Xалқаро муносабатлар тарихи

 
Назорат топшириқлари (ѐзма ѐки оғзаки назорат учун) 
Грек дипломатиясининг шаклларида фарқ борми? 
Македониянинг юксалишига қандай омиллар сабаб бўлди? 
Проксения, амфиктион, иеромения атамаларини шарҳлаб беринг. 
Симмах, пресбейс атамаларини тахлил қилиб беринг. 
Грек полисларининг ролини ѐритиб беринг. 
Учинчи савол: Халқаро муносабатлар ва дипломатия Қадимги Римда. 
3-савол бўйича дарс мақсади: 
Қадимги Римнинг халқаро алоқалари ва дипломатиясини ѐритиб, талабаларда мустаҳкам тушунча 
ҳосил қилиш. 

---

14 
Идентив ўқув мақсадлари: 
3.1.Дипломатиянинг илк кўринишларини ифодалайди. 
3.2.Рим – Карфаген муносабатларини кўрсатади. 
3.3.Пуни урушларини шархлаб беради. 
3-саволнинг баѐни: 
Қадимги замонлардан Римда грек проксениясига ўхшаш меҳмондўстлик ҳуқуқи мавжуд эди. 
Қабилалар ва қабилалар иттифоқлари ўртасидаги бахслар ва низоларни ҳал қиладиган коҳинлар 
ҳайати (фециаллар) бор эди. Фециаллар рухсатисиз бирорта муҳим ташқи сиѐсий тадбир 
бошланмас эди ѐки тугатилмас эди. Уларнинг ваколат доирасига: халқаро шартномаларни назорат 
қилиш, уруш эълон қилиш тадбири ва сулх эълон қилиш кирар эди. 
Рим жамоаси ва унинг айрим фуқаролари номидан ўзга қабилалар билан алоқа олиб борувчи 
лавозимли шахсларга рекуператор лар (recuperatores) кирар эди. 
Булар овоз олиш йўли билан сайланадиган 3-5 кишидан иборат махсус хакамлар эди ва улар 
римликлар ҳамда хамсоя шаҳар ва қабилалар ўртасидаги моддий эътирозларни ҳал қилар эдилар. 
Кейинчалик милоддан аввалги II – I асрларда рекуператор махкамалари Рим вилоятлари 
аҳолисининг амалдорлар устидан ариза ва шикоятларни ҳам кўриб чиқарди. 
Халқаро алоқаларнинг ривожланишига кўра Римда халқаро ҳуқуқнинг ибтидоий кўринишлари 
ҳам пайдо бўлди. 
Иқтисодий ҳаѐтни мукаммаллаши ва ҳамсоялар билан тинчлик алоқаларининг ривожланишига 
кўра фақат рим фуқораларига нисбатан ишлатиладиган қадимий «фуқаролар ҳуқуқи» (jus civile) 
билан бир қаторда римликлар ва чет элликлар ўртасидаги муносабатларни тартибга солувчи