Xalqaro-jinoyat-huquqi pdf
Download 110.37 Kb. Pdf ko'rish
|
xalqaro-jinoyat-huquqi
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ekstraditsiya
- “o‘zarolik prinsipiga”
|
O‘lim jazosi bilan bog‘liq holatlarda ekstraditsiya masalasini hal etishdagi xalqaro siyosatning o‘ziga xos jihatlari Reja: 1. Kirish. Jinoyat ishlari bo‘yicha ekstraditsiya institutining mazmuni. 2. Jinoyat ishlari bo‘yicha ekstraditsiya masalasining bugungi kundagi holati. 3. O‘lim jazosi bilan bog‘liq holatlarda ekstraditsiyani hal etishdagi davlatlar olib borayotgan siyosatning qiyosiy tahlili. 4. Jinoyat ishlari bo‘yicha ekstraditsiya(aynan o‘lim jazosi bilan bog‘liq holatlar) institutidagi mavjud muammolar. “Yomonga jazo berish – garchi qonun va siyosat yuzasidan to‘g‘ri bo‘lsa ham, ammo adolatli hukmdorning asl yo‘li – shafqat-muruvvatdir. Bir shaxs o‘limga qanchalik sazovor bo‘lsa ham, uning o‘limini orqaga surish, bu haqida shoshmaslik yaxshi…” Alisher Navoiy (“Saddi Iskandariy”dan) 1 Yuqorida ko‘rsatilgan mavzuga to‘g‘ridan-to‘g‘ri yondashishdan avval, ekstraditsiya tushunchasiga, ushbu tushunchaning mazmun-mohiyatiga, lug‘aviy ma’nosiga, shuningdek, ekstraditsiyaning ahamiyatli jihatlariga biroz to‘xtalsak. Avvalo shu narsani aytish joizki, jinoyat ishlari bo‘yicha xalqaro hamkorlik munosabatlarining muhim yo‘nalishlaridan biri sifatida ekstraditsiya institutini keltirishimiz mumkin. Ekstraditsiya so‘zi lotinchadan olingan bo‘lib, bir davlatdan boshqa bir (xorijiy) davlatga o‘z fuqarosini (yoki chet el fuqarosini) ushlab berish 2 tushuniladi. Ekstraditsiya masalasida xorijiy fuqarolarni va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarni ushlab berishda, xalqaro shartnomalarda ko‘rsatilganidek, faqat tegishli davlatlar o‘rtasida tuzilgan 1 https://uz.wikipedia.org 2 https://uz.wikipedia.org shartnomada nazarda tutilgan hollarda yoki “o‘zarolik prinsipiga” asosan yo‘l qo‘yiladi. Ekstraditsiya instituti xalqaro hamda milliy darajada javobgarlik muqarrarligini ta’minlashi bilan ahamiyatli hisoblanadi. Xorijdagi boshqa davlat fuqarolarining huquqiy maqomi, shuningdek, ma’lum jinoiy qilmishni sodir etganlikda gumonlanayotgan, ayblangan yoki sudlangan fuqarolarga nisbatan jinoiy ta’qibni amlaga oshirish tartibi xorijiy davlatning jinoyat ishlari bo‘yicha xalqaro hamkorligiga oid milliy qonunchiligi yoki va ushbu davlat bilan ikkinchi davlat o‘rtasidagi xalqaro shartnomalar bilan tartibga solinishini qayd etishimiz lozim. Davlatlar ekstraditsiya qilishda avvalo mazkur shaxsning ekstraditsiya qilinish imkoniyatiga e’tibor qaratadilar. Negaki, ekstraditsiyani amalga oshirishdan avval bir qancha holat va cheklovlar mavjud bo‘lishi mumkinligi va ular bugungi kunda mavjud imzolangan yoki ratifikatsiya qilingan shartnomalarga yoki davlatlarning o‘zaro munosabatlariga bog‘liqdir. Fikrimizni yanada aniqlashtiradigan bo‘lsak, sodir etilgan jinoyat uchun ekstraditsiya qilish imkoni mavjud bo‘lgan taqdirda ham, ikkala davlat ham mazkur jinoyatni jinoyat sifatida tan olinishi muammosi bilan ekstraditsiya rad etilishi mumkin. Ya’ni bir davlatda mazkur qilmish jinoyat bo‘lib, birida jinoyat bo‘lmasa, ekstraditsiya so‘rovi rad etilishi mumkin. Bundan tashqari, ekstraditsiya masalasi sodir etilgan jinoyat uchun kamida bir yil ozodlikdan Download 110.37 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|