Vzbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta m ax sus ta’lim vazirligi b. Husanov, V. G‘ulomov muomala madaniyati

To ‘rrinchidan
- hozirgi kunda insoniyatga xavf solib turgan holatlar 
sirasiga shaxslar va davlatlarning axloqidagi tanazzulni ham kiritish 
mumkin. Turli mamlakatlarda bu hodisalarning sabablari turlicha 
b o ‘lsa-da, bizningcha, uning bosh sababi insonlardagi ichki 
ruhiyatning yo‘qolishidadir. Zero, ichki ruhiyat yo‘qolganida 
insonning shaxsiy axloqi va mas’uliyati o‘mini mavhum va mohiyatan 
g‘ayriinsoniy shaxs qiyofasidan ajralgan kimsalar egallaydi. Bunda 
m uom ala m adaniyatining o ‘rnini, zo ‘ravonlik, tajovuzkorlik, 
vayronkorlik singari g‘ayriinsoniy illatlar egallaydi. Axborot olish 
osonlashib borayotgan XXI asrda m u o m ala m adaniyatining 
ko‘rinishlari ham o‘zgarib bormoqda. Ammo badiiy adabiyot, san’at 
asarlari hamda milliy qadriyatlardan keng xabardor boTish inson
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

shaxsini madaniyatli qilishda muhim tarbiya vositasi bo‘lib xizmat 
qilishini e’tibordan chetda qoldirmaslik zarur.
Beshinchidan
- so‘z jamiyat hayotida g‘oyat muhim rol o‘ynaydi. 
U m uom ala m adaniyatida shaxslararo aloqa vositasi ham da 
m ulohazalarining shakllanishi, tuyg‘u va kechinm alar ifodala- 
nishining asosiy vositasi bo‘lib xizmat qiladi. Bundan tashqari, so‘z 
fikmi ifodalashning eng jonli tizimi sifatida inson ongi va tajribasining 
b u tu n tuzilishini o ‘zida jam lash xususiyatiga ega. Shuningdek, 
so‘zlashuv tilning cheksiz imkoniyatlariga ega bo‘lib, adabiyot, san’at 
singari madaniy me’rosga voqelikning turU tomonlarini keng qamrab 
olish im konini beradi. Bir so£z bilan aytganda, so‘z vositasida 
muomala shakllanadi, muloqotning ilg‘or ko‘rinishlari qaror topadi, 
insonlararo munosabatning nozik va go‘zal jihatlari paydo bo‘ladi.
Oltinchidan -
odatda, sovuq urushlar, informatsion xurujlar, 
giyohvandlik, terrorizm, ekologik vaziyatlar insoniyatga xavf soluvchi 
katta tahdidlar sifatida e'tirof etiladi. Lekin insonning botiniy olamini 
tashkil etuvchi tizimlarning yemirilishi ulardan qolishmaydigan, 
ehtimol, yanada fojialiroq xavf soluvchi tahdidlardir. Ushbu jarayonni 
chetda qoldirmaslik doimo jamiyat va inson uchun naf keltirgan.
Ettinchidan —
hozirgi paytda behayolik, andishasizlik, surbetlik 
singari illatlar bilan tez-tez to ‘qnashishiga to ‘g‘ri kelmoqdamiz. Agar 
hayotdan m a’naviyat, axloq va nafosat siqib chiqarilsa, shirinso‘zlik, 
xushmuomalalik, andishalilik singari fazilatlar mayda tushunchalarga 
aylansa, u yerda madaniyat uchun ham joy qolmaydi.