bo’yicha o’rtacha soni
Bunday o’rtacha mahsuldorlikni yil choragi va yil uchun ham ishlab chiqish
mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |