Xalqaro marketing muhiti

3. Xorijiy bozorlarda korxonalarning tashqi iqtisodiy faoliyatini huquqiy tartibga solish.
Xorijiy mamlakatning huquqiy strukturasi:
• import qilinayotgan tovarlarga qanday tariflar qo`llanadi va biron-bir bozorga eksport qilishga cheklovlar mavjudmi?
• subsidiyalarni jalb qiluvchi mahsulotlar bormi?
• antidemping qonunlari amal qiladimi, narx sohasida qonunchilik mavjudmi?
• chet ellik investorlar uchun sharoitlar qanday?
• milliy kompaniyalar bozorda ustunlikka egami?
• qanday eksport-import litsenziyalari talab qilinadi?
• cheklovchi savdo kelishuvlari mavjudmi?
• mehnat qonunchiligi, monopoliyaga qarshi yoki trastlarga qarshi qonunlar amal qiladimi?
• kasaba uyushmalari qanday huquqlarga ega?
• soliq qonunchiligi va uning xorijiy kompaniyalarga nisbatan qo`llanishi;
• mualliflik huquqini himoya qilish bo`yicha qonun hujjatlari bormi?
• huquqiy tizim qanchalik samarali ishlayapti?
• poraxo`rlikka qarshi kurash qoidalari ko`zda tutilganmi?
Kompaniya mansub bo`lgan mamlakatdagi huquqiy muhiti: qaysi qonunlar chet elda faoliyat ko`rsatishga taalluqli? qiziqtirayotgan mamlakat hukumati bilan kelishuvlar mavjudmi? eksportga ko`maklashish ko`zda tutilganmi? ayrim bozorlarga belgilangan mahsulotlarni eksport qilishga o`ziga xos taqiqlar mavjudmi? mamlakat boshqa biron mamlakatga nisbatan boykot choralarini qo`llab-quvvatlaydimi?
Xalqaro huquq: qanday mintaqaviy kelishuvlar amal qiladi va ular kompaniyaning xalqaro faoliyatiga qanday ta‘sir ko`rsatadi? BMT konvensiyalari qo`llanadimi? xususiy mulkka oid qanday kafolatlar amal qiladi?
4. Madaniy muhit, milliy iste`mol madaniyatining xususiyatlari. Madaniy muhitning chuqur o`rganish kerak bo`lgan muhim elementlari quyidagilardan iborat:
• Til – bu insonning tajribalarini to`plash, saqlash va boshqalarga etkazishning obyektiv shakli hisoblanadi. Mutaxassislarning hisob-kitoblariga qaraganda er kurrasida 100ga yaqin rasmiy til va 3000dan ortiq mustaqil shevalar(dialektlar) mavjud. Xalqaro biznesda rasmiy yozishuvlarning uchdan ikki qismi ingliz tilida olib boriladi. Biroq bir qator mamlakatlarda, jumladan, Frantsiya va Italiyada rasmiy ish yuritishni o`z tillarida olib borishni afzal ko`radilar.
• Udumlar – bu o`z ichiga u yoki bu g`oyalarni kirituvchi hamda jamoaviy hissiyotlarni chaqiruvchi jamoaviy stereotipik hatti-harakatlar yig`indisi, me‘yor va qadriyatlardir.
• Odatlar – bu o`tmishdan olingan insonlar o`rtasidagi munosabatlar va faoliyatni ijtimoiy tartibga solish shakli, xulq-atvorning yozilmagan qoidalaridir.
• An‘analar – bu avloddan avlodga etkaziluvchi va uzoq vaqdan buyon saqlanib keluvchi ijtimoiy va madaniy meros elementlaridir.
• Din va uning jamiyatdagi roli.
• Punktuallik – aniqlik, batartiblikni anglatadi. Ishbilarmonlikda punktuallik har bir mamlakatga bog`liq ravishda farqlanadi.
• Prestij – obro`-e‘tibor, nufuzni anglatadi. U ham mamlakatga bog`liq ravishda turlicha bo`lishi mumkin. Masalan, amerikalik uchun turli xil qulayliklarga ega bo`lgan ofis hajmi katta ahamiyat kasb etadi.
• Ma‘lumot – savodlilik darajasi, uning texnika ta‘limi va bozor aloqalarining o`rnatilishiga ta‘siri.
• Jamiyatning ijtimoiy tashkil etilishi xalqaro biznesning boshqa jihatlari kabi ahamiyatga ega. Aholining ijtimoiy taqsimlanishi qanday, oliy, o`rta va quyi sinflar o`rtasida farqlar kattami va ularning xalqaro biznesga munosabati qanday?
• Texnologiya aniq tushunchalar, usullar, o`zgarishlar va bilimlar sohasidir. Boshqa mamlakatning texnika darajasini o`rganish uning rivojlanish darajasi va bozor salohiyati, infrastrukturasining rivojlanish darajasi to`g`risida ma‘lumotlarga ega bo`lishga xizmat qiladi.